Συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης παραχώρησε η Φωτεινή Αραμπατζή στην «ΥΧ» για την κατάσταση που επικρατεί στον πρωτογενή τομέα. Η βουλευτής Σερρών αναφέρεται, εκτός των άλλων, στον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση χρησιμοποιεί τις πληρωμές de minimis, στα μεγάλα προβλήματα σε κρίσιμα αναπτυξιακά μέτρα, όπως τα Σχέδια Βελτίωσης, τα Βιολογικά και τους Νέους Αγρότες, στη μη ενεργοποίηση του Μέτρου των Γεωργικών Συμβούλων, αλλά και στην κατάρρευση των αγορών και κλάδων, όπως αυτού της αιγοπροβατοτροφίας. Ακόμη, προσδιορίζει κρίσιμα εργαλεία πολιτικής για την ανάταξη του αγροτικού τομέα, όπως η αξιοποίηση του συνεταιρίζεσθαι, των καινοτομιών, όπως της Ευφυούς Γεωργίας, αλλά και μέτρα φορολογικής πολιτικής.
Συνέντευξη στον Νίκο Λάππα
Ενώ μεγάλο μέρος των πολιτικών δυνάμεων κρίνει ότι το εισόδημα του αγρότη πρέπει να προέρχεται πρωτίστως από τη διάθεση της παραγωγής του, παρατηρούμε πιέσεις για επέκταση των de minimis πέρα και έξω από τους σκοπούς τους οποίους καλείται να λειτουργήσει. Πώς σχολιάζετε αυτό το φαινόμενο;
Στη ΝΔ πιστεύουμε στον αγρότη επιχειρηματία, στη διαμόρφωση των προϋποθέσεων εκείνων που δημιουργούν εισόδημα και κέρδος από τη διάθεση της παραγωγής και των προϊόντων, με βάση τις ανάγκες της αγοράς. Την ίδια στιγμή, θεωρούμε απαραίτητες τις επιδοτήσεις του Πυλώνα Ι, που αποτελούν το δίχτυ ασφαλείας του Ευρωπαίου αγρότη έναντι του ανταγωνισμού σε μια παγκοσμιοποιημένη αγορά.
Μέλημά μας η εκτίμηση και ο περιορισμός των κινδύνων, στους οποίους είναι εκτεθειμένος ο αγρότης, «ατζέντα» ιδιαίτερα ενισχυμένη και στο πλαίσιο της νέας ΚΑΠ. Γι’ αυτό στα Στρατηγικά Σχέδιά μας, προβλέπεται πακέτο μέτρων για τη στήριξη των γεωργών κατά των οικονομικών απωλειών, που οφείλονται στα διαρκώς εντεινόμενα φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής, στις νέες ασθένειες ζώων και φυτών, όπως βεβαίως και στις περιπτώσεις σοβαρής μείωσης του εισοδήματός τους από κρίσεις της αγοράς.
Σήμερα, ωστόσο, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, παρατηρούμε μια αλόγιστη καταφυγή στη χορήγηση των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας, με προεκλογικό πρόσημο, εύκολη και αποσπασματική προσέγγιση. Τα de minimis, όμως, που αποτελούν εθνικά και περιορισμένα χρήματα, ανακυκλούμενα ανά τριετία, δεν πρέπει και δεν μπορούν να λειτουργούν ως «ασπιρινούλες» σε κρίσεις, που οφείλονται αδιαμφισβήτητα σε λανθασμένες πολιτικές.
Κραυγαλέο παράδειγμα αποτελεί η κατάρρευση του κλάδου της αιγοπροβατοτροφίας, απότοκος της κυβερνητικής πολιτικής, κρίση, που δεν μπορεί να αναστραφεί με τα 5 ευρώ ανά ζώο των de minimis, που μοίρασε η κυβέρνηση ως ψίχουλα επιδοματικής πολιτικής.
Στην ίδια κατηγορία εντάσσεται και η κυβερνητική ολιγωρία να αντιμετωπίσει τα φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής και των τεράστιων απωλειών εισοδήματος, που υφίστανται οι αγρότες, τη στιγμή που διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία και ευκαιρίες λιμνάζουν και ένας αναχρονιστικός και στερούμενος ρευστότητας ΕΛΓΑ, στην ουσία δεν αποζημιώνει.
Στην αντιμετώπιση αυτών των σοβαρών προβλημάτων, η χορήγηση των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας είναι προσωρινή και αναποτελεσματική. Επίσης, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η χρηστή διαχείρισή τους είναι επιβεβλημένη κα ελέγχεται από την ΕΕ.
Έχετε ασκήσει έντονη κριτική και σε ζητήματα που σχετίζονται με το ΠΑΑ. Πού εντοπίζονται τα μεγαλύτερα προβλήματα;
Επανειλημμένως και σε όλους τους τόνους έχουμε καταγγείλει την πρωτοφανή κακοδιαχείριση του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, καλώντας την κυβέρνηση να το αξιοποιήσει. Τα πολύτιμα κοινοτικά 4,7 δισ. αντιμετωπίζονται, δυστυχώς, με βραδεία, ρουσφετολογική, αντιαναπτυξιακή και προβληματική απορρόφηση. Είναι πραγματικά κρίμα η πλειοψηφία των κατ’ εξοχήν αναπτυξιακών μέτρων –Σχέδια Βελτίωσης, Εμπορία – Μεταποίηση– να βρίσκονται μέχρι πρότινος είτε «στα συρτάρια», είτε σε καθεστώς «οργίου» αποθαρρυντικών παρατάσεων, πάντως σίγουρα μακριά από την πραγματική οικονομία!
Πρόχειρες και καθυστερημένες προκηρύξεις για «τα μάτια του κόσμου», χωρίς κανένα άμεσο και ουσιαστικό αποτέλεσμα, αφού οι εντάξεις και, συνεπώς, οι πληρωμές θα καθυστερήσουν πολύ, με τελικό αποτέλεσμα να επιβαρύνουν –και αυτό είναι πολύ σοβαρό– τον ήδη μειωμένο προϋπολογισμό της νέας ΚΑΠ.
Τουλάχιστον «σκάνδαλο» αποτελεί η μη ενεργοποίηση του Μέτρου 8 για τα Δάση, ειδικά μετά την εθνική τραγωδία στο Μάτι. Κοινοτικά κονδύλια 226.265.500 ευρώ παραμένουν ανεκμετάλλευτα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την προστασία και την αποκατάσταση του δασικού μας πλούτου.
Θα μπορούσαμε να αναφερθούμε σε κάποια παραδείγματα;
Μνημείο κακοδιαχείρισης οι επτά παρατάσεις στα Σχέδια Βελτίωσης, η αξιολόγηση των οποίων ακόμα εκκρεμεί. Φιάσκο και η αντιμετώπιση της Βιολογικής Γεωργίας, καθώς και του σημαντικότατου Μ6.1 των Νέων Γεωργών, που κράτησε σε ομηρία και αποθάρρυνε το νέο παραγωγικό δυναμικό μας. Εμβληματικά μέτρα, όπως οι Γεωργικοί Σύμβουλοι και η Συνεργασία, κουτσουρεύτηκαν οικονομικά από τα 292 στα 215 εκατ. ευρώ και παραμένουν είτε ανενεργά (Γεωργικοί Σύμβουλοι) είτε καθυστερούν σημαντικά (Μ16 Συνεργασία). Πρόκειται για εξαιρετικής σημασίας μέτρα, αφού συμβάλλουν και στον εγκάρσιο στόχο της νέας ΚΑΠ για εκσυγχρονισμό και ψηφιοποίηση του γεωργικού τομέα, γι’ αυτό και η ενεργοποίηση των Γεωργικών Συμβούλων αποτελεί προϋπόθεση έγκρισης νέων των Στρατηγικών Σχεδίων!
Τουλάχιστον «σκάνδαλο» αποτελεί η μη ενεργοποίηση του Μέτρου 8 για τα Δάση, ειδικά μετά την εθνική τραγωδία στο Μάτι. Κοινοτικά κονδύλια 226.265.500 ευρώ παραμένουν ανεκμετάλλευτα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την προστασία και την αποκατάσταση του δασικού μας πλούτου.
Η ίδια κατάσταση επικρατεί και στα δημόσια έργα. Τα μεγάλα εγγειοβελτιωτικά έργα (Μέτρο 4.3.1.) καθυστέρησαν να προκηρυχθούν, η αξιολόγησή τους εκκρεμεί, ενώ η δύσκολη και χρονοβόρος διαδικασία υλοποίησής τους θα επιβαρύνει οικονομικά τη νέα περίοδο. Σε ό,τι αφορά το εμβληματικό πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης LEADER, με κονδύλια 400.000.000 ευρώ, που εκτελείται με επιτυχία από το 1991, παραμένει δυστυχώς αναξιοποίητο ως προς το επενδυτικό κομμάτι του (Μέτρο 19.2. – Ιδιωτικές Επενδύσεις), αφού αυτές μόλις ξεκίνησαν να προκηρύσσονται.
