Παραγωγικότητα στην Ελλάδα – Σ. ΚΙΝΤΖΙΟΣ: Επενδύσεις σε εκσυγχρονισμό και εκπαίδευση

Η έννοια της παραγωγικότητας, πέραν της καθαρά τεχνικής της διάστασης, θα πρέπει να ιδωθεί μέσα από το πρίσμα της δημιουργίας πρόσθετης αξίας κυρίως για τους άμεσα εμπλεκόμενους παραγωγούς, αλλά και για τους κυριότερους αποδέκτες των γεωργικών προϊόντων, δηλαδή τη βιομηχανία τροφίμων. Τα μέσα της γεωργικής παραγωγής στη χώρα μας, αν και σαφώς σύγχρονα, υπολείπονται ακόμα της ονομαζόμενης στάθμης της τεχνικής, ιδιαίτερα αν λάβει κανείς υπόψη τις κατακλυσμιαίες εξελίξεις στο πεδίο της ψηφιακής γεωργίας/γεωργίας ακριβείας, των βιοδιεγερτών, της εξελιγμένης εφοδιαστικής αλυσίδας, της αστικής γεωργίας και πολλών άλλων νέων κλάδων.

Επομένως, είναι απαραίτητη η ουσιαστική επένδυση σε νέο τεχνολογικό εξοπλισμό και η παράλληλη εκπαίδευση των παραγωγών στη χρήση και πλήρη αξιοποίηση αυτού, προκειμένου να διασφαλιστεί η επαρκής παραγωγή ποιοτικών προϊόντων με ταυτόχρονη συμμόρφωση στις απαιτήσεις των περιβαλλοντικών κανόνων της νέας ΚΑΠ.

Από την άλλη όμως πλευρά, οι επενδύσεις αυτές –σημαντικότατες ενόψει του διαφαινόμενου τέλους της εποχής της αναδιανεμητικής πολιτικής της ΚΑΠ– δεν μπορούν να έρθουν αν πρώτα δεν ανανεωθεί το ανθρώπινο παραγωγικό δυναμικό (από τα γηραιότερα στην Ευρώπη) και αν δεν υπάρξει μεγέθυνση των εκμεταλλεύσεων, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η αποδοτικότητα των όποιων επενδύσεων.

Προφανώς, αυτό απαιτεί ριζική αλλαγή του τρόπου προσέγγισης της γεωργικής δραστηριότητας, από παραδοσιακής-οικογενειακής μορφής σε πλήρως επιχειρηματικής. Προς την κατεύθυνση αυτή, θα πρέπει να στηριχθούν πρωτίστως οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες και οι ομάδες παραγωγών, με βάση συγκεκριμένα επιχειρησιακά πλάνα και χρονοδιαγράμματα. Σημαντική είναι, επίσης, η άμεση και ουσιαστική εφαρμογή στην πράξη νομοθετικών ρυθμίσεων, όπως για παράδειγμα της στήριξης των συνεταιριστικών δομών, η καταπολέμηση των ελληνοποιήσεων και η ενίσχυση του θεσμού των εργατών γης και οπωσδήποτε η σημαντική και ουσιαστική μείωση της γραφειοκρατίας.

Η ελληνική γεωργία μπορεί να ξαναγίνει ανταγωνιστική μόνον εφόσον στελεχωθεί από ικανό αριθμό νέων και κατάλληλα καταρτισμένων αγροτών, οι οποίοι θα απολαμβάνουν τη θεσμική στήριξη της πολιτείας και των εκπαιδευτικών και ερευνητικών φορέων σε κάθε στάδιο της δραστηριότητάς τους.

Για τον σκοπό αυτόν, είναι απαραίτητη η πρόσθετη ενίσχυση για εκτεταμένη παραγωγή και υιοθέτηση αποτελεσμάτων αποκλειστικά εφαρμοσμένης έρευνας από τις γεωργικές επιχειρήσεις και εκμεταλλεύσεις. Ο στόχος των ερευνών θα πρέπει να προσδιορίζεται από τις μονάδες παραγωγής (μελλοντικούς χρήστες των αποτελεσμάτων). Τα αποτελέσματα θα πρέπει να συνοδεύονται από εξειδικευμένες τεχνικοοικονομικές συμβουλές εφαρμογής τους, με μεσοπρόθεσμο ορίζοντα (π.χ. μια τριετία). Η επιλογή των ερευνών που θα χρηματοδοτηθούν θα πρέπει να τεκμηριώνεται και από μελέτη κόστους-οφέλους για τις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις.

Η εφαρμογή των αποτελεσμάτων των ερευνών από τις γεωργικές επιχειρήσεις και εκμεταλλεύσεις θα πρέπει επίσης να συγχρηματοδοτείται σημαντικά.

ΣΠΥΡΟΣ ΚΙΝΤΖΙΟΣ, Πρύτανης Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών