Οι ανάγκες λίπανσης του βαμβακιού αυτήν την περίοδο

vamvaki

του Γρηγόρη Βασιλειάδη, συμβούλου Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων, «Αειφορική ΑΕ»

Το άζωτο (Ν) αποτελεί το σημαντικότερο στοιχείο για την απόδοση σε σύσπορο. Η χορήγησή του πρέπει να είναι ισορροπημένη. Προβλήματα όπως: Πτώσεις ανθέων και καρυδιών, καθυστέρηση της ωρίμανσης και δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών για προσβολές από έντομα (πράσινο σκουλήκι) και ασθένειες (αδρομύκωση) σχετίζονται κυρίως με υπερλιπάνσεις αζώτου. Απαιτείται η χρυσή τομή για την εξισορρόπηση μεταξύ βλάστησης και καρποφορίας στην καλλιέργεια. Ένας καλός δείκτης για την ισορροπία αυτή είναι ο αριθμός των γονάτων πάνω από το πρώτο λευκό άνθος.

Στο στάδιο της ανθοφορίας και για δύο εβδομάδες περίπου, ο αριθμός αυτός ιδανικά για τις περισσότερες ποικιλίες είναι οκτώ. Αν είναι μεγαλύτερος από οκτώ τότε η καλλιέργεια έχει την τάση να οψιμίσει. Οι ανάγκες της καλλιέργειας σε άζωτο αυξάνονται 40 περίπου ημέρες μετά το φύτρωμα. Το στοιχείο απαντάται σε μεγαλύτερες συγκεντρώσεις στα φύλλα προ της άνθησης.

Μετά την εμφάνιση των καρυδιών συγκεντρώνεται κυρίως στους σπόρους, επηρεάζοντας έτσι θετικά το βάρος του σύσπορου. Το εν λόγω θρεπτικό χορηγείται σε ετήσια βάση λόγω των μειωμένων εδαφικών αποθεμάτων. Ανάλογα με την περιοχή καλλιέργειας (έδαφος, κλίμα) και τη δυνατότητα άρδευσης, απαιτούνται 8 – 14 μονάδες αζώτου το στρέμμα.

Στην περίπτωση αρδευόμενου βαμβακιού χωρίς δυνατότητα υδρολίπανσης, εφαρμόζεται σε δύο ισόποσες δόσεις: βασικά με τη σπορά και επιφανειακά μέχρι την εμφάνιση των χτενιών. Στην περίπτωση υδρολίπανσης μπορούμε να χορηγήσουμε ελάχιστο άζωτο (π.χ. το 1/3) βασικά και το υπόλοιπο σε δόσεις από τα πρώτα χτένια μέχρι τα πρώτα καρύδια (ανάλογα με την περιοχή από 20 Ιουλίου μέχρι 5 Αυγούστου το αργότερο).

Σε ελαφρά εδάφη εφαρμόζεται σε μικρότερες ποσότητες και συχνότερα σε σχέση με τα βαριά όπου ο κίνδυνος οψίμισης είναι μεγαλύτερος. Σε ελαφρά, επίσης, εδάφη και όπου δεν υπάρχει δυνατότητα υδρολίπανσης, καλά αποτελέσματα έχουν δώσει οι διαφυλλικές εφαρμογές αζώτου ιδιαίτερα στις περιπτώσεις που η επιφανειακή έχει γίνει νωρίς (μέχρι το σκάλισμα).

Κατά τη βασική λίπανση το άζωτο εφαρμόζεται κυρίως σε αμμωνιακή μορφή, ενώ κατά την επιφανειακή η μορφή χορήγησής του εξαρτάται από το pH του εδάφους. Σε αλκαλικά εδάφη χρησιμοποιούνται η νιτρική αμμωνία, η ουρία και η ουροθειϊκή, ενώ σε όξινα το νιτρικό ασβέστιο ή η ασβεστούχος νιτρική αμμωνία.

Απαιτήσεις σε φώσφορο

Η πρόσληψη του φωσφόρου (P) από την καλλιέργεια παραμένει σταθερή καθ’ όλη τη διάρκεια της ανάπτυξής της και συσσωρεύεται κυρίως στο σπόρο (άρα απομακρύνεται με τη συγκομιδή). Λίπανση με φώσφορο δεν απαιτείται όταν έχουν προηγηθεί καλλιέργειες που λιπάνθηκαν επαρκώς με το στοιχείο αυτό (π.χ. σιτηρά, βιομηχανική ντομάτα, καλαμπόκι). Αν χρειαστεί, χορηγούνται 5 – 6 μονάδες φωσφόρου το στρέμμα βασικά.

Στην περίπτωση υδρολίπανσης μπορεί ένα μέρος του (1/5 – 1/4) να χορηγηθεί κατά την εμφάνιση των πρώτων ανθέων με στόχο την προώθηση της ανθοφορίας και την πρωίμιση.

Ελλείψεις φωσφόρου παρατηρούνται συνήθως όταν επικρατήσουν χαμηλές θερμοκρασίες μετά το φύτρωμα, οι οποίες αναστέλλουν την ανάπτυξη της ρίζας. Σκαλίσματα και διαφυλλικοί ψεκασμοί σκευασμάτων με φώσφορο σε κατάλληλη (οργανική – σύμπλοκη) μορφή βοηθούν στην αντιμετώπιση της κατάστασης.

Η επίδραση του καλίου

Η πρόσληψη του καλίου (Κ) ακολουθεί το μοντέλο του αζώτου με τη διαφορά ότι αυτή επεκτείνεται και προς την ωρίμανση των καρυδιών. Ελλείψεις παρατηρούνται συνήθως σε ελαφρά εδάφη.

Μεγάλο μέρος του καλίου συγκεντρώνεται σε σπόρους και ίνες (επομένως απομακρύνεται με τη συγκομιδή), επιδρώντας θετικά στην απόδοση της παραγωγής. Απαιτούνται συνήθως 5-8 μονάδες καλίου το στρέμμα, οι οποίες χορηγούνται κατά τη βασική λίπανση. Ένα μέρος της ανωτέρω ποσότητας μπορεί να εφαρμοστεί κατά το γέμισμα των καρυδιών με υδρολίπανση ή διαφυλλικά για την αύξηση του βάρους τους και τη βελτίωση των ποιοτικών χαρακτηριστικών της ίνας.

Τροφοπενία

Όσον αφορά το ασβέστιο (Ca) προτείνεται η διαφυλλική του εφαρμογή κατά τα πρώτα στάδια ανάπτυξης για τη βελτίωση της εγκατάστασης της καλλιέργειας. Ελλείψεις μαγνησίου (Mg) παρατηρούνται συνήθως σε εδάφη όξινα, ελαφρά, ή σε εδάφη στα οποία έχουν χορηγηθεί αυξημένες ποσότητες καλίου. Αντιμετωπίζεται με την προσθήκη του στοιχείου κατά τη βασική λίπανση. Από τα μικροστοιχεία, οι συνήθεις τροφοπενίες που απαντώνται είναι αυτές των ψευδαργύρου (Zn), σιδήρου (Fe), βορίου (Β) και μαγγανίου (Mn). Τα προβλήματα οφείλονται στο υψηλό εδαφικό pH και στην υπερβολική υγρασία εδάφους στην περίπτωση του σιδήρου. Αντιμετωπίζονται κυρίως με διαφυλλικούς ψεκασμούς αφού η καλλιέργεια αποκτήσει επαρκές φύλλωμα (μετά το 3ο – 5ο φύλλο).