Όσα πρέπει να γίνουν για την αντιπλημμυρική προστασία της Θεσσαλίας

Οι προτάσεις της Επιτροπής Διαχείρισης Υδάτων και οι διευκρινίσεις των Ολλανδών για τα φράγματα

«Είναι επιτακτική η δημιουργία ταμιευτήρων νερού περιμετρικά του κάμπου, η κατασκευή σύγχρονων αρδευτικών δικτύων για την εξυπηρέτηση του στόχου της παραγωγής αγροτικών προϊόντων και της επισιτιστικής επάρκειας στη χώρα μας, σε συνδυασμό με την πολιτική “εξοικονόμησης νερού”, καθώς και η δημιουργία αποθεμάτων νερού που θα ανατρέψουν την ακραία ανισορροπία στην προσφορά και στη ζήτηση υδάτων στη Θεσσαλία. Τέλος, είναι αναγκαία η ενίσχυση του δυναμικού του Υδατικού Διαμερίσματος Θεσσαλίας, με μεταφορά υδάτων από τη λεκάνη Αχελώου, με παράλληλη αξιοποίηση των πόρων αυτών για παραγωγή Υδροηλεκτρικής Ενέργειας».

Αυτά προτάσσει ως αναγκαία, προκειμένου να υπάρχει αγροτική παραγωγή στη Θεσσαλία, η Επιτροπή Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας (ΕΔΥΘΕ). Μάλιστα, στην πρόσφατη απολογιστική της συνέλευση στη Λάρισα, άσκησε δριμεία κριτική στην κεντρική και τοπική διοίκηση, «καθώς οι κυκλώνες “Daniel” και “Elias” τους βρήκαν απροετοίμαστους και αιφνιδιασμένους, όχι μόνο σε σχέση με τη (μη) ύπαρξη αντιπλημμυρικών έργων ή/και τον έλεγχο και τη συντήρηση των υφιστάμενων υποδομών (π.χ. αναχώματα προστασίας), αλλά και ανέτοιμους ως προς την αποτελεσματικότητα των μηχανισμών πολιτικής προστασίας, που και αυτή απέτυχε παντελώς».

Από μηδενική βάση

Όσον αφορά την επόμενη μέρα της Θεσσαλίας, η Επιτροπή ζητά από τους κυβερνώντες να μελετήσουν συνολικά και εις βάθος τη νέα κατάσταση που δημιουργήθηκε μετά τις πλημμύρες, σημειώνοντας πως «κανένα από τα (ευπρόσδεκτα) μέτρα αποκατάστασης δεν θα πιάσει τόπο από μόνο του, εάν δεν γίνει από μηδενική βάση επανεξέταση των προτεραιοτήτων και προσαρμογή του σχεδιασμού στα νέα δεδομένα. Χωρίς έργα και πολιτική ασφάλειας, η προσπάθεια ανασυγκρότησης δεν θα αποδώσει. Είναι σαν να χτίζουμε πάνω στην άμμο», επισημαίνεται.

Ο Αχελώος

Ταυτόχρονα, στη συνέλευση, έγινε συζήτηση και για το διαχρονικό πρόβλημα της ξηρασίας και του υδατικού ελλείμματος, χαρακτηρίζοντας μονόδρομο τη μεταφορά νερού από τον Αχελώο. «Απαιτείται πρόσθετη ενίσχυση του υδατικού δυναμικού της ΛΑΠ Πηνειού από τη ΛΑΠ Αχελώου», αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Ως θετική εξέλιξη χαρακτηρίζεται το γεγονός ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος έδωσε στη δημοσιότητα το προσχέδιο των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής (ΣΔΛΑΠ) για τη Θεσσαλία και τη Δυτική Στερεά Ελλάδα, επαναφέροντας στο νέο ΣΔΛΑΠ την προοπτική της μεταφοράς νερού από την περίσσεια των χειμέριων νερών του Αχελώου προς τη θεσσαλική πεδιάδα, που είχε απαλειφθεί στο προηγούμενο Σχέδιο.

Η κομβική διαφορά σε σχέση με την προηγούμενη -πρώτη- αναθεώρηση των Σχεδίων είναι ότι τότε, με κυβερνητική εντολή, η πρόβλεψη της μερικής εκτροπής του Αχελώου είχε απαλειφθεί από το ΣΔΛΑΠ Πηνειού.

Οι εκδηλώσεις για τη διαβούλευση των ΣΔΛΑΠ είναι προγραμματισμένες από τις αντίστοιχες Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, με τη σχετική εκδήλωση να λαμβάνει χώρα στις 22 Νοεμβρίου στο Μεσολόγγι και δύο μέρες αργότερα στη Λάρισα.

Οι Ολλανδοί

Στο μεταξύ, ο Έλληνας διευθύνων σύμβουλος της ολλανδικής εταιρείας εμπειρογνωμόνων HVA International, Μιλτιάδης Γκουζούρης, με αφορμή σχετικό αθηναϊκό δημοσίευμα, διευκρίνισε ότι «η ομάδα του δεν “δαιμονοποίησε” τα φράγματα». Απεναντίας τα χαρακτηρίζει «κομβικά και με αντιπλημμυρικό χαρακτήρα». Εξάλλου, το φράγμα του Σμοκόβου ήταν αυτό που προστάτεψε την πόλη της Καρδίτσας.

Ωστόσο, ο ίδιος τόνισε πως υπάρχει πρόβλημα με τα άναρχα πρόχειρα χωμάτινα φράγματα και θεωρεί ότι «στην παρούσα φάση επείγει, λόγω των επικείμενων βροχοπτώσεων, να γίνουν τάφροι ανάσχεσης, προτάσσοντας ουσιαστικά το άνοιγμα των ποταμών για να προστατευτεί η Θεσσαλία από τις πλημμύρες.

Σχετικά με τις πλημμυρισμένες παρακάρλιες περιοχές, ο κ. Γκουζούρης ανέφερε πως οι λύσεις που εξετάζονται για άντληση είναι μάλλον ασύμφορες, με βάση τη σχέση κόστους-οφέλους, και ίσως να ήταν συμφερότερο για ένα διάστημα ενός-δύο ετών να δοθούν αποζημιώσεις στους παραγωγούς.