Έκθεση UNICEF – ΕΛΙΑΜΕΠ: Σε κίνδυνο από την κλιματική αλλαγή περισσότερα από 300.000 παιδιά στην Ελλάδα

Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην ευημερία των παιδιών και το θεσμικό πλαίσιο στη χώρα μας βρέθηκαν στο επίκεντρο της νέας έκθεσης, με τίτλο «Κλιματική αλλαγή και θεσμικό πλαίσιο για τα παιδιά στην Ελλάδα», που δημοσιεύθηκε και παρουσιάστηκε πρόσφατα από το Γραφείο της UNICEF στην Ελλάδα, σε συνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ).

Η έκθεση υπογραμμίζει, μεταξύ άλλων, ότι τα παιδιά, ιδιαίτερα όσα ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες –συμπεριλαμβανομένων των κοριτσιών, των παιδιών με αναπηρίες, των εκτοπισμένων παιδιών και εκείνων που ζουν στη φτώχεια– φέρουν το μεγαλύτερο βάρος από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Μάλιστα, όπως επισημάνθηκε, καθώς τα ακραία καιρικά φαινόμενα γίνονται πιο συχνά και πιο έντονα, τα παιδιά στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν απειλές για την εκπαίδευση, την ψυχική υγεία και τη γενικότερη ευημερία τους.

Βασικά ευρήματα

H έκθεση παρουσιάζει τον καταστροφικό αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής στην ευημερία των παιδιών και των νέων στη χώρα, τονίζοντας ότι η κλιματική κρίση είναι μια κρίση για τα δικαιώματα των παιδιών, με τα παιδιά να επηρεάζονται δυσανάλογα από την κλιμάκωση των φυσικών καταστροφών. Πιο αναλυτικά, τα βασικά ευρήματα της έκθεσης είναι τα ακόλουθα:

•  Το 2023 ήταν το θερμότερο έτος των τελευταίων 30 ετών και το τρίτο ξηρότερο έτος από το 1991.
•  Είκοσι πέντε δήμοι κήρυξαν κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω ξηρασίας και υδατικής πίεσης την περίοδο Μαΐου-Σεπτεμβρίου 2024.
•  307.763 παιδιά εκτιμάται ότι διατρέχουν υψηλό κίνδυνο να πληγούν από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα.
• Το 80% των εκπαιδευτικών που συμμετείχαν στη συζήτηση της ομάδας εστίασης δήλωσε ότι τα σχολεία στα οποία εργάζεται (ή έχει εργαστεί στο παρελθόν) δεν είναι επαρκώς εξοπλισμένα για την αντιμετώπιση ακραίων καιρικών φαινομένων.
•  Σχεδόν το 70% των μαθητών που συμμετείχαν στη δημοσκόπηση του U-Report ανέφερε ότι δεν μπορούσε να παρακολουθήσει τα μαθήματά του σύμφωνα με το πρόγραμμα, λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους.
• Το υφιστάμενο εθνικό πολιτικό και κανονιστικό πλαίσιο για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή στερείται συγκεκριμένων μέτρων και προβλέψεων που έχουν διαμορφωθεί από και για τα παιδιά.
•  Η Πελοπόννησος, η Θεσσαλία και η Δυτική Ελλάδα είναι οι τρεις περιφέρειες της Ελλάδας με τον υψηλότερο κίνδυνο καταστροφών.
• Το αυξημένο άγχος, ακολουθούμενο από τον περιορισμό του πρασίνου και των δασών, ήταν οι δύο επικρατέστερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής που έχουν απασχολήσει τους νέους, όπως ανέφεραν στη δημοσκόπηση του U-Report.

«Οι καταστροφές απειλούν όλα τα εγγενή δικαιώματα των παιδιών που κατοχυρώνονται στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού στη ζωή, την επιβίωση, την προστασία, την ανάπτυξη, τη συμμετοχή και την ελεύθερη έκφραση. Η κλιματική αλλαγή δεν αλλάζει μόνο τον πλανήτη μας, αλλάζει και τα παιδιά μας», δήλωσε, μεταξύ άλλων, η Ασπασία Πλακαντωνάκη, αναπληρώτρια εκπρόσωπος της UNICEF στην Ελλάδα.

Η ανάλυση περιλαμβάνει, επίσης, μια χαρτογράφηση των τρωτών σημείων των παιδιών σε 13 περιοχές της Ελλάδας και παρέχει κρίσιμες γνώσεις για το πώς η κλιματική αλλαγή επηρεάζει βασικές πτυχές της ζωής των παιδιών, ιδιαίτερα την πρόσβασή τους στην εκπαίδευση, τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας και τη γενική ευημερία.

«Ο ρόλος των think tanks, όπως το ΕΛΙΑΜΕΠ, είναι να παρέχουν τα απαραίτητα εργαλεία και την αιτιολόγηση στους υπευθύνους λήψης αποφάσεων. Η συγκεκριμένη έκθεση αποτελεί βασική δουλειά και έχει καταλήξει σε σημαντικά συμπεράσματα, τα οποία θα δοθούν στη UNICEF, που αποτελεί έναν σημαντικό φορέα λήψης αποφάσεων», δήλωσε από την πλευρά της η Μαρία Γαβουνέλη, γενική διευθύντρια του ΕΛΙΑΜΕΠ.