Λυπηρή και η παντελής αδράνεια αξιοποίησης χρηματοδοτικών εργαλείων, όπως και των κονδυλίων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων ή του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων, στερώντας από τους αγρότες και τις ελληνικές αγροδιατροφικές επιχειρήσεις πολύτιμη ρευστότητα και κάθε αναπτυξιακή προοπτική, όταν ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός ανταγωνισμός «τρέχει».
Στη ΝΔ, είμαστε απόλυτοι. Πολιτική βούληση για την πάταξη της μάστιγας των ελληνοποιήσεων χωρίς δεύτερη κουβέντα!
Ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα της περιόδου που διανύουμε είναι η κρίση στην αιγοπροβατοτροφία και τη λειτουργία της αγοράς γάλακτος. Ποιες οι θέσεις της ΝΔ για αυτά τα φαινόμενα;
Η φορολογική και ασφαλιστική επιδρομή, η εκτόξευση του κόστους παραγωγής, η στρεβλή διανομή της εξισωτικής αποζημίωσης, που στέρησε περίπου τα 2/3 από τους πραγματικούς δικαιούχους των ορεινών και μειονεκτικών περιοχών, αλλά κυρίως η παντελής έλλειψη ελέγχων στην αγορά γάλακτος και κρέατος οδήγησαν την αιγοπροβατοτροφία σε μια πρωτοφανή κρίση!
Πάρτι ελληνοποιήσεων, μαύρη διακίνηση, ανεξέλεγκτη αγορά. Γιατί, πώς αλλιώς να χαρακτηρίσει κανείς το γεγονός ότι ο ίδιος ο ελεγκτικός φορέας, ο ΕΛΓΟ, ομολογεί στις 12/07/2018 ότι επί 18 ολόκληρους μήνες δεν έκανε σε 24 επιχειρήσεις τους νόμιμους μηνιαίους ελέγχους γάλακτος, στη συνέχεια σβήνει επιβληθέντα πρόστιμα, ενώ το υπουργείο σιωπά επιδεικτικά;
Στη ΝΔ, είμαστε απόλυτοι. Πολιτική βούληση για την πάταξη της μάστιγας των ελληνοποιήσεων χωρίς δεύτερη κουβέντα! Έχουμε ήδη ανακοινώσει Σχέδιο Σωτηρίας επτά σημείων, που συνοψίζεται σε ένα αποτελεσματικό, αυστηρό και δίκαιο σύστημα ολιστικού ελέγχου από τον στάβλο μέχρι το ράφι. Προμετωπίδα η χρήση των εισφορών των κτηνοτρόφων-τυροκόμων προς τον ΕΛΓΟ αποκλειστικά για ελέγχους αλλά και η αφαίρεση αδείας ΠΟΠ, όσων μεταποιητών αισχροκερδούν ελληνοποιώντας προϊόντα.
Το ΥΠΑΑΤ, βέβαια, λέει ότι η ΚΥΑ για το γάλα αντιμετωπίζει το πρόβλημα…
Η πολυδιαφημισμένη νέα ΚΥΑ για τους ελέγχους στο γάλα δεν ήρθε μόνο τελευταία στιγμή, με καθυστέρηση έξι μηνών, αλλά δημιουργεί και περισσότερα προβλήματα από όσα υποτίθεται ότι επιλύει. Την ώρα που η αιγοπροβατοτροφία κατακρημνίζεται, αυξάνει τις εισφορές των κτηνοτρόφων από 0,25% σε 0,375% σε κάθε τιμολόγιο γάλακτος, τα πρόστιμα που επιβάλλει είναι μάλλον χαμηλά, ενώ οι έλεγχοι με ηλεκτρονική σάρωση των σχετικών παραστατικών διακίνησης και φορτίων γάλακτος στα σημεία εισόδου είναι δειγματοληπτικοί και όχι καθολικοί. Πολύ περισσότερο, δεν πατάσσει, αντίθετα νομιμοποιεί το γενικευμένο φαινόμενο της τριγωνικής διαδρομής των ελληνοποιήσεων και καταργεί προηγούμενη διάταξη, που υποχρέωνε μία φορά στην τριετία έλεγχο των τυροκομείων! Δεν κάνει καμία αναφορά για τις γαλακτοβιομηχανίες, οι οποίες χρησιμοποιούν κοινές δεξαμενές γάλακτος, τόσο για το ξένο, νωπό και συμπυκνωμένο όσο και για το εγχώριο γάλα και καμία πρόβλεψη για ξεχωριστές γραμμές παραγωγής των εμβληματικών προϊόντων της ΠΟΠ φέτας και των ΠΓΕ.
