Ο διευθύνων σύμβουλος της Συνεταιριστικής Τράπεζας Καρδίτσας, Παναγιώτης Τουρναβίτης, μίλησε στην «ΥΧ» για τις δυνατότητες δανειοδότησης των αγροτών μέσω των νέων χρηματοδοτικών εργαλείων του ΠΑΑ. Πραγματοποιώντας έναν απολογισμό για το Ταμείο Εγγυήσεων Αγροτικής Ανάπτυξης σχολίασε τα θετικά στοιχεία, αλλά και τις αδυναμίες του, ενώ εξέφρασε την πεποίθηση ότι η τράπεζα θα συμμετάσχει στο υπό σύσταση Ταμείο Μικροπιστώσεων, που πρόσφατα ανακοινώθηκε από το ΥΠΑΑΤ.
Συνέντευξη στον Αντώνη Ανδρονικάκη
Σε ποιον βαθμό έχει επηρεάσει η πανδημία τις επενδύσεις στον αγροδιατροφικό τομέα; Υπάρχουν αναφορές από παραγωγούς, ενταγμένους σε προγράμματα του ΠΑΑ, ότι η αύξηση του κόστους των πρώτων υλών έχει δημιουργήσει δυσκολίες στην υλοποίησή τους.
Η πανδημία της COVID-19 έχει αναμφισβήτητα επηρεάσει το σύνολο της κοινωνικής και οικονομικής ζωής του πλανήτη, δημιουργώντας παράλληλα ένα νέο σκηνικό προκλήσεων και ευκαιριών. Ειδικότερα στον πρωτογενή τομέα, η τρέχουσα κατάσταση που έχει διαμορφωθεί έχει ως κύριο χαρακτηριστικό την κατακόρυφη αύξηση των τιμών των ζωοτροφών και του κόστους ενέργειας, παράγοντες που διαμορφώνουν εκρηκτικό κοκτέιλ για τη βιωσιμότητα των γεωργών και των κτηνοτρόφων της χώρας.
Παράλληλα, η επίσης μεγάλη αύξηση σε υλικά του κατασκευαστικού κλάδου και οι καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην εφοδιαστική αλυσίδα κάνουν ακόμη περισσότερο διστακτικό τον αγροτικό κόσμο στην υλοποίηση των επενδυτικών του σχεδίων. Όλα τα προηγούμενα διαμορφώνουν συνθήκες κάθε άλλο παρά φιλικές προς τις επενδύσεις και παρατηρούμε και εμείς τη διστακτικότητα και την αναβολή των επενδύσεων του πρωτογενούς τομέα για το προσεχές μέλλον.
Πώς αξιολογείτε τη μέχρι σήμερα πορεία του χρηματοδοτικού εργαλείου του Ταμείου Εγγυήσεων Αγροτικής Ανάπτυξης; Σε τι δανεισμό έχει προχωρήσει η τράπεζά σας;
Αν και οι τράπεζες που μετέχουν στο Ταμείο προσφέρουν σημαντικά προνόμια στους υποψήφιους δικαιούχους του Ταμείου, όπως βελτιωμένα επιτόκια, μειωμένη ανάγκη εξασφαλίσεων και εξόδων αξιολόγησης, η μέχρι σήμερα πορεία του Ταμείου δεν θα έλεγα πως είναι η αναμενόμενη. Και αυτό οφείλεται σε ένα σύνολο παραγόντων, όπως για παράδειγμα της πανδημίας, που ανέφερα προηγουμένως. Υπάρχουν όμως και παράγοντες που σχετίζονται με τα χαρακτηριστικά του Ταμείου, όπως το γεγονός πως μόλις πολύ πρόσφατα επιτράπηκε η ένταξη στο Ταμείο χρηματοδοτήσεων με τη μορφή κεφαλαίων κίνησης, χωρίς να αποτελούν μέρος ενός επενδυτικού σχεδίου.
Επιπλέον, ιδιαίτερα ανασταλτικός παράγοντας για την απορροφητικότητα του Ταμείου θεωρώ πως είναι το αρκετά υψηλό Ακαθάριστο Ισοδύναμο Ενίσχυσης (ΑΙΕ) που προκύπτει για τις χρηματοδοτήσεις που εντάσσονται σε αυτό, όπου ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του δανείου μπορεί να ξεπεράσει τα 20.000 ευρώ ανά 100.000 ευρώ χρηματοδότησης. Εύκολα αντιλαμβάνεται κάποιος ότι σε περιπτώσεις συγχρηματοδοτούμενων επενδυτικών σχεδίων (π.χ. Leader, Αναπτυξιακός), όπου έχει εξαντληθεί το μέγιστο ποσοστό ενίσχυσης και, άρα, το επιπλέον ΑΙΕ που προκύπτει θα πρέπει να παρακρατηθεί από την επιδότηση του επενδυτή, το συγκεκριμένο ποσό δημιουργεί μεγάλο πρόβλημα.
