Η ΕΕ απαντά στους αγρότες: Προτείνουμε αύξηση της χρηματοδότηση της ΚΑΠ για την περίοδο 2021-2027

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε στις 27 Μαΐου 2020 ένα σχέδιο ανάκαμψης για την Ευρώπη, το οποίο βασίζεται στην αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων που παρέχει ο προϋπολογισμός της ΕΕ. Η πρόταση αυτή περιλαμβάνει ένα νέο μέσο ανάκαμψης, το Next Generation EU, στο πλαίσιο ενός ανανεωμένου μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ.

Σε ανακοίνωσή της η Κομισιόν δίνει απαντήσεις σχετικά με τη χρηματοδότηση της νέας ΚΑΠ. Όπως εξηγεί, στο πλαίσιο του Next Generation EU, η Επιτροπή προτείνει την ενίσχυση του προϋπολογισμού για το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης κατά 15 δισ. ευρώ (16,5 δισ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές) ώστε να στηριχθούν οι αγροτικές περιοχές για την υλοποίηση των διαρθρωτικών αλλαγών που είναι αναγκαίες σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Η χρηματοδότηση αυτή θα βοηθήσει τις αγροτικές περιοχές να επιτύχουν τους φιλόδοξους στόχους για το κλίμα και το περιβάλλον που τίθενται με τη νέα στρατηγική για τη βιοποικιλότητα και τη νέα στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο».

Στο πλαίσιο ενός ενισχυμένου μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) της ΚΑΠ θα αυξηθεί κατά 4 δισ. ευρώ (4,5 δισ. EUR σε τρέχουσες τιμές), ενώ το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) της ΚΑΠ θα αυξηθεί κατά επιπλέον 5 δισ. ευρώ (5,6 δισ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές). Επιπρόσθετα, η Επιτροπή έχει προτείνει την αύξηση του προϋπολογισμού του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» σε 94,4 δισ. ευρώ, ώστε να ενισχυθεί η ευρωπαϊκή στήριξη για δραστηριότητες έρευνας και καινοτομίας στον τομέα της υγείας και του κλίματος.

Σύγκριση με αρχική πρόταση

Με την αναθεωρημένη πρότασή της για το ΠΔΠ, η Επιτροπή προτείνει συνολική χρηματοδότηση για την ΚΑΠ, ύψους 348,3 δισ. ευρώ σε σταθερές τιμές (391,4 δισ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές). Αυτό το συνολικό ποσό αποτελεί το άθροισμα των 258,3 δισ. ευρώ (290,7 δισ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές) για το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ – άμεσες ενισχύσεις και σχετικές με την αγορά δαπάνες) και των 90 δισ. ευρώ (100,7 δισ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές) για το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ).

Όπως περιγράφεται στην πρόταση που υπέβαλε η Επιτροπή το 2018 για τη μελλοντική ΚΑΠ, τα κράτη μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν μεταξύ άμεσων ενισχύσεων και αγροτικής ανάπτυξης έως και το 15 % των κονδυλίων της ΚΓΠ που τους αναλογούν. Με τη δυνατότητα αυτή θα μπορούν να προσαρμόσουν καλύτερα την πολιτική στις προτεραιότητες του γεωργικού τους τομέα.

Το 2018, η Επιτροπή είχε προτείνει προϋπολογισμό ύψους 365 δισ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές για την ΚΑΠ, εκ των οποίων 286,2 δισ. ευρώ για το ΕΓΤΕ και περίπου 78,8 δισ. ευρώ για το ΕΓΤΑΑ. Ως τρέχουσα γραμμή βάσης της ΚΓΠ, τα κονδύλια της ΚΓΠ για το 2020 για την ΕΕ των 27 (άρα χωρίς να υπολογίζονται τα κονδύλια για το Ηνωμένο Βασίλειο) χρησιμοποιείται ως αναφορά και επταπλασιάζεται ώστε να αντιστοιχεί στα επόμενα επτά έτη του δημοσιονομικού πλαισίου: με τον τρόπο αυτό η γραμμή βάσης ανέρχεται σε 382,5 δισ. ευρώ.

