Στο κάδρο και η Ελλάδα: Δριμύ κατηγορώ κατά δημόσιων λειτουργών που λυμαίνονται ευρωπαϊκά κονδύλια

Στο προσκήνιο επανέρχονται οι υποθέσεις κατάχρησης ευρωπαϊκών κονδυλίων, με φόντο και τον αγροτικό τομέα, καθώς, πριν από λίγες ημέρες, το Ευρωκοινοβούλιο ενέκρινε με αυξημένη πλειοψηφία την αποδοχή της 30ής ετήσιας έκθεσης της Κομισιόν σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ και την καταπολέμηση της απάτης, εκφράζοντας ταυτόχρονα τη λύπη του για την αύξηση κατά 183% των κονδυλίων που αφορούσαν δόλιες παρατυπίες κατά το έτος 2018.

Στο κείμενο που υιοθέτησε, το Ευρωκοινοβούλιο αξιολογεί συνολικά τις προσπάθειες της ΕΕ για την καταπολέμηση της απάτης και ζητά μέτρα για τις νέες διακρατικές μορφές οικονομικού εγκλήματος. Μάλιστα, καταδικάζει «απερίφραστα τη μεγάλης κλίμακας κατάχρηση ευρωπαϊκών διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων από υψηλόβαθμους κυβερνητικούς αξιωματούχους στην Τσεχική Δημοκρατία, καθώς και από άλλους δημόσιους φορείς στην Ουγγαρία, την Ελλάδα, την Πολωνία, τη Ρουμανία και την Ιταλία».

Παράλληλα, υπενθυμίζει «τις απαιτήσεις διαφάνειας για την ΚΑΠ και τις πολιτικές συνοχής, οι οποίες υποχρεώνουν τις υπεύθυνες αρχές των κρατών-μελών να διατηρούν έναν δημοσίως διαθέσιμο κατάλογο τελικών δικαιούχων». Ακόμα, επιμένει ότι «η Επιτροπή πρέπει να προτείνει έναν συγκεκριμένο μηχανισμό υποβολής καταγγελιών σε επίπεδο Ένωσης για τη στήριξη των γεωργών ή δικαιούχων που έρχονται αντιμέτωποι π.χ. με αθέμιτες πρακτικές αρπαγής γης, με παραπτώματα εθνικών αρχών, με την άσκηση πίεσης από εγκληματικές δομές ή από το οργανωμένο έγκλημα, ή για τη στήριξη ατόμων που τελούν υπό καθεστώς αναγκαστικής εργασίας ή δουλείας, ώστε να τους δίνεται η ευκαιρία να υποβάλλουν άμεσα καταγγελίες στην Επιτροπή, η οποία θα πρέπει να τις εξετάζει ως επείγουσες».

Εκθέσεις

Ήταν Οκτώβριος του 2019, όταν η Κομισιόν δημοσίευσε την ετήσια έκθεσή της σχετικά με την καταπολέμηση της απάτης που πλήττει τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ το 2018. Εκείνη τη χρονιά κοινοποιήθηκαν στην Επιτροπή συνολικά 11.638 δόλιες και μη δόλιες παρατυπίες, λιγότερες κατά 25% σε σχέση με το 2017, οι οποίες αφορούσαν ποσό ύψους περίπου 2,5 δισ. ευρώ. Ειδικότερα, ως δόλιες κοινοποιήθηκαν συνολικά 1.152 παρατυπίες (δηλαδή το 10 % του συνόλου των παρατυπιών που εντοπίστηκαν και κοινοποιήθηκαν), ύψους περίπου 1,19 δισ. ευρώ (ποσό που αντιστοιχεί στο 48% των συνολικών χρηματικών ποσών που αποτέλεσαν αντικείμενο παρατυπιών), οι οποίες αφορούσαν τόσο δαπάνες όσο και έσοδα.

Σημειώνεται ότι αν και ο αριθμός των δόλιων παρατυπιών παρέμεινε σταθερός σε σύγκριση με το 2017, τα σχετικά χρηματικά ποσά αυξήθηκαν σημαντικά κατά 183%. Σύμφωνα με την Κομισιόν, η αύξηση αυτή οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε δύο δόλιες παρατυπίες, που αντιστοιχούσαν σε μεγάλα ποσά, οι οποίες κατεγράφησαν στη Σλοβακία. Γενικά, η πολιτική συνοχής και η πολιτική περιφερειακής ανάπτυξης θεωρούνται οι τομείς που καταγράφονται οι περισσότερες απάτες.

Μάλιστα, την ίδια χρονιά η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) προχώρησε 219 έρευνες και ολοκλήρωσε 167, εισηγούμενη δημοσιονομικές ανακτήσεις αξίας 371 εκατ. ευρώ. Τα βασικά αποτελέσματα των ερευνών της, όπως είχε εξάλλου δημοσιεύσει πέρσι η «ΥΧ», συνοψίζονταν σε χρήση ψεύτικων εταιρειών και συγκάλυψη παραποιημένων εμπορικών συναλλαγών, με σκοπό την απόκτηση ευρωπαϊκών κονδυλίων, απάτη στην προώθηση γεωργικών προϊόντων, συνδυαζόμενη συχνά με νομιμοποίηση εσόδων μέσω τρίτων χωρών και αποφυγή καταβολής τελωνειακών δασμών ενορχηστρωμένη μέσω διακρατικών εγκληματικών μηχανισμών.

Θυμίζουμε δε ότι, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, πέρσι στους τομείς δαπανών υψηλού κινδύνου, όπως είναι η αγροτική ανάπτυξη και η συνοχή, εντοπίστηκε και το μεγαλύτερο ποσοστό σφάλματος σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού. Από το σύνολο των αποδεικτικών στοιχείων ελέγχου που συγκεντρώθηκαν προέκυψε ότι το συνολικό επίπεδο σφάλματος για τον τομέα «Φυσικοί πόροι» είναι της τάξης του 2,4%, παρά το γεγονός ότι το επίπεδο σφάλματος δεν ήταν σημαντικό για τις άμεσες ενισχύσεις του ΕΓΤΕ.