Μαρούλι: Αβγατίζουν τα συμβόλαια με εταιρείες παρασκευής έτοιμης σαλάτας
Με επιφύλαξη ξεκίνησαν οι παραγωγοί τις φθινοπωρινές φυτεύσεις στο μαρούλι, την οποία οι ίδιοι αποδίδουν αφενός στην έλλειψη ρευστότητας, αφετέρου στη μείωση της κατανάλωσης που χρόνο με τον χρόνο μεγεθύνεται, ενώ σημαντικός ανασταλτικός παράγοντας είναι η αβεβαιότητα για το τι ποσότητες και σε τι τιμή θα αγοράσουν κάθε φορά οι έμποροι. Στον αντίποδα, το ρεπορτάζ της «ΥΧ» κατέγραψε την τάση αλλαγής του τοπίου, με την καλλιέργεια υπό συμβάσεις με εταιρείες που παρασκευάζουν έτοιμες σαλάτες να κερδίζουν ολοένα έδαφος, ακολουθώντας την αντίστοιχη τάση που διαμορφώνεται στην κατανάλωση.
Μείωση φυτεύσεων βλέπουν στην Αττική
Κατά 30% λιγότερες θα είναι οι φυτεύσεις της περιόδου, υποστηρίζει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Μαραθώνα, Αλέξανδρος Βάρσος, παραγωγός και πωλητής στη λαϊκή αγορά ο ίδιος. Περιγράφοντας το κλίμα που διαμορφώνεται γύρω από την καλλιέργεια, σημείωσε: «Τις δύο τελευταίες χρονιές παρατηρείται συστηματική μείωση των φυτεύσεων. Η μειωμένη αγοραστική ικανότητα των καταναλωτών, που μειώνει και την απορρόφηση του προϊόντος, έχει δημιουργήσει επιφύλαξη. Εάν ως καλλιεργητής των 20 στρεμμάτων έβαζα κάθε παρτίδα 5.000 μαρούλια, τώρα βάζω 2.000 τεμάχια, γιατί κατέβαζα στη λαϊκή 150-200 μαρούλια και τα έδινα και τώρα πια δεν μπορώ να δώσω πάνω από 50-60». Αντίστοιχα είναι τα μεγέθη της υποχώρησης και για τους μεγάλους καλλιεργητές, αφού, όπως συμπληρώνει, «οι μεγάλοι παραγωγοί που έβαζαν 15.000-30.000 μαρούλια στην κάθε παρτίδα, τώρα τα τελευταία δύο χρόνια βάζουν 5.000».
Σε ό,τι αφορά την τιμή παραγωγού για το μαρούλι τύπου Romana, ο Αλέξανδρος Βάρσος ανέφερε: «Στις περιόδους χαμηλής ζήτησης διαμορφώνεται γύρω από τα 20 λεπτά το ένα. Στην υψηλή ζήτηση στα 25 λεπτά, εκτός εξαιρετικών περιστάσεων. Αυτή είναι μια καλή τιμή για όσους δίνουν μεγάλες ποσότητες, 2.000 τεμάχια για 4-5 φορές την εβδομάδα, και όχι για τις ποσότητες που πουλάμε στη λαϊκή που είναι 30-50 λεπτά. Εάν πάνε τελείως στα αζήτητα τα μαρούλια, η τιμή πέφτει στα 15 λεπτά, ενώ σε περίοδο μεγάλων ελλείψεων θα φτάσει τα 40 λεπτά. Κατά 80% όλο τον χρόνο κυμαίνονται από 20 μέχρι 25 λεπτά το ένα».
