Επιτραπέζια ελιά: Αυξημένες κατά 50% οι πρώτες εκτιμήσεις

Αγώνας δρόμου για τα περσινά αποθέματα - ξεκίνησαν τα πρώτα σενάρια στις τιμές

Γράφουν οι Μαρία Αντωνίου, Γεωργία Μπόχτη, Μαρία Αμπατζή, Γιώργος Αργυρίου, Γιώργος Ρούστας, Γιάννης Σάρρος, Νικολέτα Τζώρτζη, Αφροδίτη Χρυσοχόου

Σαφώς καλύτερη από την περσινή φαίνεται η φετινή παραγωγή επιτραπέζιας ελιάς, αφού στις μεγαλύτερες παραγωγικές περιοχές αναμένεται μέση αύξηση των ποσοτήτων κατά περίπου 50%. Την ίδια στιγμή, και η ποιότητα του ελαιοκάρπου αναμένεται να εμφανίσει καλύτερη εικόνα, δεδομένου ότι δεν έχουν εκδηλωθεί σημαντικές προσβολές από τον δάκο και τους άλλους εχθρούς της ελιάς.

Ωστόσο, διαφορετική εικόνα εμφανίζει η μεγάλη παραγωγός Χαλκιδική, η οποία, παρά τη θετική αρχική εικόνα, σε δεύτερο χρόνο ήρθε αντιμέτωπη με τον καιρό, που απείλησε την παραγωγή και λειτούργησε μάλλον προς όφελος της ελαιοποίησης, εξαιτίας των χτυπημάτων που δέχτηκαν οι καρποί. Εάν η καλλιέργεια συνεχίσει την παρούσα πορεία της, οι παραγωγοί αρκετών περιοχών θα λάβουν καλύτερες αποδόσεις σε σχέση με πέρυσι, ωστόσο υπάρχουν και φόβοι για δακοπροσβολές κατά το κρίσιμο δίμηνο που ακολουθεί, αφού στα νότια κυρίως της χώρας το έντομο έχει αρχίσει να κάνει την εμφάνισή του.

Επίσης, κρίσιμο για τους παραγωγούς, αλλά και για τις ποσότητες που θα κινηθούν τελικά προς επιτραπέζια χρήση, είναι οι τιμές που θα διαμορφωθούν για το προϊόν, με δεδομένο ότι σε σημαντικές ελαιοπαραγωγικές περιοχές εντοπίζονται αυξημένα περσινά αποθέματα, που δημιουργούν ανησυχία για συμπίεση των τιμών.

Κεντρική Μακεδονία
Χτυπημένοι οι καρποί, μονόδρομος η ελαιοποίηση

Μειωμένη έρχεται η φετινή παραγωγή για την περιοχή της Χαλκιδικής, αφού η υψηλή καρπόδεση και η καλή καρποφορία που είχαν τα ελαιόδεντρα ανατράπηκαν αργότερα από τα ακραία καιρικά φαινόμενα.

«Προερχόμενοι από την ακαρπία του προηγούμενου έτους, φέτος αναμενόταν μια καλή χρονιά για την παραγωγή ελιάς», σχολίασε ο αντιπεριφερειάρχης Χαλκιδικής, Ιωάννης Γιώργος, ωστόσο οι καιρικές συνθήκες ανέτρεψαν τα δεδομένα για την επιτραπέζια ελιά. Ανομβρία, χαλαζόπτωση, αλλά και καταστροφικοί ισχυροί άνεμοι ήταν τα φαινόμενα που έπληξαν τον νομό, με αποτέλεσμα οι ποσότητες των ελιών που θα κατευθυνθούν προς επιτραπέζια χρήση να μειωθούν αισθητά, στρέφοντας το μεγαλύτερο μέρος των ποσοτήτων, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, στην ελαιοποίηση.

Ανατολική Μακεδονία-Θράκη
Ανακάμπτουν σημαντικά οι περισσότερες περιοχές

Σε όλες τις περιφερειακές ενότητες παρατηρείται αύξηση και στα στρέμματα, και στις αποδόσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι στον Έβρο έχουμε την ελιά Μάκρης, ενώ στη Θάσο τη γνωστή ποικιλία Θρούμπα, μια μαύρη ΠΟΠ ελιά που μπορεί να καταναλωθεί απευθείας από το δέντρο.

