Οδηγός για τη νομιμοποίηση ασφαλιστικού χρόνου στον π. ΟΓΑ

Κλειδί η έγκαιρη καταβολή των εισφορών για να συνυπολογιστεί στη σύνταξη το διάστημα έως 31/12/2016

Τον δρόμο για τη νομιμοποίηση χρόνου ασφάλισης έως 31/12/2016 στον π. Κλάδο Πρόσθετης Ασφάλισης και στον π. Κλάδο Κύριας Ασφάλισης Αγροτών του π. ΟΓΑ ανοίγει εγκύκλιος του e-EΦΚΑ, η οποία εξειδικεύει σχετικές διατάξεις που ψηφίστηκαν λίγο πριν από τα περασμένα Χριστούγεννα (άρθρο 30 του ν. 5006/2022).

Όπως διευκρινίζεται στην εγκύκλιο, ο χρόνος ασφάλισης έως τις 31/12/2016 στον πρώην Κλάδο Πρόσθετης Ασφάλισης και στον πρώην Κλάδο Κύριας Ασφάλισης Αγροτών του π. ΟΓΑ, για τον οποίο οι ασφαλισμένοι έχουν καταβάλει ή έχουν ρυθμίσει τις ασφαλιστικές τους εισφορές έως τις 31/12/2017 και τηρούν τη ρύθμιση έως την ημερομηνία άσκησης του δικαιώματος συνταξιοδότησης, θεωρείται ως πραγματικός χρόνος ασφάλισης στον ΟΓΑ, εφόσον κατά τον ίδιο χρόνο:

✱ Δεν έχουν ασφαλιστεί ή δεν υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση άλλου φορέα κύριας ασφάλισης.

✱ Έχουν ασφαλιστεί, αλλά δεν δικαιούνται σύνταξη από την ασφάλισή τους αυτή, είτε αυτοτελώς, είτε μη αυτοτελώς με τις διατάξεις της διαδοχικής.

✱ Δεν συνταξιοδοτούνται από άλλον φορέα κύριας ασφάλισης της Ελλάδας ή του εξωτερικού.

Οι νέες διατάξεις ισχύουν για όλες τις νέες και εκκρεμείς υποθέσεις ασφάλισης και συνταξιοδότησης, σε οποιοδήποτε στάδιο της διοικητικής διαδικασίας κατά τις 22 Δεκεμβρίου 2022.

Επιπλέον, για τους εγγεγραμμένους στον Κλάδο Κύριας Ασφάλισης Αγροτών του π. ΟΓΑ, που δεν δηλώνουν αγροτικά εισοδήματα μέχρι 31-12-2016, δεν διακόπτεται η ασφάλισή τους στον κλάδο, εφόσον έχουν καταβάλει ή ρυθμίσει τις αντίστοιχες ασφαλιστικές εισφορές το αργότερο μέχρι 31-12-2017, και τηρούν τη ρύθμιση μέχρι την άσκηση του συνταξιοδοτικού τους δικαιώματος, θεωρείται ότι καλώς ασφαλίστηκαν, καθίσταται ο χρόνος ισχυρός και δεν διαγράφεται, εφόσον:

✱ Δεν έχουν παράλληλο χρόνο ασφάλισης ή δεν υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση άλλου π. φορέα.

✱ Έχουν παράλληλο χρόνο ασφάλισης σε άλλον π. φορέα, ωστόσο δεν θεμελιώνουν με τη χρήση του χρόνου αυτού δικαίωμα συνταξιοδότησης είτε αυτοτελώς είτε με τις διατάξεις της διαδοχικής.

✱ Δεν λαμβάνουν σύνταξη από άλλον πρώην φορέα της Ελλάδας ή του εξωτερικού.

Για παράδειγμα, ασφαλισμένος του π. ΟΓΑ το χρονικό διάστημα 01-01-2000 έως 31-12-2016 (17 έτη), ως αγρότης, έχει καταβάλει εμπρόθεσμα τις ασφαλιστικές εισφορές για το χρονικό διάστημα από 01-01-2000 έως 31-12-2008. Υποβάλλει αίτηση για σύνταξη γήρατος και από τον έλεγχο των εκκαθαριστικών σημειωμάτων των ετών 2002-2016 δεν προκύπτουν αγροτικά εισοδήματα. Η ασφάλιση στον π. ΟΓΑ διαγράφεται για τα έτη 2009-2016.

Διαδοχική ασφάλιση

Εξάλλου, εγγεγραμμένοι στον Κλάδο Κύριας Ασφάλισης Αγροτών του π. ΟΓΑ, οι οποίοι έχουν ασφαλιστεί παράλληλα σε άλλον πρώην φορέα έως 31/12/2016 και έχουν καταβάλει ή ρυθμίσει τις εισφορές τους έως τις 31/12/2017, τηρώντας τη ρύθμιση κατά την άσκηση του δικαιώματος συνταξιοδότησης:

✱ Αν θεμελιώνουν αυτοτελές συνταξιοδοτικό δικαίωμα, στον άλλο φορέα ο παράλληλος χρόνος στον π. ΟΓΑ δεν νομιμοποιείται και διαγράφεται.