Την ίδια μείωση, της τάξης του 30% στη ζήτηση για σπορόφυτα, επιβεβαιώνει και ο Νίκος Μπουκουβάλας, που διατηρεί φυτώριο, και καλλιεργεί και ο ίδιος κηπευτικά. Από τη σκοπιά του, θέτει ακόμα έναν παράγοντα που επηρεάζει τις προθέσεις των παραγωγών στον Μαραθώνα, όπου η καλλιέργεια είναι ως επί το πλείστον υπαίθρια: «Ο ήπιος χειμώνας που προηγήθηκε ευνοεί την ανάπτυξη εντομολογικών προσβολών, με αποτέλεσμα να χαθούν αρκετές παρτίδες του Αυγούστου. Έτσι, πάνε πιο πίσω, ώστε να κρυώσει ο καιρός και να διαμορφωθούν πιο ευνοϊκές συνθήκες.
Σύμφωνα με τον κ. Μπουκουβάλα, στον Μαραθώνα παρατηρείται τάση ανάπτυξης της πρακτικής της καλλιέργειας στο πλαίσιο προσυμφωνημένων τιμών και ποσοτήτων με συγκεκριμένες προδιαγραφές με δύο μεγάλες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην έτοιμη σαλάτα και είναι αποκλειστικά θερμοκηπιακές καλλιέργειες.
Μικρότερες φυτεύσεις δείχνουν οι προθέσεις των παραγωγών και στα Μέγαρα, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Αγροτικού Συνεταιρισμού Παραγωγών Κηπευτικών – Ομάδα Παραγωγών Μεγάρων, Γιώργο Παπαβασίλη. Ο ίδιος εντοπίζει τις αιτίες στην έλλειψη ρευστότητας των παραγωγών, εξαιτίας και των καθυστερήσεων στις πληρωμές από την αγορά. «Κρατάνε τα χρήματα για δική τους χρήση και μας καθυστερούν μέχρι και τρεις μήνες. Κι από κοντά έχουμε και όλα τα άλλα έξοδα ως αγρότες, με αποτέλεσμα η καλλιέργεια να έχει υποχωρήσει και αυτήν τη στιγμή να είναι ελλειπτικά τα μαρούλια στην αγορά», υπογραμμίζει.
Έτσι, σύμφωνα με τον κ. Παπαβασίλη και οι καλοκαιρινές φυτεύσεις ήταν εξαιρετικά περιορισμένες, πολύ περισσότερο με δεδομένο ότι η καλλιέργεια τους θερινούς μήνες απαιτεί μεγαλύτερα έξοδα. Το μαρούλι, λοιπόν, αναφέρει, φτάνει αυτές τις μέρες στα 25-30 λεπτά για τον παραγωγό, στην περιοχή των Μεγάρων, «τιμή υψηλή για την εποχή, γιατί δεν υπάρχει ούτε μαρούλι, ούτε σαλάτες» και συμπληρώνει «εμείς πληρωνόμαστε 30 λεπτά τη σαλάτα, πράσινη και κόκκινη, και πουλάει η αγορά 45-50 λεπτά τις πράσινες και κόκκινες σαλάτες».
Επεκτείνεται στα Ίρια η συμβολαιακή
Ως μονόδρομο για τη διατήρηση της καλλιέργειας χαρακτηρίζει τη συμβεβλημένη καλλιέργεια με τις εταιρείες που παρασκευάζουν έτοιμες σαλάτες η Ντίνα Κατσίγιαννη, στα Ίρια, όπου έχει συσταθεί και αντίστοιχη ομάδα παραγωγών. Όπως είπε χαρακτηριστικά, «ξέρουμε από πριν την τιμή που θα πληρωθούμε και τις ποσότητες που θα καλλιεργήσουμε. Έχουμε ένα πλάνο και με βάση αυτό κινούμαστε. Με τους χονδρέμπορους δεν υπάρχει σταθερότητα ούτε στις ποσότητες που θα απορροφήσουν, ούτε στην τιμή. Από εβδομάδα σε εβδομάδα μπορεί να αλλάξουν και τα δύο».