Ο Νομός Καβάλας παρουσιάζει σημαντική αύξηση συγκριτικά με πέρυσι, που είχε απώλειες από την επιδρομή του δάκου και η γειτονική Θάσος διπλασιάζει τα κιλά της. Η Ροδόπη, που έχει μικρή παραγωγή, επίσης διπλασιάζει τις ποσότητες. Το ίδιο συμβαίνει και στον Νομό Έβρου, με χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Σαμοθράκης που ανακάμπτει με περίπου 40 τόνους, έναντι των μόλις 2 τόνους της περσινής καταστροφικής χρονιάς.

Θεσσαλία
Φορτωμένα τα δέντρα με καρπούς για… φίλημα

Σε μια πολύ καλή χρονιά εξελίσσεται η φετινή για τη Θεσσαλία και ιδιαίτερα για τη Μαγνησία, καθώς οι ιδανικές καιρικές συνθήκες συνέβαλαν στην αύξηση της παραγωγής και στη βελτίωση της ποιότητας. Εφόσον ο καιρός παραμείνει ευνοϊκός και το επόμενο διάστημα και δεν υπάρξει αυξημένη υγρασία, τότε η συγκομιδή που θα ξεκινήσει με την πράσινη ελιά τον Οκτώβριο και τη μαύρη τον Νοέμβριο θα φέρει άπλετα χαμόγελα στους παραγωγούς.

Στην περιοχή του Πηλίου, όπου το προϊόν έχει κατοχυρωθεί ως ΠΟΠ, το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής προορίζεται για επιτραπέζια χρήση. Αντίθετα, στον Δήμο Αλμυρού, η παραγωγή κατευθύνεται προς ελαιοποίηση. Θετικό πρόσημο βλέπει και η Λάρισα. Η φετινή παραγωγή αναμένεται αυξημένη σε σχέση με πέρυσι, παραμένει όμως χαμηλότερη από τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας, κατά 30%-40%. Κύριος παράγοντας η κλιματική αλλαγή, που προκάλεσε ακαρπία σε αρκετά δέντρα.

Προβληματίζουν οι περσινές αδιάθετες ποσότητες

Εν αναμονή των τιμών, αυτό που δημιουργεί αγωνία είναι τα αυξημένα περσινά αποθέματα, τα οποία εντοπίζονται κυρίως στην ποικιλία Καλαμών. Στην περιοχή της Μεσσηνίας, είναι λίγες οι αδιάθετες ποσότητες και αυτή την περίοδο δεν πραγματοποιούνται εμπορικές πράξεις, σύμφωνα με τον αναπληρωτή γεν. διευθυντή της Ένωσης, Γιάννη Πάζιο.

Αντίθετα, στη γειτονική Λακωνία, από τις ποσότητες που έμειναν πίσω άλλες κατευθύνθηκαν στην ελαιοποίηση και άλλες πωλούνται μέχρι και σήμερα από τους παραγωγούς με τιμή έως και ένα ευρώ, εξήγησε ο κ. Χρηστάκης. «Σε δημοπρασία που έγινε τον περασμένο Μάρτιο για την αδιάθετη παραγωγή, δεν εμφανίστηκε κανείς και, στη συνέχεια, ο συνεταιρισμός πήγε σε διαπραγμάτευση για τα κομμάτια, από 140 έως 350, φέρνοντας την τιμή στα 1,7 ευρώ», ανέφερε ενδεικτικά ο ίδιος, εκφράζοντας ανησυχία για το πού θα διαμορφωθεί η φετινή ζήτηση. Φόβους για πιέσεις στην τιμή από τους εμπόρους εκφράζουν και οι παραγωγοί της Στερεάς Ελλάδας που έχουν ακόμη αδιάθετες ποσότητες, κυρίως της ίδιας ποικιλίας, ενώ ανησυχούν και για την έλλειψη αποθηκευτικού χώρου, αν αυτές οι ποσότητες παραμείνουν στις κάδες όταν έρθει η καινούργια σοδειά.

Η εικόνα δεν διαφέρει ούτε στην Αιτωλοακαρνανία, όπου επίσης κυριαρχεί η Καλαμών. Οι παραγωγοί κρατούσαν ποσότητες μέχρι κάποιο διάστημα κατά τη διάρκεια της περσινής εμπορικής περιόδου, αναμένοντας καλύτερη τιμή, ωστόσο η ζήτηση περιορίστηκε, αφήνοντας πίσω αποθέματα που εκτιμώνται στους 6.000 τόνους.

