Ενεργειακή αξιοποίηση αποβλήτων αγροδιατροφικού τομέα

Η ενεργειακή αξιοποίηση αποβλήτων αγροδιατροφικού τομέα ήταν το θέμα που προσέγγισε ο Βασίλης Διαμαντής, Δρ. Μηχανικός Περιβάλλοντος στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, σε ημερίδα που φιλοξενήθηκε στις 11 Μαΐου στο Χατζηδάκειο Ξάνθης στο πλαίσιο της 5ης Θρακο-μακεδονικής Συνέργειας που διοργάνωσε η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης.

Μιλώντας για τον κύκλο των τροφίμων, σημείωσε ότι η κτηνοτροφία που τροφοδοτεί τις βιομηχανίες κρέατος και γάλακτος καταναλώνει σημαντικές ποσότητες ζωοτροφών, νερού, ενέργειας και καυσίμων. Οι καλλιέργειες, επίσης, χρειάζονται ποσότητες λιπασμάτων και νερού. Κοινή συνισταμένη όλων των δραστηριοτήτων είναι τα παραγόμενα υποπροϊόντα – απόβλητα, τα οποία εάν διατεθούν ανεξέλεγκτα στο φυσικό περιβάλλον μπορεί να οδηγήσουν σε σημαντικές οχλήσεις, στην απελευθέρωση οσμών, στη ρύπανση υδάτων, σε εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κ.ά.

Ο κ. Διαμαντής αναφέρθηκε σε παραδείγματα από μεταποιητικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Περιφέρεια ΑΜΘ, για τις οποίες παρουσίασε το είδος και τις ποσότητες των υποπροϊόντων που αυτές παράγουν κατά τη λειτουργία τους.

Το παράδειγμα της Κίνας

Ο κ. Διαμαντής παρουσίασε στην ομιλία του οικιακούς αναερόβιους χωνευτές, οι οποίοι χρησιμοποιούνται σε κατοικίες αναπτυσσόμενων χωρών για την παραγωγή βιοαερίου. «Αυτά τα συστήματα είναι ιδιαίτερα δημοφιλή στην Κίνα (> 27 εκατομμύρια εγκαταστάσεις), τη Λατινική Αμερική και την Ινδία, και γενικά σε αναπτυσσόμενες χώρες. Κατασκευάζονται σαν μια υπόγεια δεξαμενή σε σχήμα θόλου, μέσα στην οποία απορρίπτουν τα υπολείμματα τροφίμων και την κοπριά των ζώων. Στο άνω μέρος της δεξαμενής συλλέγεται το βιοαέριο, το οποίο χρησιμοποιεί το νοικοκυριό για το μαγείρεμα και τον φωτισμό του σπιτιού τους». Ο κ. Διαμαντής προσέθεσε ότι η κινεζική κυβέρνηση χρηματοδοτεί την κατασκευή τέτοιων οικιακών συστημάτων παραγωγής βιοαερίου σε αγροτικές περιοχές. Στην Ευρώπη, βέβαια, το μοντέλο ενεργειακής αξιοποίησης των αντίστοιχων αποβλήτων περιλαμβάνει την κατασκευή μεγάλης δυναμικότητας εγκαταστάσεων αναερόβιας χώνευσης.


Νομός Ξάνθης

Στην ομιλία του, ο κ. Διαμαντής στάθηκε επίσης στην παραγωγή βιοαερίου από κτηνοτροφικά απόβλητα στον νομό: «Ο Νομός Ξάνθης διαθέτει σήμερα δύο μεγάλες μονάδες βιοαερίου, 500 KW έκαστη (1 MW συνολικά).

Σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποιήσαμε στο παρελθόν, το ενεργειακό δυναμικό των κτηνοτροφικών αποβλήτων του νομού ανέρχεται στα 20 MW, από τα οποία τα 4 MW είναι εύκολα αξιοποιήσιμα». Σημειώνει, βέβαια, ότι οι καινοτομίες στις τεχνολογίες παραγωγής βιοαερίου αναμένεται να οδηγήσουν στην αξιοποίηση αποβλήτων και από μικρότερες εκμεταλλεύσεις, κάτι που σήμερα είναι πολλές φορές οικονομικά μη βιώσιμο.

Ο κ. Διαμαντής έφερε, τέλος, το παράδειγμα της χρήσης διοξειδίου του άνθρακα σε θερμοκήπια της Βόρειας Ευρώπης. «Εάν λάβει χώρα εμπλουτισμός διοξειδίου του άνθρακα σε επίπεδα της τάξης των 800-1000 ppm (συγκριτικά ο ατμοσφαιρικός αέρας περιέχει 350-400 ppm) μπορεί να επιτευχθεί έως και διπλασιασμός του ρυθμού ανάπτυξης της καλλιέργειας, επομένως στην ίδια καλλιεργητική σεζόν να επιτύχουμε μέχρι και διπλή παραγωγή.

Στις σκανδιναβικές χώρες, ο εμπλουτισμός του χώρου των θερμοκηπίων με διοξείδιο του άνθρακα αποτελεί κοινή πρακτική και πραγματοποιείται μέσω της ελεγχόμενης καύσης φυσικού αερίου είτε με χρήση εμφιαλωμένου διοξειδίου του άνθρακα. Εμείς προτείνουμε τη χρήση βιομεθανίου, το οποίο παράγεται από την αναερόβια χώνευση οργανικών αποβλήτων».

Πλούτος από απόβλητα

«Τα υπολείμματα του αγροδιατροφικού τομέα είναι κρίμα να μην αξιοποιούνται». Ο κ. Διαμαντής εξήγησε ότι, στο πλαίσιο μετάβασης προς ένα κυκλικό οικονομικό μοντέλο, πλησίον μιας επιχείρησης που παράγει αγροδιατροφικά προϊόντα (γάλα, χυμούς, αλλαντικά κ.λπ.) μπορεί να αναπτυχθεί μια δραστηριότητα παραγωγής τροφίμων (π.χ. σε θερμοκήπια), η οποία θα κάνει χρήση της περίσσειας θερμότητας, του χωνεμένου υπολείμματος και του παραγόμενου διοξειδίου του άνθρακα.