Κατά συνέπεια, η αναθεωρημένη πρόταση για το ΠΔΠ όσον αφορά την ΚΓΠ, η οποία ανέρχεται σε 391,4 δισ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές, αντιστοιχεί σε αύξηση κατά 7 % της πρότασης του 2018, η οποία ανερχόταν σε 365 δισ. ευρώ, και αύξηση κατά 2 % σε σύγκριση με τη γραμμή βάσης (δηλαδή τη διατήρηση των κονδυλίων για την ΕΕ των 27 για το 2020 στα σημερινά επίπεδα κατά την περίοδο 2021-2027). Σε τιμές 2018, αυτή η πρόταση αντιστοιχεί σε 348,3 δισ. ευρώ, ή αλλιώς σε αύξηση επίσης κατά 7 % της πρότασης του 2018, η οποία ανερχόταν σε 324,3 δισ. ευρώ, και αύξηση κατά 2 % σε σύγκριση με τη γραμμή βάσης (δηλαδή τη διατήρηση των κονδυλίων για την ΕΕ των 27 για το 2020 στα σημερινά επίπεδα κατά την περίοδο 2021-2027).

Για λόγους διαφάνειας, η ανακοίνωση της προηγούμενης εβδομάδας για το ΠΔΠ αναφέρει αυτά τα ποσά και σε τρέχουσες τιμές και σε τιμές 2018.

Σύνοψη των προτεινόμενων κονδυλίων της ΚΓΠ για την περίοδο 2021-2027

Ποσοστά συγχρηματοδότησης για αγροτική ανάπτυξη

Τα ποσοστά συγχρηματοδότησης για την αγροτική ανάπτυξη σύμφωνα με την αναθεωρημένη πρόταση παραμένουν αυτά που προτάθηκαν τον Μάιο του 2018: 70 % για λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες, POSEI και νησιά του Αιγαίου Πελάγους, 43 % για άλλες περιφέρειες, 65 % για γεωργοπεριβαλλοντική στήριξη, 80 % για ορισμένα είδη στήριξης της αγροτικής ανάπτυξης (π.χ. LEADER), 100 % για ποσά που μεταφέρονται από άμεσες ενισχύσεις.

Πυλώνες

Όσον αφορά τον πρώτο πυλώνα της κοινής γεωργικής πολιτικής, η πρόταση της Επιτροπής για το ΠΔΠ αναφέρει τα ετήσια ποσά χρηματοδότησης που θα είναι διαθέσιμα. Τα κονδύλια αυτά θα χρησιμοποιηθούν πρωτίστως για τις άμεσες ενισχύσεις προς τους γεωργούς, συμπεριλαμβανομένων των οικολογικών προγραμμάτων, καθώς και για σχετικές με την αγορά δαπάνες, όπως τα εθνικά προγράμματα στήριξης του αμπελοοινικού τομέα, η στήριξη οργανώσεων παραγωγών στον τομέα των οπωροκηπευτικών, τα προγράμματα για τα σχολεία, η στήριξη των εξόχως απόκεντρων περιοχών και των μικρών νησιών του Αιγαίου, οι δράσεις γεωργικής πληροφόρησης κ.λπ.

Για τον δεύτερο πυλώνα της ΚΑΠ, στη δέσμη για το ΠΔΠ καθορίζονται τα ετήσια ποσά που θα είναι διαθέσιμα. Τα επιπλέον 15 δισ. ευρώ για τις αγροτικές περιοχές στο πλαίσιο του Next Generation EU θα προστεθούν στα κονδύλια των κρατών μελών για τα έτη 2022 έως 2024, αναλογικά με τα κονδύλια για την αγροτική ανάπτυξη που προτάθηκαν το 2018.