Το μεγάλο διάστημα αποθήκευσης και οι χαμηλές τιμές δεν επιτρέπουν μεγάλες προσδοκίες στους παραγωγούς, με παράγοντες της περιοχής να αναφέρουν ότι δίνεται αγώνας δρόμου ώστε να μη διπλώσει η χρονιά με περσινά αποθέματα, την ώρα που θα φτάσει στις κάδες η νέα παραγωγή.

 

Περιοχή Εκτίμηση παραγωγής 2019/2020 (σε τόνους)
Ανατολική Μακεδονία-Θράκη
Καβάλα 8.500
Θάσος 1.000
Ροδόπη 70
Έβρος 80
Σαμοθράκη 40
Ξάνθη 800
Κεντρική Μακεδονία
Χαλκιδική 65.000
Θεσσαλία
Λάρισα 2.000
Μαγνησία 20.000
Ήπειρος
Πρέβεζα 70
Θεσπρωτία 70-80
Άρτα 2.300
Στερεά Ελλάδα
Φθιώτιδα 30.000
Φωκίδα 12.000
Εύβοια 2.000
Δυτική Ελλάδα
Αιτωλοακαρνανία 35.000
Αχαΐα 150
Ηλεία 100
Πελοπόννησος
Μεσσηνία 3.500
Τριφυλία 800
Λακωνία 18.000
Αρκαδία 4.000
Αργολίδα 400
Κορινθία 45
Σύνολο 205.930

Πηγή: Ρεπορτάζ «ΥΧ»

Ήπειρος
Ο καιρός έφερε προβλήματα και μειωμένες ποσότητες

Με καλύτερη εικόνα του ελαιοκάρπου, αλλά και υψηλές προσβολές από τον δάκο να παρατηρούνται κατά τους καλοκαιρινούς μήνες στις παραθαλάσσιες περιοχές του νομού, πορεύεται η Πρέβεζα, αναμένοντας μία μέτρια παραγωγή, όπως εκτιμούν από τη ΔΑΟΚ. Τα παράξενα του καιρού επηρέασαν τις ελιές της Θεσπρωτίας σε ανθοφορία και καρπόδεση, φέρνοντας μειωμένες εκτιμήσεις για την τρέχουσα χρονιά.

Σε αλλαγή στο σκηνικό του καιρού ευελπιστούν οι παραγωγοί της Άρτας, αφού οι υψηλές θερμοκρασίες, σε συνδυασμό με την ανομβρία τους καλοκαιρινούς μήνες, οδήγησαν σε συρρίκνωση του καρπού και καρπόπτωση. Εάν συνεχιστούν οι συνθήκες αυτές, μπορεί να υπάρξει επιδείνωση στην παραπάνω εικόνα, με την ελαιοποίηση να τραβά ποσότητες.

Στερεά Ελλάδα
Στην κάδη ή για λάδι;

Πλούσια αναμένεται η σοδειά για την επιτραπέζια ελιά σχεδόν σε όλες τις περιοχές της Περιφέρειας Στερεάς. Ο καιρός ευνόησε την καλλιέργεια, με αποτέλεσμα οι εκτιμήσεις για ποσότητα και ποιότητα να ξεπεράσουν κατά πολύ τα περσινά δεδομένα. Ενδεικτικό είναι ότι στον Νομό Φθιώτιδας, σύμφωνα με την εικόνα που παρουσιάζει η ηρτημένη παραγωγή, η περιοχή εκτιμάται ότι θα κινηθεί 2,5 φορές πάνω από τις περσινές ποσότητες, οι οποίες για περιοχές όπως η Στυλίδα είναι δύσκολο να υπολογιστούν κατά τις πρώτες εκτιμήσεις, αφού πρόκειται για προϊόν διπλής κατεύθυνσης.

Σε ό,τι αφορά την ποικιλία Άμφισσας, παραγωγή και ποιότητα βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα και όλα δείχνουν ότι μπορούν να κρατηθούν μέχρι τη συλλογή, η οποία ξεκινά σε λίγες ημέρες. Την αυλαία ανοίγει η πράσινη ελιά, η οποία είναι έτοιμη προς συγκομιδή. Οι ποσότητες βέβαια που θα συγκομιστούν από την περιοχή για επιτραπέζια χρήση θα εξαρτηθούν από την τιμή του καρπού, όπως σχολιάζουν οι παραγωγοί. Ταυτόχρονα, η εκτίμηση της μειωμένης παραγωγής λόγω των καταστροφών στη Χαλκιδική δεν αποκλείεται να σπρώξει τους εμπόρους στην αναζήτηση πράσινης ελιάς από παραγωγούς της Στερεάς, με τους πρώτους ήδη να εκδηλώνουν ενδιαφέρον.

