Eνα μουσείο που διατρανώνει πως είναι «ζωντανό» στη δράση του και «ανοιχτό» στον κόσμο, καθώς διαχειρίζεται την προστασία και την αξιοποίηση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς με στόχο την τοπική ανάπτυξη, είναι το Οικομουσείο Ζαγορίου.
Είναι μια δομή που έχει ως βασική αρχή ότι τα μνημεία μιας περιοχής αποτελούν ζωντανές μαρτυρίες μιας συγκεκριμένης εποχής, ενώ η επικοινωνία με τους επισκέπτες περιλαμβάνει πτυχές της κοινωνικής ζωής, των παραγωγικών διαδικασιών, της κοινωνικοοικονομικής και της φυσικής ιστορίας του ίδιου του τόπου.
Το πεδίο δράσης του, σύμφωνα με την εκπρόσωπο του Μουσείου, Παναγιώτα Κουτσούκου, εκτείνεται στην πολιτιστική, οικονομική, κοινωνική και δημογραφική ανάπτυξη, αλλά και στην προστασία και ανάδειξη του περιβάλλοντος.
«Αποτελεί ένα μουσείο γεωγραφικά προσδιορισμένο και κοινωνικά προσανατολισμένο προς τη διατήρηση, τη μελέτη και την ανάδειξη του Ζαγορίου ως τοπίου σχεσιακών και δυναμικών διεργασιών» αναφέρει η κα Κουτσούκου και συμπληρώνει πως αποτελεί ένα μορφωτικό και εκπαιδευτικό κέντρο για την τοπική κοινωνία και τους ανθρώπους που το επισκέπτονται.
«Από τη μία πλευρά, είναι η τοπική κοινωνία, η οποία με την ενεργή συμμετοχή της αποτελεί τον συνδετικό κρίκο διάχυσης της παραδοσιακής γνώσης στο παρόν, και από την άλλη είναι οι επισκέπτες του Οικομουσείου, ως αποδέκτες αυτής της γνώσης με τη συμμετοχή τους στα εκπαιδευτικά προγράμματα, στα σεμινάρια και στα εργαστήρια που διοργανώνονται», εξηγεί.
Όπως λέει, η ίδια η οργάνωση του Οικομουσείου βασίζεται στη συμμετοχή κρατικών-τοπικών φορέων και κατοίκων της περιοχής. Ευαισθητοποιεί και ενεργοποιεί το κοινωνικό σύνολο και πείθει τον καθένα ότι ζητήματα όπως η διάσωση της πολιτιστικής κληρονομιάς και η προστασία του περιβάλλοντος αφορούν όλους.
«Είναι προφανές ότι ο τουρισμός μπορεί να παίξει ουσιαστικό ρόλο σε κάθε ήπια αναπτυξιακή πορεία. Το Οικομουσείο αποτελεί τη σύνθεση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς συντελώντας στην ολοκληρωμένη ανάπτυξη του Ζαγορίου ως τουριστικού προορισμού διεθνούς φήμης», επισημαίνει.
