Ο φθινοπωρινός καιρός επαναφέρει στο προσκήνιο τον «βραχνά» του δάκου

20/10/2024
4' διάβασμα
o-fthinoporinos-kairos-epanaferei-sto-proskinio-ton-vrachna-tou-dakou-335555

Το θερμό καλοκαίρι δεν άφησε περιθώρια στον δάκο της ελιάς να αποτελέσει απειλή, καθώς, σχεδόν σε όλες τις περιοχές, δεν σημειώθηκαν προσβολές του στις ελαιοποιήσιμες ποικιλίες. Ωστόσο, μπαίνοντας για τα καλά στην περίοδο του φθινοπώρου, με τη μείωση της θερμοκρασίας και την αύξηση της υγρασίας, προσβολές καρπών από τον δάκο έχουν αρχίσει να σημειώνονται και να επεκτείνονται σε κάθε περιοχή.

Αν και το διάστημα μέχρι τη συγκομιδή δεν είναι μεγάλο, οι περιορισμοί στη χρήση εντομοκτόνων, λόγω του κινδύνου των υπολειμμάτων, η ολοκλήρωση του Συλλογικού Προγράμματος Δακοκτονίας, η πιθανή συνέχιση των ευνοϊκών καιρικών συνθηκών και η αναμενόμενη μεγάλη διάρκεια συγκομιδής, λόγω αυξημένης παραγωγής και έλλειψης εργατικών χεριών, υποδεικνύουν ότι οι καλλιεργητές θα πρέπει να λάβουν άμεσα τα απαραίτητα μέτρα, έτσι ώστε να μην υπάρξει τελικά κίνδυνος υπερβολικής αύξησης των πληθυσμών του δάκου.

Τα μέτρα για την αποφυγή της υπέρμετρης ανόδου των πληθυσμών του επιζήμιου εντόμου είναι επιβεβλημένο να ληφθούν εγκαίρως, ειδικά σε περιοχές που μπορούν να θεωρηθούν ως εστίες, όπως π.χ. ήδη προσβεβλημένοι ελαιώνες, περιοχές με υψηλή σχετική υγρασία, ελαιώνες αρδευόμενοι ή με αρδευόμενες καλλιέργειες γύρω τους και ελαιώνες με μεγαλόκαρπες ποικιλίες.

Οι ελαιώνες όπου έχει σημειωθεί προσβολή δεν θα πρέπει να αφήνονται να λειτουργούν ως φυσικά εκτροφεία του δάκου, αποτελώντας εστίες για τους γύρω ελαιώνες. Οι βιοκαλλιεργητές, αλλά και οι ετεροεπαγγελματίες πρέπει, επίσης, να ενδιαφερθούν, ώστε μέσα από μία συλλογική προσπάθεια να προστατευθεί η ποσότητα της παραγωγής, αλλά και η ποιότητά της να διατηρηθεί εξαιρετική, καθώς ήταν μια χρονιά που υπήρξαν λίγα προβλήματα από έντομα και ασθένειες, αλλά και γιατί η ποιότητα θα έχει σημασία στον ανταγωνισμό, με τις μεγάλες ποσότητες που αναμένονται στο διεθνές εμπόριο.

Απαραίτητη η παρακολούθηση, ανεξαρτήτως συνθηκών

Η σημασία της συνεχούς και προσεκτικής παρακολούθησης του δακοπληθυσμού και της έγκαιρης εφαρμογής μέτρων αντιμετώπισης έγινε φανερή και φέτος, καθώς αν και ήταν μια χρονιά που απειλήθηκε το ίδιο το φυτικό κεφάλαιο λόγω ξηρασίας, εντούτοις ο δάκος προκάλεσε έντονα προβλήματα σε περιοχές με επιτραπέζιες ελιές.

Τα σημεία όπου έχει σημειωθεί προσβολή δεν θα πρέπει να αφήνονται να λειτουργούν ως φυσικά εκτροφεία του δάκου, αποτελώντας εστίες για τους γύρω ελαιώνες

Σε αυτές τις ποικιλίες, και μόνο τα νύγματα που σημειώνονται από τον Ιούνιο, ή οποτεδήποτε επικρατήσουν ευνοϊκές συνθήκες, είναι αρκετά, με τη μετέπειτα ανάπτυξη της ξεροβούλας, να οδηγήσουν στην απώλεια της δυνατότητας χρήσης των καρπών στην κονσερβοποιία. Επομένως, η συνεχής παρακολούθηση του δάκου, από την έναρξη της περιόδου, είναι απαραίτητη ακόμη και σε χρονιές που φαίνεται να μην τον ευνοούν. Έχοντας αυτά υπόψη και με βάση την ταχεία αύξηση των πληθυσμών του δάκου, πρέπει να λάβουμε μέτρα και την περίοδο του φθινοπώρου, που είναι πολύ κρίσιμη για να μην υπάρξουν προβλήματα στη συγκομιδή.

Ενδεδειγμένα μέτρα

Τα μέτρα που πρέπει να λάβουν πλέον οι ίδιοι οι παραγωγοί, ειδικά σε ελαιώνες με προσβολές, είναι η εφαρμογή δολωματικών ψεκασμών ή η εφαρμογή ψεκασμών κάλυψης, πάντοτε με προσοχή για υπολείμματα ή/και η τοποθέτηση παγίδων σε πυκνό δίκτυο και σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη έκταση για τη σύλληψη των ενηλίκων του δάκου. Η εφαρμογή των μέτρων δεν αρκεί, καθώς πρέπει να παρακολουθείται και η αποτελεσματικότητά τους, με την καταγραφή της εξέλιξης του αριθμού των συλλήψεων του δάκου σε έναν μικρό αριθμό παγίδων και με εβδομαδιαίες δειγματοληψίες και έλεγχο της προσβολής των καρπών και της ύπαρξης ζωντανών προνυμφών σε αυτούς, καθώς πολύ γρήγορα αναμένεται να αυξηθούν οι αριθμοί του εντόμου. Εάν, μάλιστα, υπάρξουν ευνοϊκές συνθήκες μέχρι την ολοκλήρωση της συγκομιδής, τότε το αποτέλεσμα μπορεί να είναι πολύ αρνητικό στην ποσότητα και την ποιότητα της παραγωγής.

ΓΡΑΦΤΗΚΕ ΑΠΟ:

Καθηγητής, Εργαστήριο Γεωργικής Ζωολογίας και Εντομολογίας, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών