Δημοσιογραφική επιμέλεια: Αντώνης Ανδρονικάκης
Η «ΥΧ» επανέρχεται στην «Έκθεση Πισσαρίδη» και στα όσα αναφέρει για την ανάκαμψη της χώρας. Ως γνωστόν, η έκθεση προκρίνει έξι προτεραιότητες, ώστε να επιτευχθεί η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και η ανάκαμψη του ελληνικού αγροδιατροφικού τομέα.
Αυτές είναι οι εξής:
1) μεγέθυνση των εκμεταλλεύσεων,
2) εκσυγχρονισμός των εκμεταλλεύσεων,
3) βελτίωση του ανθρώπινου δυναμικού,
4) ενίσχυση της συνεργασίας με πανεπιστήμια και την ερευνητική κοινότητα,
5) αύξηση της προστιθέμενης αξίας των προϊόντων αγροδιατροφής και
6) καλύτερη διασύνδεση του αγροδιατροφικού τομέα με τον τουρισμό.
Επιπλέον, προτείνονται δράσεις για τη βιομηχανική επεξεργασία των τροφίμων. Εν αναμονή του πώς θα αξιοποιηθούν οι εν λόγω προτάσεις από την ελληνική πολιτική ηγεσία, οι εκπρόσωποι των πολιτικών κομμάτων και των κοινωνικών εταίρων καταθέτουν τις απόψεις τους στην «ΥΧ».
Γιώργος Βερνίκος
Πρόεδρος Οικονομικής & Κοινωνικής Επιτροπής Ελλάδος (ΟΚΕ)
Θετική η ανάδειξη του αγροδιατροφικού τομέα ως πυλώνα εθνικής ανάκαμψης
Από το 2018 η ΟΚΕ διαθέτει το Εθνικό Αναπτυξιακό Σχέδιο της χώρας, στο οποίο έχουν συμφωνήσει όλοι οι οικονομικοί και κοινωνικοί εταίροι, οι ευρύτεροι φορείς και η οργανωμένη κοινωνία των πολιτών, και στο οποίο τονίζεται η σημασία του αγροδιατροφικού τομέα. Επιπλέον, έχουμε στη διάθεσή μας την Ατζέντα 2030 των Ηνωμένων Εθνών, η οποία αποτελεί το νέο παγκόσμιο πλαίσιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη, τις πρόσφατες κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το μέλλον της Ευρώπης και βρίσκεται σε διαβούλευση με τους φορείς το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Η Έκθεση Πισσαρίδη αποτελεί σημαντική συμβολή στο σχέδιο για την εθνική ανάκαμψη και τον διάλογο που διεξάγεται αυτήν τη στιγμή.
Οι βασικές κατευθύνσεις των εν λόγω κειμένων χαρακτηρίζονται από ευρεία συναίνεση και αποτυπώνουν μια ολοκληρωμένη προσέγγιση. Τονίζω, πάντως, ότι η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συμμετοχή σε διάλογο, τόσο εντός, όσο και εκτός της ΟΚΕ, είναι πολύ σημαντική, καθώς σίγουρα υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις. Πολύ σύντομα θα κατατεθούν τα συμπεράσματα του διαλόγου που διεξάγεται στην ΟΚΕ για τα προαναφερθέντα ζητήματα. Σε κάθε περίπτωση, η αναφορά στον πρωτογενή τομέα, στις κύριες κατευθύνσεις για την οικονομία, δεν είναι απλά θετικό γεγονός, αλλά διαθέτει και ευρεία συναίνεση.