Δυτική Ελλάδα
Παρά τα προβλήματα στην περιοχή του Αγρινίου, αυξάνει ποσότητες η Αιτωλοακαρνανία

Ανοδική τάση, ανάλογα βέβαια με την περιοχή, παρουσιάζει φέτος η παραγωγή στη Δυτική Ελλάδα, δεδομένου ότι δεν υπάρχουν σημαντικά προβλήματα με προσβολές από δάκο και γλοιοσπόριο. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, έχει σημειωθεί αύξηση της καρποφορίας σε Ηλεία, Αχαΐα και Αιτωλοακαρνανία, ωστόσο υπάρχουν περιοχές όπως το Αγρίνιο, όπου η ελιά παρουσιάζει προβλήματα από τη ζέστη, που επηρέασε την καρπόδεση. Όπως, άλλωστε, επεσήμανε στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Καινούργιου Τριχωνίδας, Περικλής Παπασάικας, φέτος για την περιοχή είναι μια μέτρια σε παραγωγή χρονιά, λόγω των σοβαρών προβλημάτων λειψυδρίας.

«Έχει να βρέξει σχεδόν 3,5 μήνες. Έχουμε σοβαρά προβλήματα από την έλλειψη αρδευτικού δικτύου, με αποτέλεσμα να πετάμε κυριολεκτικά στα σκουπίδια παραγωγή χιλιάδων ευρώ», τόνισε. Αντίθετα, σε περιοχές όπως το Μεσολόγγι, τη Βόνιτσα, το Ξηρόμερο και τη Ναύπακτο, μέχρι στιγμής παρατηρείται μεγάλη καρποφορία. Σύμφωνα με τον ΑΣ Μεσολογγίου-Ναυπακτίας «Η Ένωση», εάν δεν αλλάξουν τα δεδομένα, η παραγωγή της επιτραπέζιας ελιάς εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κατά περίπου 30% από πέρυσι. Μεγαλύτερες παραγωγές επιτραπέζιας αναμένουν και οι παραγωγοί της Αχαΐας και της Ηλείας, ωστόσο στους νομούς αυτούς οι μεγαλύτερες ποσότητες κατευθύνονται στην ελαιοποίηση.

Πελοπόννησος
Ανερχόμενη η παραγωγή της Λακωνίας, μικρότερη αύξηση στη Μεσσηνία

Αυξημένη κατά περίπου 50% από την παραγωγή της περσινής χρονιάς αναμένεται η φετινή για τη Λακωνία, μία περιοχή όπου παραμένει σε υψηλά επίπεδα παραγωγής, λόγω των νέων φυτεύσεων που έχουν πραγματοποιηθεί στην ποικιλία Καλαμών, σύμφωνα με τον αρμόδιο υπάλληλο της ΔΑΟΚ, Γιάννη Ράλλη. Η εικόνα της νέας σοδειάς σε ποιότητα και ποσότητα δείχνει ότι θα είναι κατά πολύ ανώτερη, σχολίασε ο πρόεδρος του ΑΣ Γερακίου, Γιώργος Χρηστάκης. Αύξηση των φετινών όγκων αναμένει και η Μεσσηνία, η οποία βέβαια δεν εκτιμάται εντυπωσιακή σε σύγκριση με τις ποσότητες της περσινής χρονιάς.

Ωστόσο, η απουσία καιρικών φαινομένων ευνόησε την καλλιέργεια στην περιοχή, σύμφωνα με την εικόνα της ΔΑΟΚ. Αντίστοιχη αύξηση αναμένει και η Κορινθία, όπου βέβαια μικρότεροι όγκοι ελιών κατευθύνονται προς επιτραπέζια χρήση. Στα ίδια επίπεδα με τις περσινές ποσότητες αναμένεται να κινηθούν Αρκαδία και Τριφυλία, ενώ και ο Νομός Αργολίδας αναμένει μία ποσότητα περίπου 400 τόνων.