FAO: Το χάσμα της παραγωγικότητας και η σχέση της με την τεχνολογία

Πρόσφατα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τροφίμων των Ηνωμένων Εθνών (FAO) παρουσίασε την ετήσια μελέτη του με θέμα «Η Παγκόσμια Αγορά Εμπορευμάτων για το 2022». Μεταξύ των θεμάτων που θίγονται στο εκτενές πόνημα είναι και οι διαφορές στην παραγωγικότητα του αγροδιατροφικού τομέα ανά την υφήλιο, ποια η σχέση αυτής με την τεχνολογία και πώς επηρεάζονται οι εμπορικές συναλλαγές από τις διαφορές από τις οποίες χαρακτηρίζεται η κάθε ήπειρος ή χώρα, ως προς την παραγωγικότητα του πρωτογενούς τομέα της.

Όπως αναφέρεται, το 10% των πιο πλούσιων χωρών παράγουν περίπου 70 φορές περισσότερη προστιθέμενη αξία ανά εργαζόμενο του πρωτογενούς τομέα σε σύγκριση με τις χώρες που ανήκουν στο 10% με τα χαμηλότερα εισοδήματα. Για παράδειγμα, στις ΗΠΑ, η προστιθέμενη αξία ανά εργαζόμενο στον τομέα το 2019 αντιστοιχούσε σε 100.062 δολάρια (σε τιμές 2015) σε σύγκριση με μόλις 944 δολάρια στις χώρες της υποσαχάριας Αφρικής (Αιθιοπία, Κονγκό, Μοζαμβίκη κ.ά.). Αντίθετα, όπως επισημαίνουν οι μελετητές, ο συσχετισμός αυτός στις δραστηριότητες της οικονομίας εκτός του πρωτογενούς τομέα είναι διαφορετικός, καθώς ο αντίστοιχος αριθμός μεταξύ του top 10% και του 10% με τα χαμηλότερα εισοδήματα πέφτει από το «επί 70» στο «επί 40».

Η σχέση της παραγωγικότητας με την τεχνολογία

Ο τομέας της γεωργίας είναι επίσης μοναδικός και για ακόμα έναν λόγο: «Κατά μέσον όρο, το 75% της αύξησης της παραγωγικότητας παγκοσμίως οφείλεται στην υιοθέτηση της τεχνολογίας. Αντίθετα, η αύξηση στους συντελεστές παραγωγής όπως είναι για παράδειγμα η γη, είναι υπεύθυνη μόλις για το ένα τέταρτο της αύξησης της παραγωγικότητας.

Παρ’ όλα αυτά, το χάσμα της παραγωγικότητας του πρωτογενούς τομέα μεταξύ των χωρών με τα υψηλότερα εισοδήματα και των χωρών με τα πιο χαμηλά εισοδήματα είναι τεράστιο. Αυτές οι διαφορές στην παραγωγικότητα έχουν αποτελέσει κατά καιρούς αντικείμενο εκτενούς έρευνας», αναφέρουν οι συγγραφείς. Στη συνέχεια υποστηρίζουν ότι αυτό το χάσμα πιθανόν να οφείλεται στα σημαντικά εμπόδια για την υιοθέτηση της τεχνολογίας και την περιορισμένη πρόσβαση στις σύγχρονες εισροές.

Προχωρώντας περισσότερο στον συλλογισμό τους αναφορικά με τον συσχετισμό υιοθέτησης της τεχνολογίας και παραγωγικότητας, σημειώνουν ότι σε χώρες με χαμηλά εισοδήματα, η μη εύρυθμη λειτουργία της αγοράς αποτελεί επιπλέον παράγοντα που εμποδίζει τους παραγωγούς να εφαρμόσουν νέες τεχνολογίες. «Τα υψηλά κόστη των συναλλαγών έχουν ως αποτέλεσμα αδύναμες αγορές και, καθώς η συμμετοχή των αγροτών σε αυτές είναι περιορισμένη, οι τελευταίοι έρχονται σε επαφή μόνο με την τοπική ζήτηση για τα προϊόντα τους, γεγονός που καθιστά ικανοποιητικές γι’ αυτούς τις όποιες μικρές αυξήσεις της παραγωγής τους.

Το γεγονός αυτό με τη σειρά του οδηγεί στην απουσία ουσιαστικών κινήτρων ώστε οι παραγωγοί να υιοθετήσουν νέες τεχνολογίες ώστε να αυξήσουν την παραγωγικότητά τους», καταλήγουν οι μελετητές του FAO.