Αθανάσιος Σαββάκης
Πρόεδρος Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ)
Η προσαρμογή στις εξελίξεις θα οδηγήσει στην παραγωγική ανασυγκρότηση
Η Έκθεση Πισσαρίδη αποτελεί αναπτυξιακό οδηγό για τη χώρα, ενώ η εφαρμογή της ευελπιστούμε ότι θα οδηγήσει στην πραγματική αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της οικονομίας μας. Στο πλαίσιο ακριβώς αυτό αποτελεί θετικό γεγονός ότι η μεταποίηση και η βιομηχανία βρίσκονται στην προτεραιότητα των πολιτικών υποστήριξης της επιχειρηματικότητας τα επόμενα χρόνια, αφού τονίζεται ο σημαντικός τους ρόλος, όχι μόνον σε αυτή καθαυτή την ανάπτυξη της χώρας, αλλά στη συμβολή τους στην εξωστρέφεια της οικονομίας και στην υιοθέτηση δράσεων καινοτομίας και μεταφοράς τεχνολογίας.
Άλλωστε, η μεταποίηση δημιουργεί σταθερές θέσεις εργασίας, συμβάλλοντας καταλυτικά στην κοινωνική συνοχή, ενώ έχει αποδειχθεί ότι χώρες με ισχυρή βιομηχανία αντιμετωπίζουν κρίσεις όπως η οικονομική που περάσαμε την περασμένη δεκαετία και η τωρινή της πανδημίας, με λιγότερες απώλειες σε σχέση με άλλες χώρες με αδύναμη μεταποιητική βάση. Κι αυτό το έχει λάβει υπόψη της η έκθεση.
Κατά συνέπεια, το περιεχόμενο της Έκθεσης Πισσαρίδη μπορεί να μας οδηγήσει με σχέδιο και συντεταγμένα στη διεύρυνση και εμβάθυνση της παραγωγικής μας βάσης, αρκεί να υπάρξει: α) Ο κατάλληλος μηχανισμός διακυβέρνησης και παρακολούθησης της υλοποίησης των ενεργειών που υποδεικνύει η έκθεση και β) η διαρκής προσαρμογή του περιεχομένου της στα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται κάθε στιγμή στο ανταγωνιστικό περιβάλλον της οικονομίας μας και των επιχειρήσεων.
Μαρία Τριανταφυλλοπούλου
Γραμματέας Αγροτικών Φορέων ΝΔ
Εφαλτήριο ανάκαμψης, με ρεαλισμό και φιλοδοξία
Η Έκθεση Πισσαρίδη ήρθε σε μια πολύ ιδιαίτερη στιγμή για την Ελλάδα και την οικονομία της, η οποία, αν και από την προηγούμενη άνοιξη δέχεται τις συνέπειες της πανδημίας, αντέχει χάρη στην έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπισή της από την κυβέρνηση. Ως ένα αμιγώς πολιτικό κείμενο, περιγράφει την πραγματικότητα όπως ακριβώς είναι χωρίς εξωραϊσμούς και προτείνει ρεαλιστικά μέτρα για να γίνει η χώρα μας ανταγωνιστική στο νέο διεθνές περιβάλλον που έχει δημιουργηθεί.
Ο ορθολογισμός στη λειτουργία του κράτους, η σταθερότητα στη φορολογική πολιτική, η ασφάλεια δικαίου, η ενίσχυση της τοπικής αυτοδιοίκησης, αλλά και η ενδυνάμωση της εκπαίδευσης σε όλο το φάσμα της οικονομικής δραστηριότητας είναι μερικά μόνο από τα σημεία-κλειδιά που πρέπει να αποτελέσουν τα θεμέλια του σχεδιασμού μας για το μέλλον της Ελλάδας.
Εστιάζοντας στο πεδίο των αρμοδιοτήτων της Γραμματείας Αγροτικών Φορέων της ΝΔ, της οποίας έχω την ευθύνη λειτουργίας, θεωρώ πως το κείμενο της έκθεσης αποτελεί μια αξιόλογη βάση κι ένα σύνολο προτάσεων μιας μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την παραγωγή πολιτικής προς την κατεύθυνση της ευημερίας του αγροτικού κόσμου της χώρας.