Είναι γεγονός ότι ο Έλληνας αγρότης δεν έχει εμπεδώσει την αξία των συλλογικοτήτων. Οι «κακοί συνειρμοί» παραδειγμάτων συνεταιριστικής κακοδιαχείρισης, κυρίως όμως η έλλειψη κινήτρων που να ωθούν σε υγιή συνεταιριστικά σχήματα είναι αιτίες αποχής από το συνεταιρίζεσθαι
Ως χώρα, αντιμετωπίζουμε και άλλη μία «δομική» υστέρηση. Την αποχή των αγροτών από ομάδες παραγωγών, συνεταιρισμούς και συλλογικά σχήματα. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Σας εξομολογούμαι ότι ζηλεύω και λυπάμαι πραγματικά, όταν βλέπω το ισπανικό υπουργείο Γεωργίας με ανακοίνωσή του την 1η Φεβρουαρίου, να διεκδικεί 290 εκατ. ευρώ για τα επιχειρησιακά προγράμματα των οργανώσεων παραγωγών και, μάλιστα, να ενσωματώνει και περίπου 40 εκατ. ευρώ για την πρόληψη κρίσεων στην αγορά. Χρήματα προορισμένα για 477 οργανώσεις παραγωγών, τη στιγμή που εμείς με 140 οργανώσεις διεκδικούμε μόλις 12 εκατ. ευρώ! Λυπηρό… Όπως και το γεγονός ότι οι μισές από τις δικές μας οργανώσεις δεν καταθέτουν καν επιχειρησιακό πρόγραμμα, γιατί δεν διαθέτουν την τεχνογνωσία!
Είναι γεγονός ότι ο Έλληνας αγρότης δεν έχει εμπεδώσει την αξία των συλλογικοτήτων. Οι «κακοί συνειρμοί» παραδειγμάτων συνεταιριστικής κακοδιαχείρισης, κυρίως όμως η έλλειψη κινήτρων που να ωθούν σε υγιή συνεταιριστικά σχήματα είναι αιτίες αποχής από το συνεταιρίζεσθαι. Μην πάτε μακριά. Η κακοδιαχείριση και οι καθυστερήσεις του σχετικού Μ9, που πρόβλεψε η ΝΔ κατά τον σχεδιασμό της ΚΑΠ 2014-2020 με κονδύλια 25 εκατ. ευρώ, ενθαρρύνουν ή αποθαρρύνουν τον παραγωγό από τις συλλογικότητες;
Στη ΝΔ, είναι πεποίθησή μας ότι, χωρίς συγκέντρωση της παραγωγής, που εξασφαλίζει μέγεθος, προγραμματισμό, οικονομίες κλίμακος σε εισροές και πόρους, ανταπόκριση στις απαιτήσεις των αγορών με ταχύτητα, ποσότητα και ποιότητα δεν υπάρχει σοβαρό μέλλον στη διάθεση των προϊόντων και στις εξαγωγές. Και αυτό το στοίχημα της χαμένης ανταγωνιστικότητας είμαστε αποφασισμένοι να κερδίσουμε! Με πολιτικές και γενναία φορολογικά κίνητρα για το χτίσιμο συλλογικοτήτων, όπως η μείωση του συντελεστή φορολόγησης από το 13% στο 10%.
Η ΝΔ έχει θέσει στο επίκεντρο της πολιτικής της την ψηφιακή γεωργία, τη συμβουλευτική και την καινοτομία. Ποιος ο ρόλος τους στη βελτίωση της παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας;
Στη ΝΔ πιστεύουμε ακράδαντα ότι η Ευφυής Γεωργία, η Γεωργία Ακριβείας, «to produce more with less», είναι οι νέες προκλήσεις στη μάχη της ανταγωνιστικότητας και στη ζητούμενη μείωση του κόστους παραγωγής. Γι’ αυτό και ήμασταν εμείς που εντάξαμε στο Πρόγραμμα Γνώσης και Καινοτομίας του ΠΑΑ 2014-2020, 292 εκατ. ευρώ, που αφενός πετσόκοψε αφετέρου κρατά ανεκμετάλλευτα η παρούσα κυβέρνηση.
Οι βέλτιστες πρακτικές άλλων χωρών, που διακρίνονται στις νέες τεχνολογίες, δεν επιτρέπουν όμως εφησυχασμό. Μείωση του κόστους παραγωγής, αύξηση στρεμματικής απόδοσης με τη δημιουργία νέων ποικιλιών, αντοχή στις ασθένειες και τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, είναι οι σύγχρονες προκλήσεις. Η Ισπανία και η Ιταλία τρέχουν στον τομέα της δενδροκαλλιέργειας, σε έναν κλάδο με μεγάλες προοπτικές στον τόπο μας.
