Κτηνοτροφία Ακριβείας: Παράθυρο για την ανάταξη του κλάδου στην Ελλάδα

ktinotrofia-akriveias

Η μη ικανοποιητική ενσωμάτωση νέων τεχνικών και τεχνολογιών στην παραγωγική διαδικασία είναι ένας από τους λόγους της αργής προσαρμογής σε σύγχρονους τρόπους άσκησης της γεωργίας. Όπως τονίζει στην «Ύπαιθρο Χώρα» ο διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), Ινστιτούτο Βιοικονομίας και Αγροτεχνολογίας, Θωμάς Μπαρτζάνας, «το σύγχρονο μοντέλο αγροτικής παραγωγής δεν επιτάσσει, πλέον, μεγιστοποίηση της παραγωγής ή/ και του κέρδους, αλλά βιωσιμότητα του επιχειρηματικού μοντέλου απέναντι σε όλες τις ομάδες ενδιαφέροντος (πελάτες, προμηθευτές, επενδυτές, υπάλληλοι, θεσμικοί φορείς, κοινωνικό σύνολο)».

Η βιωσιμότητα της αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής, η μείωση του κόστους των εισροών και η βελτίωση της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων, θα επιτευχθεί μόνο μέσα από την ενσωμάτωση σύγχρονων τεχνολογιών που μηδενίζουν το ανθρώπινο λάθος και παράγουν αποτελέσματα με ακρίβεια. Ο Θ. Μπαρτζάνας μας ενημερώνει για όλα τα συστήματα κτηνοτροφίας ακριβείας που ήδη χρησιμοποιούνται σε πολλές μονάδες στο εξωτερικό και στην Ελλάδα, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο θα μπορέσουν να αφομοιωθούν πιο εύκολα στην ελληνική πραγματικότητα.

Κτηνοτροφία ακριβείας

  • Εκτροφή ακριβείας. Με τη χρήση των συστημάτων αυτών κάθε ζώο ταΐζεται όποτε πρέπει, όσο πρέπει και για όσο χρόνο πρέπει. Τα συστήματα αυτά μπορούν να μειώσουν σημαντικά το κόστος των ζωοτροφών, ενώ παράλληλα οδηγούν και στην ανάπτυξη πιο υγιών ζώων. Επιπροσθέτως, μπορούν να συμβάλουν στη μείωση των παραγόμενων αερίων του θερμοκηπίου και αμμωνίας.
  • Συστήματα για την έγκαιρη πρόβλεψη ασθενειών. Τα συστήματα αυτά συνδυάζουν καταγραφή τιμών του περιβάλλοντος των κτηνοτροφικών κτηρίων, δεικτών φυσιολογίας των ζώων και κατάλληλων μοντέλων και αλγορίθμων και είναι σε θέση να μας προειδοποιούν εγκαίρως για το ενδεχόμενο κάποιας ασθένειας. Η χρήση αυτών των συστημάτων οδηγεί σε σημαντική μείωση των φαρμάκων και αντιβιοτικών και στην αύξηση της ευζωίας των ζώων.
  • Βελτιστοποίηση στέγασης/συστήματα ελέγχου περιβάλλοντος. Σχεδιασμός και δημιουργία βιοκλιματικών κτηνοτροφικών κτηρίων και χρησιμοποίηση αισθητήρων και κατάλληλων μοντέλων για βέλτιστο έλεγχο των περιβαλλοντικών συνθηκών. Η χρήση τέτοιων συστημάτων οδηγεί σε αύξηση της ευζωίας των ζώων, αλλά και σε σημαντική μείωση των παραγόμενων ρύπων και της κατανάλωσης ενέργειας.
  • Έγκαιρη διάγνωση χωλότητας. Η χωλότητα είναι ένα από τα πιο σημαντικά θέματα, όσο αφορά την υγεία των ζώων φάρμας. Τα προβλήματα που δημιουργούνται λόγω της χωλότητας στην παραγωγή είναι καταστροφικά για τον ιδιοκτήτη της φάρμας βοοειδών. Παρατηρείται μείωση της παραγωγικότητας, λόγω μείωσης της παραγωγής γάλακτος και κρέατος και αύξηση των εξόδων, λόγω της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης των βοοειδών. Οι μέθοδοι έγκαιρης διάγνωσης της χωλότητας στηρίζονται κυρίως στη χρήση οπτικών μέσων όπου προσπαθούν με τη χρήση εικόνων και ταινιών καταγραφής να παρατηρήσουν ποια βοοειδή έχουν χωλότητα. Ένας άλλος τρόπος αντιμετώπισης της χωλότητας είναι με τη χρήση αισθητήρων δύναμης. Και στις δύο περιπτώσεις, χρησιμοποιούνται εξελιγμένα υπολογιστικά μοντέλα και αλγόριθμοι βελτιστοποίησης για τον προσδιορισμό των άρρωστων ζώων.

Διάδοση της καινοτομίας

Η ανάγκη για χρησιμοποίηση εξελιγμένων συστημάτων καταγραφής συνθηκών και προβλημάτων σε κτηνοτροφικές μονάδες θα αυξάνεται συνεχώς, τονίζει ο Θ. Μπαρτζάνας: «Υπάρχουν αρκετά συστήματα διαθέσιμα στην αγορά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον σκοπό αυτόν. Χρειάζεται εκπαίδευση των κτηνοτρόφων, αλλά και των ανθρώπων που διαχειρίζονται τις μονάδες για τη σωστή χρήση των τεχνολογιών κτηνοτροφίας ακριβείας. Η χρήση τέτοιων συστημάτων μπορεί να οδηγήσει στον άμεσο εντοπισμό προβλημάτων, να μειώσει τις εισροές και να επιτρέψει μια πιο φιλοπεριβαλλοντική παραγωγή.

Η επιτυχής ενσωμάτωση των τεχνολογιών αυτών στην παραγωγική αλυσίδα προϋποθέτει τη σωστή ενημέρωση, αλλά και την εκπαίδευση των κτηνοτρόφων. Η δημιουργία πιλοτικών δομών στις οποίες οι τεχνολογίες αυτές θα μπορούν να παρουσιάζονται και να αξιολογούνται μπορεί, επίσης, να βοηθήσει. Το υπό προκήρυξη Μέτρο 16.1 του ΠΑΑ για την πιλοτική χρήση καινοτόμων μεθόδων και τεχνολογιών στην αγροτική παραγωγή είναι ακόμα ένα θετικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση. Τέλος, πολλές από αυτές τις τεχνολογίες, δοκιμάζονται, αξιολογούνται και προσαρμόζονται για τις ελληνικές συνθήκες και συστήματα παραγωγής στο πλαίσιο εθνικών (Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας) και ευρωπαϊκών προγραμμάτων έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης. Η συμμετοχή κτηνοτροφικών μονάδων σε τέτοιες πρωτοβουλίες συμβάλλει στην εξοικείωσή τους με τις τεχνολογίες, έχοντας παράλληλα, την υποστήριξη της ερευνητικής κοινότητας».