«Υπερβολικά πολλά σφάλματα εξακολουθούν να περιέχουν οι δαπάνες της ΕΕ» συμπεραίνει στην ετήσια έκθεσή του για το οικονομικό έτος 2020 το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ) και ζητά χρηστή δημοσιονομική διαχείριση των κεφαλαίων που θα διατεθούν στο μέλλον για την αντιμετώπιση της κρίσης COVID-19.
Οι ελεγκτές διαπίστωσαν ότι το συνολικό επίπεδο των παρατυπιών στην εκτέλεση των δαπανών της ΕΕ παρέμεινε σταθερό στο 2,7% το 2020 (έναντι 2,7% το 2019). Η «Συνοχή» ήταν ο τομέας που συνέβαλε περισσότερο σε αυτό το ποσοστό (41,8 %) και ακολουθούν οι τομείς «Φυσικοί πόροι» (29,3 %), «Ανταγωνιστικότητα» (15,5%) και «Η Ευρώπη ως παγκόσμιος παράγοντας» (8,1%).
Σύμφωνα με το ΕΕΣ, το 2020, περισσότερο από το ήμισυ των δαπανών που υποβλήθηκαν σε έλεγχο (59%) θεωρούνταν δαπάνες υψηλού κινδύνου, ποσοστό που παρουσιάζει περαιτέρω αύξηση σε σύγκριση με το 2019 (53%) και προηγούμενα έτη. Μάλιστα, παραπέμφθηκαν έξι περιπτώσεις πιθανολογούμενης απάτης στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF).
Όπως επισημαίνει το ΕΕΣ, η απορρόφηση των κεφαλαίων των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων (ΕΔΕΤ) από τα κράτη-μέλη εξακολούθησε να είναι βραδύτερη από την προβλεπόμενη. Έως το τέλος του 2020, τελευταίο έτος της τρέχουσας επταετούς δημοσιονομικής περιόδου, είχε εκταμιευθεί μόλις το 55% της ενωσιακής χρηματοδότησης που είχε εγκριθεί για την περίοδο 2014-2020. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη διόγκωση των εκκρεμών αναλήψεων υποχρεώσεων, οι οποίες στο τέλος του 2020 ανέρχονταν σε 303,2 δισ. ευρώ, ποσό που ισοδυναμεί με τον προϋπολογισμό σχεδόν δύο ετών.
Φυσικοί Πόροι
Η γεωργία και η αγροτική ανάπτυξη αντιπροσωπεύουν το 97% των δαπανών του τομέα «Φυσικοί πόροι» και υλοποιούνται στο πλαίσιο της ΚΑΠ. Οι ελεγκτές διαπίστωσαν το έτος 2020 εκ νέου σημαντικό επίπεδο σφάλματος στους τομείς δαπανών που είχαν χαρακτηρίσει ως υψηλού κινδύνου (αγροτική ανάπτυξη, μέτρα στήριξης της αγοράς, αλιεία, περιβάλλον και κλιματική αλλαγή) και οι οποίοι αντιστοιχούν περίπου στο 31% των πληρωμών στο πλαίσιο του συγκεκριμένου τομέα.
Στους τομείς αυτούς, οι δαπάνες λαμβάνουν κυρίως τη μορφή απόδοσης εξόδων. «Τα συνηθέστερα σφάλματα που εντοπίσαμε στον τομέα αυτόν ήταν τα μη επιλέξιμα έξοδα, τα διοικητικά σφάλματα και η απουσία βασικών δικαιολογητικών», αναφέρουν χαρακτηριστικά.
Πιο αναλυτικά, οι ελεγκτές εξέτασαν 218 πράξεις, εκ των οποίων οι 180 (83%) δεν περιείχαν σφάλμα.
Άμεσες ενισχύσεις
Ειδικότερα, για τις άμεσες ενισχύσεις, εξετάστηκαν 88 περιπτώσεις, καλύπτοντας τα βασικά καθεστώτα. Διαπιστώθηκε ότι 76 πράξεις δεν περιείχαν σφάλμα. Τα 10 ποσοτικοποιημένα σφάλματα που εντοπίστηκαν οφείλονταν σε γεωργούς που είχαν δηλώσει στις αιτήσεις τους για ενίσχυση μεγαλύτερη της πραγματικής επιλέξιμη έκταση γεωργικής γης ή μεγαλύτερο του πραγματικού επιλέξιμο αριθμό ζώων. «Το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου περιορίζει τα επίπεδα σφάλματος στις άμεσες ενισχύσεις», σημειώνουν οι ελεγκτές.
Β’ Πυλώνας
Από τις 104 πράξεις αγροτικής ανάπτυξης που υποβλήθηκαν σε ελεγκτικές δοκιμασίες, οι 87 δεν περιείχαν σφάλμα. Από τις 17 περιπτώσεις στις οποίες εντοπίστηκαν σφάλματα, οι 5 είχαν επίπτωση που υπερέβαινε το 20%. Εξετάστηκαν δε και 54 πληρωμές σε επενδυτικά έργα (π.χ. για εκσυγχρονισμό εκμεταλλεύσεων, κατασκευή εγκαταστάσεων μεταποίησης γεωργικών προϊόντων κ.ά.), εκ των οποίων σε δύο το σφάλμα κυμαινόταν μεταξύ 2% και 20%. Επίσης, εντοπίστηκαν τρεις πράξεις όπου το σφάλμα υπερέβαινε το 20%.
Για τα μέτρα στήριξης της αγοράς γεωργικών προϊόντων ελέγχθηκαν 16 πράξεις, εκ των οποίων στις 3 οι οργανισμοί πληρωμών είχαν αποδώσει μη επιλέξιμα έξοδα. Σε δύο εξ αυτών το σφάλμα υπερέβαινε το 20%.
Νέα έκθεση
Όπως αποκαλύπτει το ΕΕΣ, το 2021 διενήργησε έλεγχο επιδόσεων των μέτρων καταπολέμησης της απάτης που εφαρμόζουν η Επιτροπή και τα κράτη-μέλη στο πλαίσιο της ΚΑΠ. «Σχεδιάζουμε να δημοσιεύσουμε, εντός του έτους, ειδική έκθεση επί του θέματος, περιλαμβανομένου επίσης του συναφούς ζητήματος της αρπαγής γαιών», σημειώνουν οι ελεγκτές. |
