Μ.Τριανταφυλλοπούλου (Ένωση Οινοποιών Αμπελουργών Νήσων Αιγαίου): «Στυλοβάτης του γαστρονομικού τουρισμού ο πρωτογενής τομέας»

Η Μαίρη Τριανταφυλλοπούλου, πρόεδρος της Ένωσης Οινοποιών Αμπελουργών Νήσων Αιγαίου, έχει να επιδείξει σημαντικές δράσεις στο πεδίο του οινοτουρισμού. Πριν από δύο εβδομάδες, ανέλαβε τον συντονισμό της ομάδας εργασίας για την ανάπτυξη του γαστρονομικού τουρισμού που συστάθηκε από το υπουργείο Τουρισμού και στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «ΥΧ» εξηγεί τα σχέδια και τις προτεραιότητές της.

Είστε συντονίστρια στην ομάδα εργασίας για την οργάνωση και την προβολή του γαστρονομικού τουρισμού. Τι ακριβώς θα κάνει αυτή η ομάδα;

Θα αποτυπώσει την υπάρχουσα κατάσταση, θα αξιοποιήσει την εμπειρία και την τεχνογνωσία πίσω από ήδη υφιστάμενες προτάσεις, θα προτείνει δράσεις για τον συντονισμό φορέων που εμπλέκονται στο αντικείμενο, θα επεξεργαστεί όλα τα στοιχεία και θα υποβάλει τις προτάσεις της στο υπουργείο Τουρισμού.

Οφείλουμε να ευχαριστήσουμε τον υπουργό, Χάρη Θεοχάρη, ο οποίος, αναγνωρίζοντας τη συνεχώς ανερχόμενη συμβολή της γαστρονομίας στον ποιοτικό τουρισμό, συνέστησε αυτή την ομάδα εργασίας, με εθελοντική συμμετοχή ανθρώπων που έχουν αφήσει το αποτύπωμά τους σε θεσμούς και κλάδους αναφοράς.

Έχουν εκφραστεί, πάντως, οι πρώτες δυσαρέσκειες για τη μη συμμετοχή ανθρώπων της εστίασης, σεφ ή ιδιοκτητών διάσημων εστιατορίων, οι οποίοι έχουν σηκώσει στις πλάτες τους την ελληνική γαστρονομία. Δεν πρέπει να ερωτηθούν οι άνθρωποι του «πεδίου»;

Κατ’ αρχάς, στην ομάδα υπάρχουν εκπρόσωποι και των σεφ και των εστιατορίων. Κατά δεύτερον, σεβόμαστε απόλυτα όσους έχουν συμβάλει και να είστε σίγουροι ότι θα αξιοποιηθούν όλες οι δυνάμεις. Θα καλέσουμε θεσμικά τους πάντες για συζήτηση και κατάθεση προτάσεων. Ο γαστρονομικός τουρισμός σχετίζεται με τη γαστρονομική εμπειρία: τις συνταγές, τα ελληνικά προϊόντα, τους ανθρώπους, τον πολιτισμό, τα ήθη και έθιμά μας.

Η σύσταση της ομάδας εξυπηρετεί αυτή την ανάγκη για σύνθεση. Μπορείτε, όμως, να φανταστείτε μια ομάδα εργασίας με τόσα πολλά άτομα; Σε κάθε περίπτωση, το υπουργείο είναι ανοιχτό για την αποδοχή εποικοδομητικών προτάσεων όλων όσοι θεωρούν ότι μπορούν να συμβάλουν. Όσοι ασχολούμαστε με αυτό το αντικείμενο, περιμέναμε χρόνια να ξεκινήσει μια τέτοια προσπάθεια. Ας μη μεμψιμοιρούμε, λοιπόν. Ας συνεργαστούμε και ας κριθούμε από το αποτέλεσμα. 

Σε ποιους απευθύνεται ο γαστρονομικός τουρισμός;

Θεωρώ ότι απευθύνεται σε όλους και στόχος είναι η Ελλάδα να γίνει μια χώρα που θα επιλέγεται για τις πολλές και διαφορετικές γαστρονομικές προσφορές προς τους επισκέπτες της. Ως γαστρονομία χαρακτηρίζεται η τέχνη της απόλαυσης της εκλεκτής τροφής, στην οποία περιλαμβάνεται όχι μόνο η επιλογή και η παρασκευή της τροφής, αλλά και το σερβίρισμά της. Αξίζει να σημειώσουμε ότι οι τουρίστες δαπανούν κατά μέσο όρο το ένα 1/3 των εξόδων του ταξιδιού τους για τη γαστρονομία.