Είναι βέβαιο πως απαιτείται διαβούλευση με τους ενδιαφερόμενους και σίγουρα θα πρέπει να υπάρξει εξωστρέφεια στις πρακτικές, στις ιδέες και σε κάθε πρόταση που θα προκύψει από τον διάλογο με τους κοινωνικούς φορείς. Αγροτικός τομέας, ανάπτυξη της υπαίθρου, αλλά και ο συνδεόμενος με αυτήν τουρισμός θα επωφεληθούν και θα ενισχυθούν από το σχέδιο για την ανάπτυξη της οικονομίας που θα προκύψει μέσα από την ανάλυση των προτάσεων και των ιδεών που προτείνει η Έκθεση Πισσαρίδη.
Είναι αυτονόητο πως είναι ένα πολύτιμο εργαλείο και η Γραμματεία Αγροτικών Φορέων θα φροντίσει να την αξιοποιήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο όχι μόνο για τη δημιουργία προτάσεων πολιτικής εντός των τειχών της ΝΔ, αλλά και για την ενίσχυση ολόκληρου του αγροτικού κόσμου της πατρίδας.
Φάνης Κουρεμπές
Συντονιστής του Τμήματος Αγροτικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ
Oι ιδέες θα πρέπει να μετουσιώνονται σε εφαρμοστέες λύσεις
Το τελευταίο διάστημα βιώνουμε έναν καταιγισμό από το υπουργείο ΑΑΤ και την κυβέρνηση, με μελέτες SWOT ανάλυσης, πρόταση Πισσαρίδη και Ταμείο Ανάκαμψης. Όλα στην κατεύθυνση εξόδου της ελληνικής οικονομίας και της γεωργίας από τα χρόνια και συσσωρευμένα αδιέξοδά της και τις επιπτώσεις της πανδημίας, που ήρθαν να προστεθούν στη δεκαετή οικονομική κρίση από την οποία είχε αρχίσει να βγαίνει η χώρα από τον Αύγουστο του 2018. Δυστυχώς, η κυβέρνηση της ΝΔ κατάφερε να μας βάλει σε τροχιά οικονομικής ύφεσης πριν από την εμφάνιση της COVID-19.
Θα πρέπει, όμως, να γίνει κατανοητό σε όλους και πρώτα στους κυβερνώντες ότι οι μελέτες και οι επιτροπές απλά προτείνουν ιδέες. Οι ιδέες δεν αποτελούν λύσεις από μόνες τους. Λύσεις γίνονται, όταν μετουσιώνονται σε πολιτικές αποφάσεις πρακτικές προς όφελος της οικονομίας και της κοινωνίας.
Το Ταμείο Ανάκαμψης αποτελεί μία πρώτης τάξεως ευκαιρία να σχεδιαστούν υποδομές στον πρωτογενή τομέα και στη μεταποίηση, ώστε να ξεπεραστούν τα αδιέξοδα που έχουν δημιουργηθεί, αλλά και να θωρακιστεί η ελληνική γεωργία, ώστε να της δοθεί η ευκαιρία να αντιμετωπίζει τις νέες δύσκολες συνθήκες που έρχονται. Εάν οι παρεμβάσεις μείνουν μόνο στη λογική της επούλωσης των πληγών που ήδη υπάρχουν και δεν αποκτήσουν λογική μακροχρόνιου σχεδιασμού, δεν θα προσφέρουν τίποτα στους ήδη χειμαζόμενους αγρότες.
Ο πρωτογενής τομέας, όπως φάνηκε και στην προηγούμενη περίοδο της κρίσης και όπως αποδεικνύει και στην πανδημία, μπορεί με τις κατάλληλες πολιτικές και παρεμβάσεις όχι μόνο να αντέξει και να αποτελέσει το άρμα για την οικονομική ανάκαμψη της χώρας, αλλά και να εξασφαλίσει βασικά στοιχεία διατροφικής επάρκειας.
