Ηλίανθος: Συμβόλαια που να ανταποκρίνονται στο κόστος περιμένουν οι αγρότες

των Μαρίας Αμπατζή, Αντώνη Ανδρονικάκη,
Γιώργου Ρούστα, Αφροδίτης Χρυσοχόου

Σε ένα εντελώς ρευστό σκηνικό λόγω της πολεμικής σύρραξης στην Ουκρανία αλλά και με την πρόσκληση για την κατανομή βιοντίζελ να καθυστερεί τη σύναψη των συμβολαίων, οι παραγωγοί παρουσιάζονται μέχρι στιγμής επιφυλακτικοί ως προς την πρόθεση σποράς ηλίανθου. Κοινή συνισταμένη όλων, η μεγάλη αύξηση του κόστους καλλιέργειας και η απαίτηση για μια δίκαιη τιμή παραγωγού.

Προβάδισμα για το σιτάρι στις Σέρρες

Με ανοικτά τα ζητήματα της εμπόλεμης κατάστασης στην Ουκρανία, τις ρωσικές κυρώσεις, αλλά και τις άσχημες καιρικές συνθήκες που δίνουν το χρονικό περιθώριο στους παραγωγούς να προγραμματίσουν τις επόμενες κινήσεις τους, υπάρχει ένα κλίμα ασάφειας όσον αφορά το ενδιαφέρον των καλλιεργητών και τις προθέσεις σποράς για τον ηλίανθο στον Νομό Σερρών.

Αν και όπως εκτιμά ο γεωπόνος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Βισαλτίας, Σάκης Τσακίρης, το σιτάρι έχει σαφέστατο προβάδισμα, λόγω των αυξημένων τιμών του, έναντι του ηλίανθου κι άλλων καλλιεργειών, ωστόσο -μέχρι στιγμής- για την περιοχή της Βισαλτίας δεν έχουν ξεκαθαρίσει οι προθέσεις σποράς των καλλιεργητών.

«Είναι θέμα ψυχολογίας για τον παραγωγό για το τι θα σπείρει. Υπάρχει προβληματισμός και αν δεν επικρατούσαν αυτές οι καιρικές συνθήκες θα ξεκινούσαν την ερχόμενη εβδομάδα οι σπορές ηλίανθου», τονίζει. Ο γεωπόνος της ΕΑΣ Βισαλτίας εκτιμά για την περιοχή του, σύμφωνα με τις τωρινές συνθήκες και τα σημερινά δεδομένα, ότι θα γίνει ανακατανομή των καλλιεργούμενων χωραφιών και ότι ο ηλίανθος θα χάσει στρέμματα από το σιτάρι.

«Οι συμβάσεις για τον ηλίανθο, για την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο, ξεκινούν με ελάχιστη τιμή τα 41 λεπτά και μπορεί να φτάσουν έως τα 48. Όμως κανείς δε γνωρίζει τι εικόνα θα έχει η αγορά σε λίγο καιρό με δεδομένη την πολεμική κατάσταση. Πάντως φαίνεται ότι πρωτίστως χάνει το καλαμπόκι και δευτερευόντως ο ηλίανθος».

Έβρος: Δεν μπαίνουν στα χωράφια με τιμή κάτω από τα 45 λεπτά

Οι προθέσεις των εταιρειών και το πολεμικό σκηνικό θα καθορίσουν τις επόμενες μέρες αν θα λάμψει ο ηλίανθος και φέτος ή θα σκοτεινιάσει, ειδικά στον Έβρο, που η καλλιέργεια πρωταγωνιστεί. Πέρυσι, στην Ορεστιάδα, από τα μέλη της Ένωσης καλλιεργήθηκαν 70.000 στρέμματα, αλλά φέτος ενδέχεται να μειωθούν στο μισό, αναφέρει ο πρόεδρος στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Δημητριακών Ορεστιάδας «Η ΕΝΩΣΗ», Λάμπης Κουμπρίδης. «Μπορεί φέτος τα στρέμματα να μειωθούν στα μισά και να πάμε σε καταστροφή της καλλιέργειας».

Αποδίδει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στην καθυστέρηση της προκήρυξης – πρόσκλησης για την κατανομή του βιοντίζελ από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Διαπιστώνει ότι μεταποιητικές εταιρίες δίνουν ως τιμή εκκίνησης τα 41 λεπτά το κιλό και δηλώνει πως με αυτή την τιμή «δεν θα σπαρθεί ούτε στρέμμα».

Ο συνεταιρισμός θα προχωρήσει σε επέκταση της συνεργασίας με την Agroinvest, αλλά το ζήτημα της τιμής διατηρεί το θέμα ανοιχτό. Το κόστος της καλλιέργειας του ηλίανθου έχει αυξηθεί κατακόρυφα και με τα σημερινά δεδομένα θα πρέπει να πάρουν πάνω από 45 λεπτά το κιλό για να σπείρουν.

Εάν ανέβει κι άλλο το πετρέλαιο, η τιμή εκκίνησης πρέπει να ανέβει αναλόγως. Στον σπόρο, η αύξηση θα είναι ελάχιστη, όμως το κόστος των λιπασμάτων διπλασιάστηκε. Οι Εβρίτες αγρότες αναμένεται να μπουν στα χωράφια για σπορά μετά τις 15 Μαρτίου και η στάση των εταιρειών θα κρίνει εάν θα επιλέξουν ηλίανθο ή θα στραφούν στο βαμβάκι.

Μουδιασμένοι είναι οι παραγωγοί και στη Ροδόπη. Ωστόσο, παρατηρείται αυξημένο ενδιαφέρον συγκριτικά με πέρυσι, όπως διαπιστώνει ο γεωπόνος Γεώργιος Λαφτσής, που δραστηριοποιείται στους Δήμους Αρριανών και Μαρωνείας – Σαπών και ειδικεύεται στον ηλίανθο: «Οι παραγωγοί ρωτάνε αν μπορούν να υπογράψουν συμβάσεις από τώρα και τους συμβουλεύω να περιμένουν».

Οι αγρότες προσδοκούν οι τιμές να είναι καλύτερες από πέρυσι ενώ ο κ. Λαφτσής εκτιμά ότι οι συμβάσεις θα πρέπει να είναι πάνω από 45 λεπτά το κιλό. Ο ίδιος σημειώνει ότι είναι σημαντικό να ανέβουν οι τιμές λόγω κατακόρυφων αυξήσεων στο καλλιεργητικό κόστος. Στα λιπάσματα το κόστος είναι 100% πάνω συγκριτικά με πέρυσι και στο πετρέλαιο 50%. Η σπορά ξεκινάει στα μέσα Μαρτίου».

Στο Δέλτα Πηνειού τα βλέμματα

Εν αναμονή της πρόσκλησης για την κατανομή του βιοντίζελ από το ΥΠΕΝ ώστε να υπογραφούν τα συμβόλαια με τα εργοστάσια παραγωγής βρίσκονται οι 200 περίπου παραγωγοί ηλίανθου, που δραστηριοποιούνται κυρίως στο Δέλτα Πηνειού του Νομού Λάρισας. Από όλο τον θεσσαλικό κάμπο, ηλίανθος για βιοντίζελ καλλιεργείται μόνο στη συγκεκριμένη περιοχή, η οποία προσφέρει τις κατάλληλες καιρικές συνθήκες (δροσερό καλοκαίρι) που απαιτεί η καλλιέργεια.

Σχετικά με τις εξελίξεις στην Ουκρανία, οι παραγωγοί εμφανίζονται συγκρατημένα αισιόδοξοι. «Πολλά ακούγονται, αλλά κρατάμε μικρό καλάθι», δηλώνουν χαρακτηριστικά. Σύμφωνα με τον παραγωγό Γιώργο Λαΐνα, «τα καλλιεργούμενα στρέμματα αναμένεται να κυμανθούν στα περσινά επίπεδα, 6.000-7.000, ενώ οι σπορές θα ξεκινήσουν περί τις 20 Απριλίου. Θα ακολουθήσει η ζιζανιοκτονία και μετά το αλώνισμα. Δυστυχώς όμως το κόστος παραγωγής δεν βρίσκεται στα περσινά επίπεδα αφού τα 120 ευρώ ανά στρέμμα είχαν καθοριστεί με βάση τις περσινές τιμές του πετρελαίου και των λιπασμάτων.

Λόγω της συγκεκριμένης κατάστασης αυξημένη αναμένεται να είναι και η τελική τιμή που θα απολαύσει ο παραγωγός. Μπορεί οι βιομηχανίες Agroinvest και Greenco να προσφέρουν τιμή βάσης τα 40 λεπτά, ωστόσο θεωρείται δεδομένη η αύξηση στα 45 λεπτά».