Πολιτική συμφωνία από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο επιτεύχθηκε το βράδυ της Τρίτης 24 Οκτωβρίου για την επανεξέταση και την ενίσχυση του συστήματος Γεωγραφικών Ενδείξεων (ΓΕ) για τον οίνο, τα αλκοολούχα ποτά και τα γεωργικά προϊόντα. Όπως επισημαίνει η Κομισιόν, «ο νέος κανονισμός θα αυξήσει την αποδοχή των ΓΕ σε ολόκληρη την Ένωση και θα παράσχει υψηλότερο επίπεδο προστασίας, ιδίως στο διαδίκτυο. Αυτό θα συμβάλει στην περαιτέρω βελτίωση της ποιότητας των τροφίμων και στην ανάπτυξη προτύπων στην ΕΕ, διασφαλίζοντας ότι η πολιτιστική, γαστρονομική και τοπική κληρονομιά μας διατηρείται και πιστοποιείται ως αυθεντική τόσο εντός της ΕΕ όσο και σε ολόκληρο τον κόσμο».
Συμφωνία
Οι συννομοθέτες συμφώνησαν ότι:
✱ Τα κράτη-μέλη θα υποχρεωθούν να αποτρέψουν την παράνομη χρήση ΓΕ στο διαδίκτυο.
✱ Η κοινοποίηση στους παραγωγούς θα αποτελεί προϋπόθεση για τη χρήση συστατικών ΓΕ στην ονομασία των μεταποιημένων προϊόντων.
✱ Τα ονόματα των παραγωγών θα εμφανίζονται στο ίδιο οπτικό πεδίο με τις ΓΕ στη συσκευασία.
✱ Η Επιτροπή θα παραμείνει ο μοναδικός ελεγκτής του συστήματος ΓΕ.
Κανόνες
Ειδικότερα, με τον νέο κανονισμό:
✱ Συγχωνεύονται οι διαφορετικοί κανόνες σχετικά με τις διαδικασίες ΓΕ και την προστασία για τους τρεις τομείς, με αποτέλεσμα μια ενιαία απλουστευμένη διαδικασία καταχώρισης ΓΕ για αιτούντες εντός και εκτός ΕΕ.
✱ Αυξάνεται η προστασία των ΓΕ που χρησιμοποιούνται ως συνιστώσες παράμετροι σε μεταποιημένα προϊόντα, καθώς και των προϊόντων ΓΕ που πωλούνται στο διαδίκτυο. Ο νέος κανονισμός θα προστατεύει, επίσης, τις ονομασίες ΓΕ στο σύστημα ονομάτων τομέα, υποχρεώνοντας τα κράτη-μέλη να αποκλείουν από την επικράτειά τους ονόματα τομέα που ενδέχεται να παραβιάζουν μια ονομασία ΓΕ.
✱ Αναγνωρίζονται οι βιώσιμες πρακτικές. Αυτό σημαίνει ότι οι παραγωγοί θα είναι σε θέση να αναδεικνύουν τις δράσεις τους όσον αφορά την περιβαλλοντική, οικονομική ή κοινωνική βιωσιμότητα, συμπεριλαμβανομένης της καλής διαβίωσης των ζώων. Το κείμενο που συμφωνήθηκε από τους συννομοθέτες παραθέτει έναν μη εξαντλητικό κατάλογο των πρακτικών βιωσιμότητας, ως κίνητρο για τους παραγωγούς. Για παράδειγμα, μία ομάδα παραγωγών μπορεί να αποφασίσει να καταστήσει ορισμένες βιώσιμες πρακτικές υποχρεωτικές για τα προϊόντα της. Στην περίπτωση αυτή, οι εν λόγω πρακτικές θα πρέπει να αναγράφονται στις προδιαγραφές του εκάστοτε προϊόντος. Σε εθελοντική βάση, οι παραγωγοί μπορούν, επίσης, να συντάσσουν έκθεση βιωσιμότητας, η οποία θα δημοσιεύεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
✱ Θεσπίζεται ένα εθελοντικό σύστημα αναγνωρισμένων ομάδων παραγωγών ΓΕ, το οποίο θα συσταθεί από τα κράτη-μέλη. Προκειμένου να αυξηθεί η ελκυστικότητα του συστήματος, οι εν λόγω ομάδες θα έχουν την εξουσία να διαχειρίζονται, να επιβάλλουν και να αναπτύσσουν τις ΓΕ τους για να ενισχύσουν τη θέση τους στην αξιακή αλυσίδα.
Καταχωρισμένες 3.552 ονομασίες
Αξίζει να σημειωθεί ότι την 1η Οκτωβρίου 2023 ήταν καταχωρισμένες 3.552 ονομασίες: 1.656 ονομασίες οίνων, 1.634 ονομασίες τροφίμων και γεωργικών τροφίμων και 262 αλκοολούχα ποτά.
Τον Φεβρουάριο του 2023, η Επιτροπή καταχώρισε την 3.500ή Γεωγραφική Ένδειξη. Διάσημες Γεωγραφικές Ενδείξεις είναι, για παράδειγμα, οι Bayerisches Bier, Champagne, Irish Whiskey, Kalamata olives (Ελιές Καλαμών), Parmigiano Reggiano, Polish Vodka, Queso Manchego, Roquefort.