Το μόνο θετικό του Σχεδίου Ανάκαμψης είναι ότι στις παρεμβάσεις υπολογίζονται και οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Ελπίζουμε οι δράσεις που θα προκριθούν να θωρακίσουν την παραγωγή και το εισόδημα των αγροτών και όχι να σπαταληθούν σε ημέτερους, όπως μας έχει συνηθίσει η παρούσα κυβέρνηση.
Σημαντικός παράγοντας σε όλο αυτόν τον σχεδιασμό είναι και ο ρόλος που θα παίξει ο δημόσιος τομέας, χωρίς τον οποίο δεν μπορεί να εκπονηθεί κανένα στρατηγικό σχέδιο. Το ΥΠAΑΤ με τις υπηρεσίες και τους εποπτευόμενους φορείς του θα πρέπει να παίξει τον ουσιαστικό ρόλο σχεδιασμού, στήριξης και ελέγχου των δράσεων που αφορούν τη γεωργία. Θα πρέπει να χαράσσει την πολιτική και όχι να παραμείνει απλώς ο διαχειριστής των κονδυλίων.
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ήδη καταθέσει ξεκάθαρες προτάσεις και συνεχίζει να επεξεργάζεται θέσεις, με σκοπό την ουσιαστική στήριξη του πρωτογενούς τομέα, της μεταποίησης και της προώθησης και εμπορίας ποιοτικών ελληνικών προϊόντων.
Απόστολος Πάνας
Βουλευτής ΚΙΝΑΛ
Επιτέλους, να αποκτήσει δυναμική ο αγροτικός τομέας
Η πρόσφατη έκθεση της Επιτροπής Πισσαρίδη εντοπίζει τις χρόνιες δομικές αδυναμίες του πρωτογενούς τομέα, ενώ παρουσιάζει και τρόπους αντιμετώπισης αυτών. Βέβαια, δεν αρκούν οι διαπιστώσεις και οι προτάσεις, αναγκαία είναι η υλοποίηση του σχεδιασμού, με τρόπο αποτελεσματικό, με σαφή χρονοδιαγράμματα και αξιολόγηση αυτών ως προς τον βαθμό εφαρμογής.
Όπως αναφέρεται και στην έκθεση, είναι αναγκαίο να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα που αφορά το χαμηλό μέγεθος των εκμεταλλεύσεων, κάτι που μπορεί να επιτευχθεί μέσω της ενίσχυσης των συνεργασιών και της παροχής ανάλογων κινήτρων. Παράλληλα, από τους πλέον σημαντικούς πόρους για την ανάπτυξη του αγροτικού τομέα είναι το ανθρώπινο δυναμικό, το οποίο θα πρέπει να καταρτιστεί, έτσι ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει με τρόπο αποτελεσματικότερο τις νέες προκλήσεις. Ακόμη, ειδικό βάρος θα πρέπει να δοθεί στην προσέλκυση νέων αγροτών, έτσι ώστε να μπορούμε να μιλάμε για ένα μεσοπρόθεσμο σχεδιασμό, αξιοποιώντας τα θετικά στοιχεία που αυτοί διαθέτουν.
Οι προτάσεις της Επιτροπής Πισσαρίδη βρίσκονται στη σωστή κατεύθυνση και θα πρέπει να αξιοποιηθούν όλοι οι πιθανοί διαθέσιμοι πόροι, όπως για παράδειγμα οι πόροι που προέρχονται από τη νέα ΚΑΠ, καθώς και άλλοι πόροι, σε συνέργεια με ιδιωτικές επενδύσεις, προκειμένου να μπορέσει να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής γεωργικής παραγωγής. Αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες, το εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό που υπάρχει στη χώρα, την ακαδημαϊκή κοινότητα και θέτοντας στο επίκεντρο την προστασία του περιβάλλοντος και τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, ο αγροτικός τομέας μπορεί να εξέλθει από το τέλμα που έχει βρεθεί εδώ και καιρό.
