Νίκος Παππάς: «Αλλάζουμε τη ζωή των αγροτών μας, “εξάγουμε” τεχνογνωσία στα Βαλκάνια»

ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΠΑΣ, Υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ «ΥΧ»

Στις αρχές της εβδομάδας επισκεφθήκατε τη Βόρεια Μακεδονία. Στην ατζέντα των συναντήσεών σας ήταν –μεταξύ άλλων– τα ψηφιακά και το έργο του ψηφιακού μετασχηματισμού του γεωργικού τομέα. Υπάρχουν περιθώρια για συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών στο πεδίο αυτό;

Αυτό που κατέστη σαφές από την επίσκεψή μας στη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας είναι πως η συμφωνία των Πρεσπών γίνεται πλέον «συμφωνία των ανθρώπων». Οι σχέσεις των δύο χωρών βρίσκονται σε νέο επίπεδο, η βελτίωση της καθημερινότητας των δύο λαών αποτελεί στόχο των κυβερνήσεων.

Κατά την επίσκεψή μας, είχαμε την ευκαιρία να συμμετάσχουμε στις συζητήσεις για την πρόοδο που σημειώνει η Ψηφιακή Ατζέντα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στα Δυτικά Βαλκάνια, από όπου προέκυψε ότι οι νέες τεχνολογίες και τα ψηφιακά έργα μπορούν να αποτελέσουν γέφυρα συνανάπτυξης για όλη την περιοχή.

Η αρχή της συνεργασίας Ελλάδας-Βόρειας Μακεδονίας έγινε με την υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας για τη μείωση των τελών περιαγωγής κινητής τηλεφωνίας μεταξύ των δύο χωρών. Παράλληλα, από τις διμερείς επαφές προέκυψε ότι η συνεργασία μας θα επεκταθεί και σε άλλα πεδία, καθιστώντας την Ελλάδα χώρα εξαγωγής τεχνογνωσίας.

Η προκήρυξη του έργου για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του γεωργικού τομέα συνέπεσε με την πρώτη ημέρα της επίσκεψής μας στη γειτονική χώρα. Το συγκεκριμένο έργο θα μπορούσε να αποτελέσει μέρος της συνεργασίας των δύο χωρών. Είναι κάτι που ήδη δρομολογούμε και με άλλες χώρες, όπως η Αίγυπτος και η Κύπρος, όπου παρουσιάσαμε επίσης το έργο, με τις χώρες αυτές να έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον να το υιοθετήσουν.

Μιλάμε, δηλαδή, για ένα έργο το οποίο, πέραν των ωφελειών που μπορεί να έχει για την αγροτική ανάπτυξη, δείχνει ότι μπορεί να αποτελέσει εξαγώγιμη τεχνογνωσία.

Είναι προετοιμασμένοι οι Έλληνες αγρότες, γεωπόνοι και γεωργικοί σύμβουλοι για το ψηφιακό βήμα στον αγροτικό τομέα;

Μέσω των καθημερινών επαφών με πολίτες, διαπιστώνω για το έργο μια θετική αντίδραση, αλλά και μια απορία: «Θα συμβούν αυτά στην Ελλάδα;», ρωτούν πολλοί. Ο προβληματισμός πηγάζει από την καταγεγραμμένη –κατά τα προηγούμενα έτη αδυναμία ή αργοπορία της ελληνικής πολιτείας να υιοθετεί καινοτόμες τεχνολογικές εξελίξεις.

Σήμερα τα πράγματα είναι διαφορετικά. Στην περίπτωση του ψηφιακού μετασχηματισμού του γεωργικού τομέα, η πολιτεία «τρέχει» μαζί με τις εξελίξεις και δημιουργεί μια εθνική δημόσια υποδομή για όλους τους αγρότες. Κάτι που, βεβαίως, δεν επιχειρεί σε τόσο μεγάλο εύρος ο ιδιωτικός τομέας.

Στόχος μας είναι η δίκαιη ψηφιακή ανάπτυξη. Νέοι και μεγαλύτεροι αγρότες, εξοικειωμένοι με τις νέες τεχνολογίες και μη, θα λάβουν ένα ψηφιακό εργαλείο που θα τους προσφέρει πολλαπλά οφέλη. Δική μας υποχρέωση είναι η εξοικείωσή τους με αυτό. Η επιμόρφωση θα γίνει με φιλικό τρόπο, με διά ζώσης σεμινάρια, αλλά και απομακρυσμένα μέσω της πλατφόρμας. Παράλληλα, στον σχεδιασμό της πολιτείας εντάσσεται η ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων των φοιτητών γεωτεχνικών επιστημών σε συνεργασία με όλα τα αρμόδια ακαδημαϊκά ιδρύματα.