Όμως, το ζευγάρι τουρισμός-γαστρονομία εμπλέκεται με πολλούς τρόπους. Μπορούμε να διακρίνουμε δύο βασικές κατηγορίες: τον «Γαστρονομικό Τουρισμό», που απευθύνεται σε συγκεκριμένη ομάδα επισκεπτών που ενδιαφέρονται κυρίως για τη γαστρονομία της περιοχής που επισκέπτονται, και τη «Γαστρονομία για τον τουρισμό», δηλαδή την καθημερινή διατροφή του επισκέπτη. Εξάλλου, γαστρονομικός και οινικός τουρισμός βαδίζουν ο ένας πλάι στον άλλο.

Τι λείπει από την Ελλάδα για να γίνει και γαστρονομικός προορισμός;

Ένα εθνικό σχέδιο δράσης, που θα αξιοποιήσει όλες τις εξαιρετικές, αλλά αποσπασματικές πρωτοβουλίες που έχουν αναπτυχθεί σε όλη τη χώρα με την πρωτοβουλία τοπικών κοινωνιών και τη στήριξη επαγγελματικών φορέων και ιδιωτών, αλλά και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Είναι απαραίτητο να καταρτιστεί Εθνικό Γαστρονομικό Χαρτοφυλάκιο, στο οποίο θα βασιστεί η διαμόρφωση του γαστρονομικού τουρισμού ως προϊόντος. Έχουν γίνει εξαιρετικές μελέτες από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για τη γαστρονομία, από τον ΣΕΤΕ για τη σύνδεση της γαστρονομίας με τον τουρισμό και από άλλους φορείς, τα αποτελέσματα των οποίων είναι εξαιρετικά εργαλεία.

Έχετε κάποια στοιχεία για τις επιπτώσεις του κορωνοϊού στον τουρισμό;

Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το μέγεθος των απωλειών αυτήν τη στιγμή. Μπροστά μας έχουμε μια νέα πραγματικότητα, η οποία δεν έχει καμία σχέση με τους ρυθμούς που όλοι γνωρίζαμε ως φυσιολογικούς.

Το σίγουρο είναι ότι είχαμε εξαιρετικά αποτελέσματα στον χειρισμό της υγειονομικής κρίσης και αυτό θα αποτελέσει παρακαταθήκη για την εικόνα μας ως ασφαλούς χώρας. Όμως, οι εξελίξεις στον τομέα δεν εξαρτώνται μόνο από τις δικές μας επιδόσεις και τους χειρισμούς, αλλά και από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι άλλες χώρες.

«Επισκέψιμες αγροδιατροφικές επιχειρήσεις, όπως τα οινοποιεία»

Έχουμε ακούσει πολλά για τη σημασία που έχει η σύνδεση γαστρονομίας-τουρισμού και πρωτογενούς παραγωγής. Όμως, σε πολλές τουριστικές περιοχές, η πρωτογενής παραγωγή υποχωρεί. Τελικά, πώς μπορούμε να πετύχουμε αυτήν τη σύμπραξη;

Ο τουρισμός αποτελεί έναν σταθερό μοχλό ανάπτυξης για τη χώρα και μπορεί να στηρίξει άλλους παραγωγικούς τομείς με τις κατάλληλες δράσεις διασύνδεσης. Η προσπάθεια πρέπει να ξεκινήσει με τη δημιουργία συντονισμένου πλαισίου, ξεκινώντας από τον καθορισμό συνεργασίας των υπουργείων Τουρισμού και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Καθοριστικός, επίσης, είναι ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης 1ου και 2ου βαθμού, τόσο στην ενίσχυση της παραγωγής, όσο και στην ένταξη της τοπικής γαστρονομίας και των προϊόντων των προορισμών στην ίδια την τουριστική καμπάνια.

Μέσα από αυτήν τη συνεργασία, στόχος για την αγροτική παραγωγή είναι η αναγκαία ποσότητα με καλύτερη ποιότητα και με χαμηλότερο κόστος. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσα από αποτελεσματικά αγροτικά συλλογικά σχήματα (π.χ. ομάδες παραγωγών) και, παράλληλα, με εκπαίδευση των τοπικών παραγωγών στον άξονα της εμπορικής δραστηριότητας. Με λίγα λόγια, ποια προϊόντα έχουν ζήτηση, καθώς και τη δημιουργία πρωτοκόλλου επισκέψιμων επιχειρήσεων αγροδιατροφικού τομέα (όπως συμβαίνει με τα επισκέψιμα οινοποιεία).

Χρήσιμο, επίσης, είναι να δοθούν κίνητρα για την πιστοποιημένη χρήση τοπικών προϊόντων, όπως η ένταξη της τοπικής γαστρονομίας και των προϊόντων τής κάθε περιοχής στην προβολή και στην προώθηση των προορισμών. Παράδειγμα αυτής της σύνδεσης αποτελεί το «Ελληνικό Πρωινό», η προσπάθεια του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος να συνδέσει τον γαστρονομικό πλούτο της χώρας μας με την εμπειρία του επισκέπτη των ξενοδοχείων.