Ενδεικτικό του ενδιαφέροντος που αναπτύσσεται γύρω από τη συγκεκριμένη πρακτική είναι το γεγονός ότι, όπως μας είπε η ίδια, πέρσι η ομάδα παραγωγών είχε 11 μέλη και φέτος 23, ενώ συνολικά η ομάδα διαχειρίζεται την παραγωγή 510 στρεμμάτων. Η συμφωνία, δε, με την εταιρεία που συμβάλλεται η ομάδα είναι για διπλάσιες ποσότητες από πέρσι, αναφέρει, και συγκεκριμένα για μαρούλι τύπου Romana, σαλάτα σγουρή πράσινη και κόκκινη και Iceberg. Οι φυτεύσεις στα Ίρια ξεκινούν αυτές τις μέρες και ουσιαστικά η σεζόν ολοκληρώνεται με τα τελευταία μαζέματα στο τέλος Ιουνίου.
Αύξηση στρεμμάτων στην καλλιέργεια σαλάτας –λόλες, Batavia– και Iceberg διακρίνει από την πλευρά του ο γεωπόνος Παναγιώτης Χριστόπουλος στα Ίρια, τα τελευταία 3-4 χρόνια. Αυτό, εξηγεί, συνδέεται με το γεγονός ότι στην περιοχή εξαπλώνεται η συμβολαιακή καλλιέργεια με εταιρείες παρασκευής φρέσκιας σαλάτας, μια τάση που κερδίζει διαρκώς έδαφος και στη λιανική. «Όλο και περισσότεροι καλλιεργούν σε προσυμφωνία με εταιρείες. Σε αυτό το πλαίσιο, βλέπουμε να αυξάνονται οι καλλιέργειες σε πιο εξειδικευμένες ποικιλίες, σε βάρος του παραδοσιακού μαρουλιού, ενώ παίρνουν και εκτάσεις από την αγκινάρα».
Λιγότερο μαρούλι και στα Ψαχνά«Ακόμα δεν έχει “πιάσει” τιμή το φθινοπωρινό μαρούλι, γι’ αυτό και οι παραγωγοί είναι επιφυλακτικοί. Από εδώ και πέρα, θα φανεί τι εκτάσεις θα φυτέψουν. Περιμένουν να δουν πώς θα πάνε τα πρώτα μαρούλια του φθινοπώρου», μας είπε ο φυτωριούχος, Μιχάλης Κούτρας, από τα Ψαχνά. Ο ίδιος διακρίνει μείωση αυτές τις μέρες στη ζήτηση για σπορόφυτα σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο της τάξης του 30%. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, συμπλήρωσε, το μεγαλύτερο ποσοστό για φυτεύσεις το αγοράζουν παραγωγοί με μεγάλες καλλιέργειες, που έχουν συμφωνίες με σούπερ μάρκετ. Το ίδιο ποσοστό μείωσης φυτεύσεων επιβεβαιώνει από την πλευρά του και ο παραγωγός στα Ψαχνά, Αντώνης Βουρδάνος, ο οποίος καλλιεργεί περίπου 80 στρέμματα με μαρούλι. Από τη μια, η έλλειψη ρευστότητας, και, από την άλλη, οι τιμές που δεν ενθαρρύνουν την καλλιέργεια, αποτρέπουν τους παραγωγούς. Η τιμή παραγωγού, αυτή την περίοδο, προς χονδρέμπορους και σούπερ μάρκετ, μας λέει ο κ. Βουρδάνος, για το μαρούλι της περιοχής των Ψαχνών είναι 15-18 λεπτά το τεμάχιο και οι περισσότεροι παραγωγοί τηρούν στάση αναμονής, «περιμένοντας πώς θα πάνε οι πρώτες φυτεύσεις του φθινοπώρου. Ειδικά, δε, για την περιοχή επισημαίνει ως επιπλέον πρόβλημα την ανομβρία και την έλλειψη νερού που αυξάνει το κόστος, «το οποίο εάν δεν μπορεί να υποστηρίξει ο παραγωγός, θα φυτέψει λιγότερα». |