Κύριε υπουργέ, τι να περιμένουμε από τη β’ φάση του έργου;

Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα του έργου, εντός 12 μηνών από την υπογραφή της σύμβασης θα έχει ολοκληρωθεί η α’ φάση του έργου, καλύπτοντας 15 εκατ. στρέμματα σε όλη τη χώρα. Εκτιμούμε ότι η αποδοχή του έργου από τους αγρότες θα μας επιτρέψει να μιλήσουμε πολύ γρήγορα για την επιτυχία της αρχικής φάσης, ώστε να σχεδιάσουμε την επέκταση του έργου σε όλη την καλλιεργήσιμη έκταση της χώρας.

Ένα πρώτο στοιχείο, λοιπόν, της β’ φάσης θα είναι η κάλυψη και των 30 εκατομμυρίων στρεμμάτων καλλιεργήσιμης γης και, κατ’ επέκταση, η αύξηση του αριθμού των ωφελούμενων σε 1 εκατομμύριο.

Το πιο σημαντικό όλων, όμως, είναι πως στη β’ φάση του έργου θα προβλεφθεί η ιχνηλασιμότητα των τροφίμων, για την οποία πολύς λόγος γίνεται τελευταία, αφού μόνο οφέλη έχει για τον καταναλωτή και την οικονομία.

Μπορείτε να μας εξηγήσετε ποια είναι αυτά τα οφέλη της ιχνηλασιμότητας;

Ιχνηλασιμότητα σημαίνει να μπορώ να ακολουθώ τη διαδρομή από το ράφι στο χωράφι και το αντίστροφο. Αυτό πρακτικά γίνεται μέσω ενός κωδικού QR στο συσκευασμένο τρόφιμο που δίνει πληροφορίες για το προϊόν από τη στιγμή που φυτεύεται ο σπόρος μέχρι τη στιγμή που αυτό τοποθετείται στο ράφι. Ως καταναλωτές, σκανάροντας το QR, θα μαθαίνουμε την περιοχή στην οποία έχει καλλιεργηθεί το προϊόν, τα λιπάσματα που έχει δεχθεί, την ημερομηνία συγκομιδής και την ημερομηνία συσκευασίας. Θα ξέρουμε, δηλαδή, τι αγοράζουμε και θα γνωρίζουμε ότι εξασφαλίζουμε ασφαλή τροφή.

Επίσης, μέσω αυτής της διαδικασίας, θα μειώσουμε την απόρριψη τροφών σε περίπτωση ελαττωματικών παρτίδων, γιατί όταν εντοπιστεί, για παράδειγμα, ένα βακτήριο σε μια παρτίδα σπανάκι, ξέρεις ακριβώς από πού προέρχεται, από ποιο χωράφι και μπορείς να κάνεις στοχευμένες ανακλήσεις και να μην αποσύρεις από το ράφι όλα τα προϊόντα.

Και εκτός από τη μείωση σπατάλης, μειώνουμε την απάτη τροφίμων (οργανικά, ΠΟΠ κ.ά.), αυξάνουμε την εμπιστοσύνη μεταξύ εμπόρων λιανικής, προμηθευτών και πελατών, ευαισθητοποιούμε τους παραγωγούς για την υιοθέτηση υπεύθυνων καλλιεργητικών μεθόδων και, εντέλει, βελτιώνουμε το παραγόμενο προϊόν, το οποίο γίνεται διεθνώς ανταγωνιστικό. Όλα αυτά έχουν προστιθέμενη αξία για την εθνική οικονομία. Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες για τον αγροδιατροφικό τομέα στην Ελλάδα, η αναβάθμιση της τεχνολογίας στην αγροτική παραγωγή, ο βαθμός τυποποίησης των προϊόντων και ο τρόπος λειτουργίας των συνεταιρισμών θα μπορούσε να αυξήσει την άμεση συνεισφορά του αγροδιατροφικού τομέα στο ΑΕΠ κατά 12,2 δισ. ευρώ (6,9% του ΑΕΠ) και να οδηγήσει στη δημιουργία 200.000 νέων θέσεων εργασίας.