Διαμάντω Μανωλάκου
Βουλευτής & μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ
Παρέμβαση για την ανάκαμψη της κερδοφορίας του κεφαλαίου
Το Ταμείο Ανάκαμψης και το πλαίσιο δημοσιονομικής προσαρμογής της ΕΕ αποτελούν χρηματοδοτική υποστήριξη μιας εκτεταμένης κρατικής παρέμβασης για την ανάκαμψη της καπιταλιστικής κερδοφορίας. Οι μεγάλοι κερδισμένοι θα είναι οι επιχειρηματικοί όμιλοι, ενώ οι μεγάλοι χαμένοι οι λαοί, στις πλάτες των οποίων θα φορτωθούν τα σπασμένα, με κλιμάκωση της πολιτικής επιβολής φθηνής εργατικής δύναμης και της φοροληστείας, εκτίναξη των απολύσεων, ολοκλήρωση της επίθεσης στα ασφαλιστικά δικαιώματα κ.ά.
Το σχέδιο Πισσαρίδη σχηματοποιεί για λογαριασμό της ελληνικής κυβέρνησης τους βασικούς άξονες παρέμβασης, επιβεβαιώνοντας τις παραπάνω κατευθύνσεις και εξειδικεύοντας ανά τομέα. Σε ό,τι αφορά τον αγροτικό τομέα, αναμασά τις γνωστές και χιλιοειπωμένες κατευθύνσεις της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), που έχουν διαχρονικά οδηγήσει σε ένταση της καταλήστευσης των βιοπαλαιστών αγροτών από το εμποροβιομηχανικό και τραπεζικό κεφάλαιο. Όσο και αν προσπαθεί η κυβέρνηση της ΝΔ να παρουσιάσει το σχέδιο σαν επιστημονικό θέσφατο, δεν είναι δυνατό να μείνει στο σκοτάδι η σοβαρή λαθροχειρία που αυτό επιχειρεί, όταν παρουσιάζει την πολιτική της ανταγωνιστικότητας για κερδοφορία και εξωστρέφεια των μονοπωλιακών ομίλων ως προαπαιτούμενο για μια «γενική» ευημερία.
Σε αυτή την επιχείρηση εντάσσονται και οι αναφορές στον «επιτυχημένο» ολλανδικό τομέα αγροτοδιατροφής, που αναμφίβολα χαρακτηρίζεται από υψηλή ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών. Ωστόσο, το σχέδιο αποσιωπά συνειδητά ότι –επειδή κριτήριο της παραγωγής είναι το κέρδος– η εντατικοποίηση της παραγωγής έχει οδηγήσει σε εξαφάνιση των μικρών καλλιεργητών και σε τεράστια ανισομετρία μεταξύ των αγροτικών κλάδων, με αδυναμία ικανοποίησης βασικών διατροφικών αναγκών που καλύπτονται από εισαγωγές.
Παράλληλα, βοούν τα εκτεταμένα διατροφικά σκάνδαλα (π.χ. φιπρονίλης σε αβγά – κοτόπουλα, ηπατίτιδας Ε σε μεταποιημένο κρέας) και η μη ορθολογική χρήση φυτοφαρμάκων, αντιβιοτικών, με ανυπολόγιστες συνέπειες στην υγεία και στο περιβάλλον. Καμιά αναμονή και κανένας εφησυχασμός δεν πρέπει να υπάρξει. Σήμερα προέχει η οργάνωση του κοινού αγώνα των εργατοϋπαλλήλων, των βιοπαλαιστών αγροτών και των υπόλοιπων λαϊκών στρωμάτων στην κατεύθυνση ανατροπής αυτής της πολιτικής, ώστε να ανοίξει η προοπτική οργάνωσης της παραγωγής με κριτήριο την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών.