Με εξοικονόμηση των δύο βασικών συντελεστών παραγωγής, άρδευσης και λίπανσης, με πολύ φθηνότερο ενεργειακό κόστος –όταν εμείς έχουμε το ακριβότερο, λόγω της κατάργησης του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο με απόφαση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ– πολλαπλασιάζονται οι αποδόσεις έως και 40%!
Η αξιοποίηση της Ευφυούς Γεωργίας και ο εκσυγχρονισμός της γεωργικής δραστηριότητας σε συνδυασμό με την ανάταξη και την ενθάρρυνση της μεταποιητικής δραστηριότητας μπορούν να κάνουν θαύματα για τις Σέρρες!
Σχέδιο ανασυγκρότησης Ν. Σερρών
Πολιτεύεστε σε μια περιοχή που μπορεί να γίνει πολύ πιο παραγωγική. Ποιες θα πρέπει να είναι οι προτεραιότητες για την ανάπτυξή της;
Είμαι περήφανη για την πατρίδα μου, τις Σέρρες, έναν κατεξοχήν αγροτικό νομό, με 1,5 εκατ. στρέμματα καλλιεργούμενης γης, σημαντικότατης κτηνοτροφίας, έναν καρποφόρο κάμπο, που εισφέρει πάνω από το 10% της αγροτικής παραγωγής της χώρας. Την ίδια στιγμή, με απασχολούν οι ανεκμετάλλευτες δυνατότητες και η τεράστια δυνητική δυναμική του.
Η αξιοποίηση των συγκριτικών του πλεονεκτημάτων, όπως του γεωθερμικού πεδίου, που διατρέχει τον νομό μας, είναι βασικό εργαλείο στη ζητούμενη μείωση του κόστους παραγωγής. Στην ίδια κατεύθυνση, η επέκταση και ο εκσυγχρονισμός των συλλογικών αρδευτικών δικτύων –εξ ου και είναι εγκληματική η καθυστέρηση των αντίστοιχων προγραμμάτων του ΠΑΑ– για τη μείωση του απαγορευτικού, σε πολλές περιοχές, κόστους άρδευσης με τις σημερινές εξωφρενικές τιμές πετρελαίου και ηλεκτρικού ρεύματος.
Η δημιουργία θερμοκηπιακών πάρκων για παραγωγή κηπευτικών και φρούτων, τομείς ελλειμματικούς και προσοδοφόρους, με συγκριτικό μας πλεονέκτημα το θαυμάσιο κλίμα, σε συνδυασμό με τη στήριξη των μεγάλων εκτατικών καλλιεργειών μας (σιτάρι, καλαμπόκι, βαμβάκι), η αξιοποίηση των ορεινών και ημιορεινών περιοχών για την καλλιέργεια αρωματικών-φαρμακευτικών τιμών, το πλεονέκτημα της περίσσειας αγροτικής μας γης, ως νέο έδαφος σε σχέση με τα κουρασμένα εδάφη άλλων περιοχών, η ανασύνταξη της ταλαιπωρημένης, αλλά ευάριθμης σε ζωικό κεφάλαιο κτηνοτροφίας μας, είναι κατευθύνσεις ανασυγκρότησης.
Κλειδί αποτελεί, όμως, η σύνδεση της παραγωγής με την κατανάλωση και η δημιουργία των υποδομών υποδοχής και προώθησης των προϊόντων μας. Το Δημοπρατήριο Αγροτικών Προϊόντων στη γεωστρατηγική μας θέση, η ουσιαστική ενθάρρυνση συλλογικοτήτων για τη μείωση του κόστους παραγωγής και την ισχυροποίηση της διαπραγματευτικής τους θέσης ως προς τις τιμές, είναι αναγκαίες προϋποθέσεις.
Ομπρέλα στα προαναφερθέντα, η κεντρική αγροτική πολιτική της ΝΔ για ουσιαστικές φορολογικές και ασφαλιστικές ελαφρύνσεις, μείωση του κόστους παραγωγής, βέλτιστη και τάχιστη αξιοποίηση των κοινοτικών κονδυλίων, πρόσβαση στον δανεισμό του πακέτου «Γιούνκερ» για τον αγροδιατροφικό τομέα, για τις ζητούμενες αγροτικές επενδύσεις.
Η αξιοποίηση της Ευφυούς Γεωργίας και ο εκσυγχρονισμός της γεωργικής δραστηριότητας σε συνδυασμό με την ανάταξη και την ενθάρρυνση της μεταποιητικής δραστηριότητας μπορούν να κάνουν θαύματα για τις Σέρρες!