Το οποίο πρόβλημα εντείνεται και από την υφιστάμενη ελλιπή ενημέρωση των επενδυτών μέσω της πλατφόρμας του Ependyseis.gr. To αποτέλεσμα είναι να υπάρχουν μεν εγκρίσεις χρηματοδοτήσεων, αλλά μόλις ο επενδυτής ενημερώνεται πως θα υπάρχει περικοπή της επιδότησης λόγω ΑΙΕ, να υπαναχωρεί στο αίτημά του.
Μέχρι σήμερα έχουμε δει ότι οι επιχειρήσεις μεταποίησης δεν έχουν παρουσιάσει ανάλογο ενδιαφέρον για δανεισμό μέσω του ΤΕΑΑ σε σχέση με τα φυσικά πρόσωπα (αγρότες). Πού αποδίδετε το γεγονός;
Είναι πραγματικά κάτι που έχουμε παρατηρήσει και εμείς και πρέπει να το θεωρήσουμε λογικό, δεδομένου ότι για τη μεταποίηση υπάρχουν αρκετά χρηματοδοτικά εργαλεία και δράσεις όπου μπορεί κάποιος επενδυτής να εντάξει το επενδυτικό του σχέδιο. Δεν ισχύει, ωστόσο, το ίδιο και για τα φυσικά πρόσωπα, όπου ο πρωτογενής τομέας αποτελούσε σχεδόν μόνιμα εξαιρούμενη δραστηριότητα.
Ο αγροτικός κόσμος περίμενε πολλά χρόνια τις εγκρίσεις των Σχεδίων Βελτίωσης και θεωρώ πως είναι μια ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί.
Πρόσφατα ανακοινώθηκε η σύσταση νέου Ταμείου Μικροπιστώσεων. Θεωρείτε ότι θα καλύψει κενά στη χρηματοδότηση του πρωτογενούς τομέα και, αν ναι, προς ποια κατεύθυνση;
Το νέο Ταμείο Μικροπιστώσεων είναι σίγουρα μια πολύ σημαντική πρωτοβουλία από το ΥΠΑΑΤ, η οποία θεωρώ πως θα βοηθήσει σημαντικά την υλοποίηση μικρών παρεμβάσεων στον πρωτογενή τομέα.
Ειδικότερα, θα βοηθήσει τους νέους γεωργούς και κτηνοτρόφους, όπου η έλλειψη εξασφαλίσεων και η δυνατότητα πρόσβασης σε χρηματοδότηση είναι περισσότερο έντονη.
Από τα μέχρι σήμερα στοιχεία που έχουμε είναι αρκετά θετικό πως θα προκύπτουν σημαντικά οφέλη για τους ωφελούμενους του συγκεκριμένου ταμείου, τα οποία, πέρα από την οικονομική τους διάσταση (για σημαντικά μειωμένο κόστος δανεισμού και εξασφαλίσεων, παροχή υπηρεσιών επιχειρηματικής στήριξης και σε συνδυασμό με άλλα μέτρα πολιτικής, θα βοηθηθούν οι επιχειρήσεις του πρωτογενούς τομέα να επικαιροποιήσουν το παραγωγικό τους μοντέλο και να μεταστραφούν προς νέες και σύγχρονες λύσεις, που θα επιφέρουν μείωση του κόστους παραγωγής και του ενεργειακού αποτυπώματος της αγροτικής εκμετάλλευσης.
Η τράπεζά μας θεωρώ δεδομένο πως θα μετέχει και στο συγκεκριμένο χρηματοδοτικό εργαλείο, καθώς δραστηριοποιείται στον συγκεκριμένο τομέα ήδη από το 2016, όταν πρώτη υπέγραψε στην Ελλάδα συμφωνία με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων για τη δημιουργία ενός χαρτοφυλακίου μικροχρηματοδοτήσεων για νέες και υφιστάμενες επιχειρήσεις.
Η εμπειρία μας όλα αυτά τα χρόνια έχει δείξει πως το χρηματοδοτικό κενό για μια νέα επιχείρηση, ειδικά στον πρωτογενή τομέα, μπορεί εύκολα να καλυφθεί με το ποσό που εμπίπτει στη συγκεκριμένη κατηγορία, δηλαδή έως 25.000 ευρώ, και εφόσον καλύπτεται και από ένα ολοκληρωμένο σχέδιο επιχειρηματικής στήριξης (Business Development Services) και παρακολούθησης, τότε οι πιθανότητες αθέτησης της χρηματοδότησης είναι πάρα πολύ μικρές.