✱ Αν δεν θεμελιώνουν αυτοτελές συνταξιοδοτικό δικαίωμα στον άλλον φορέα και μετά από τη σχετική διαγραφή του παράλληλου χρόνου στον π. ΟΓΑ θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τις διατάξεις της διαδοχικής, τότε ο παράλληλος χρόνος στον π. ΟΓΑ δεν νομιμοποιείται και διαγράφεται.

✱ Αν δεν θεμελιώνουν αυτοτελές συνταξιοδοτικό δικαίωμα στον άλλο φορέα και μετά από τη σχετική διαγραφή του παράλληλου χρόνου στον π. ΟΓΑ, χάνεται το συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τις διατάξεις της διαδοχικής, ο χρόνος π. ΟΓΑ θεωρείται ισχυρός, νομιμοποιείται και δεν διαγράφεται. Όπως υπογραμμίζεται στην εγκύκλιο, κριτήριο για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος αποτελεί η ύπαρξη των χρονικών προϋποθέσεων και όχι η ύπαρξη ή μη οφειλών από ασφαλιστικές εισφορές.

Παραδειγμα 1

Ασφαλισμένος του π. ΟΓΑ το διάστημα 01-01-2000 έως 31-12-2016 (17 έτη), ως αγρότης, έχει καταβάλει τις ασφαλιστικές εισφορές εμπρόθεσμα. Υποβάλλει αίτηση για σύνταξη γήρατος στον π. ΟΓΑ, δηλώνοντας ότι δεν επιθυμεί την εφαρμογή των διατάξεων τις διαδοχικής ασφάλισης με το π. ΙΚΑ, που έχει ασφαλιστεί τα έτη 2010 έως 2016, πραγματοποιώντας 250 ημερομίσθια κατ’ έτος. Από τον έλεγχο των εκκαθαριστικών σημειωμάτων των ετών 2002-2016 δεν προκύπτουν αγροτικά εισοδήματα. Η ασφάλιση στον π. ΟΓΑ διαγράφεται για τα έτη 2010-2016 λόγω της πλήρους ασφάλισής του στο π. ΙΚΑ (άνω των 151 ημερομισθίων ανά έτος), αφού θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης με τον εναπομείναντα χρόνο ασφάλισης, ήτοι 10 έτη ή 3.000 ημέρες ασφάλισης στον π. ΟΓΑ από 01-01-2000 έως 31-12-2009 και 1.750 ημέρες ασφάλισης στο π. ΙΚΑ, συνολικά 15 έτη και 10 μήνες.

Παράδειγμα 2

Ασφαλισμένος του π. ΟΓΑ το χρονικό διάστημα 01-01-2006 έως 31-12-2020 (15 έτη), ως αγρότης, έχει καταβάλει τις ασφαλιστικές εισφορές εμπρόθεσμα. Έχει υποβάλει αίτηση για σύνταξη γήρατος στον π. ΟΓΑ, δηλώνοντας ότι δεν επιθυμεί την εφαρμογή των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης με το π. ΟΑΕΕ, όπου έχει υπαχθεί στην ασφάλισή του για τρεις μήνες για διάστημα από 01-01-2015 έως 31-03-2015. Από τον έλεγχο των εκκαθαριστικών των ετών 2006-2020 δεν προκύπτουν εισοδήματα από αγροτική δραστηριότητα. Η ασφάλιση στον π. ΟΓΑ διαγράφεται από 01-01-2015 έως 31-03-2015 λόγω της παράλληλης ασφάλισης με τον τ. ΟΑΕΕ, αφού θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τις διατάξεις τις διαδοχικής ασφάλισης, με τον εναπομείναντα χρόνο ασφάλισης, ήτοι 14 και 9 μήνες έτη στον π. ΟΓΑ από 01-01-2006 έως 31-12-2014 και από 01-04-2015 έως 31-12-2020 και τρεις μήνες ασφάλισης στον π. ΟΑΕΕ από 01-01-2015 έως 31-03-2015, δηλαδή συνολικά 15 έτη.

Παράδειγμα 3

Ασφαλισμένος του π. ΟΓΑ το χρονικό διάστημα 01-01-2006 έως 31-12-2020 (15 έτη), ως αγρότης, έχει καταβάλει τις ασφαλιστικές εισφορές εμπρόθεσμα. Υποβάλλει αίτηση για σύνταξη γήρατος, δηλώνοντας ότι δεν επιθυμεί την εφαρμογή των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης με το π. ΙΚΑ, όπου έχει ασφαλιστεί τα έτη 2010 και 2011, πραγματοποιώντας 151 και 180 ημερομίσθια κατ’ έτος αντίστοιχα. Από τον έλεγχο των εκκαθαριστικών των ετών 2006-2020 προκύπτουν αγροτικά εισοδήματα. Η ασφάλιση στον π. ΟΓΑ δεν διαγράφεται για τα έτη 2010 και 2011, καθώς αυτό θα έχει ως συνέπεια την απώλεια θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος είτε αυτοτελώς, είτε με τις διατάξεις τις διαδοχικής ασφάλισης, ήτοι 15 έτη, καθώς ο εναπομένων χρόνος ασφάλισης θα ήταν 13 έτη στον π. ΟΓΑ από 01-01-2006 έως 31-12-2009 και από 01-01-2012 έως 31-12-2020 και 331 ημέρες ασφάλισης στο π. ΙΚΑ, δηλαδή συνολικά 14 έτη, 1 μήνας και 6 ημέρες.