Την Τρίτη 24/10, η Επιτροπή Περιβάλλοντος ενέκρινε τη θέση της σχετικά με μέτρα για τη διασφάλιση της βιώσιμης χρήσης φυτοφαρμάκων και τη μείωση της χρήσης και του κινδύνου όλων των χημικών φυτοφαρμάκων κατά τουλάχιστον 50% έως το 2030.
Στο κείμενο που εγκρίθηκε με 47 ψήφους υπέρ, 37 κατά και 2 αποχές, οι ευρωβουλευτές αναφέρουν ότι έως το 2030, η ΕΕ πρέπει να μειώσει τη χρήση και τον κίνδυνο των χημικών φυτοπροστατευτικών προϊόντων κατά τουλάχιστον 50% και τη χρήση των λεγόμενων «πιο επικίνδυνων προϊόντων» κατά 65%, σε σύγκριση με τον μέσο όρο της περιόδου 2013-2017. Η Επιτροπή πρότεινε στόχο 50 % και για τα δύο με βάση τον μέσο όρο της περιόδου 2015-2017.
Οι ευρωβουλευτές θέλουν κάθε κράτος μέλος να υιοθετήσει εθνικούς στόχους και στρατηγικές, με βάση τις ουσίες που πωλούνται ετησίως, το επίπεδο επικινδυνότητάς τους και το μέγεθος της γεωργικής τους έκτασης. Στη συνέχεια, η Επιτροπή θα επαληθεύσει κατά πόσον οι εθνικοί στόχοι πρέπει να είναι πιο φιλόδοξοι για την επίτευξη των στόχων της ΕΕ για το 2030.
Προκειμένου να μεγιστοποιηθεί ο αντίκτυπος των εθνικών στρατηγικών, τα κράτη μέλη πρέπει επίσης να θεσπίσουν ειδικούς κανόνες για τις καλλιέργειες τουλάχιστον για τις πέντε καλλιέργειες στις οποίες η μείωση της χρήσης χημικών φυτοφαρμάκων θα είχε τον μεγαλύτερο αντίκτυπο.
Απαγόρευση χημικών φυτοφαρμάκων σε ευαίσθητες περιοχές
Οι ευρωβουλευτές θέλουν να απαγορευτεί η χρήση χημικών φυτοφαρμάκων (εκτός από εκείνα που επιτρέπονται για βιολογική γεωργία και βιολογικό έλεγχο) σε ευαίσθητες περιοχές και εντός μιας ζώνης ασφαλείας πέντε μέτρων, όπως όλοι οι αστικοί χώροι πρασίνου, συμπεριλαμβανομένων πάρκων, παιδικών χαρών, χώρων αναψυχής, δημόσιων μονοπατιών, καθώς και περιοχών Natura 2000.
Ολοκληρωμένη διαχείριση επιβλαβών οργανισμών και φυτοφάρμακα χαμηλού κινδύνου
Οι ευρωβουλευτές λένε ότι οι χώρες της ΕΕ πρέπει να διασφαλίσουν ότι τα χημικά φυτοφάρμακα χρησιμοποιούνται μόνο ως έσχατη λύση, όπως ορίζεται στην ολοκληρωμένη διαχείριση επιβλαβών οργανισμών.
Για τον καλύτερο εξοπλισμό των γεωργών με υποκατάστατες ουσίες, ζητούν από την Επιτροπή να θέσει στόχο της ΕΕ για το 2030 όσον αφορά την αύξηση των πωλήσεων φυτοφαρμάκων χαμηλού κινδύνου, έξι μήνες μετά την έναρξη ισχύος του κανονισμού. Ταυτόχρονα, η Επιτροπή πρέπει επίσης να αξιολογήσει μεθοδολογίες για την επιτάχυνση της διαδικασίας έγκρισης φυτοφαρμάκων χαμηλού κινδύνου και του βιολογικού ελέγχου, καθώς οι τρέχουσες χρονοβόρες διαδικασίες αποτελούν σημαντικό εμπόδιο στην υιοθέτησή τους.
Οι αλλαγές που εισάγονται με τους νέους κανόνες θα είναι σταδιακές ώστε να ελαχιστοποιηθούν τυχόν επιπτώσεις στην επισιτιστική ασφάλεια.
Εισαγωγές από χώρες εκτός ΕΕ
Έως τον Δεκέμβριο του 2025, η Επιτροπή πρέπει να εξετάσει τις διαφορές στη χρήση φυτοφαρμάκων στα εισαγόμενα γεωργικά προϊόντα και αγροδιατροφικά προϊόντα σε σχέση με τα προϊόντα της ΕΕ και, εάν χρειαστεί, να προτείνει μέτρα για να διασφαλίσει ότι οι εισαγωγές πληρούν τα ισοδύναμα πρότυπα της ΕΕ. Επιπλέον, θα απαγορευόταν η εξαγωγή φυτοφαρμάκων που δεν έχουν εγκριθεί στην ΕΕ.
Παραθέτω
Μετά την ψηφοφορία, η εισηγήτρια Sarah Wiener (Πράσινοι, Αυστρία) δήλωσε: «Αυτή η ψηφοφορία μας φέρνει ένα βήμα πιο κοντά στη σημαντική μείωση της χρήσης χημικών φυτοφαρμάκων έως το 2030. Είναι πολύ θετικό το γεγονός ότι μπορέσαμε να συμφωνήσουμε σε εφικτούς συμβιβασμούς σε μια ιδεολογικά φορτισμένη και κυριαρχούμενη από τη βιομηχανία συζήτηση. Έχουν βρεθεί πρακτικές λύσεις, για παράδειγμα σε ευαίσθητους τομείς όπου τα κράτη μέλη μπορούν να κάνουν εξαιρέσεις εάν χρειαστεί. Ήταν ιδιαίτερα σημαντικό για μένα να διασφαλίσω ότι ανεξάρτητες συμβουλές σχετικά με προληπτικά μέτρα που βασίζονται στην ολοκληρωμένη φυτοπροστασία θα προσφέρονται δωρεάν στους ευρωπαίους αγρότες.»
Επόμενα βήματα
Το Κοινοβούλιο έχει προγραμματιστεί να εγκρίνει την εντολή του κατά τη σύνοδο ολομέλειας της 20ής-23ης Νοεμβρίου 2023, μετά την οποία είναι έτοιμο να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τα κράτη μέλη της ΕΕ.
