Νέο αναπτυξιακό πρόγραμμα, ύψους 10 δισ. ευρώ, πρόκειται να «τρέξει» από την 1η Ιανουαρίου 2021 και για πέντε χρόνια. Πρόκειται για το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ), το οποίο βασίζεται στην Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική, μέσω της διαχείρισης των εθνικών επενδυτικών πόρων του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, που πήρε ΦΕΚ πριν από λίγες ημέρες.
Περιλαμβάνει τομεακά και περιφερειακά προγράμματα ανάπτυξης, που καταρτίζονται από τα υπουργεία και τις περιφέρειες αντίστοιχα, και εξειδικεύουν τους στόχους του μεσοπρόθεσμου αναπτυξιακού προγραμματισμού και τα ειδικά προγράμματα αναπτυξιακών/επενδυτικών παρεμβάσεων, με χωρική ή τομεακή αναφορά.
Πόροι
Το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού, περίπου 6,8 δισ. ευρώ, κατευθύνεται στα τομεακά προγράμματα των υπουργείων. Από τα χρήματα αυτά, μόλις 28 εκατ. ευρώ προορίζονται για το τομεακό πρόγραμμα του ΥΠΑΑΤ. Για τα περιφερειακά προγράμματα αντιστοιχεί ποσό ύψους 2,25 δισ. ευρώ. Ο υψηλότερος προϋπολογισμός, ύψους 404 εκατ. ευρώ, προορίζεται για την Περιφέρεια Αττικής. Ακολουθούν οι περιφέρειες Δυτικής Ελλάδας με 271 εκατ. ευρώ, Στερεάς Ελλάδας με 259 εκατ. ευρώ και Κεντρικής Μακεδονίας με 190 εκατ. ευρώ.
Οι αναπτυξιακοί στόχοι του ΕΠΑ αναπτύσσονται σε πέντε πυλώνες: Έξυπνη Ανάπτυξη, Πράσινη Ανάπτυξη, Κοινωνική Ανάπτυξη, Ανάπτυξη Υποδομών και Εξωστρέφεια. Ο κάθε πυλώνας αναπτύσσει μία σειρά προτεραιοτήτων. Ο αγροδιατροφικός τομέας εντάσσεται στον πυλώνα της Εξωστρέφειας, καλύπτοντας ωστόσο και κάποιες πτυχές των άλλων πυλώνων, όπως της Πράσινης Ανάπτυξης.
Εξωστρέφεια
Για το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης, η ενίσχυση της εξωστρέφειας επικεντρώνεται ιδιαίτερα στον τουρισμό. Σύμφωνα με το ΕΠΑ, υπάρχουν «ακόμα σημαντικότερα περιθώρια περαιτέρω ανάπτυξης, υπό την προϋπόθεση της ανάπτυξης και των αντίστοιχων υποδομών και στον τομέα των εναλλακτικών μορφών τουρισμού». Ενδεικτικά έργα αφορούν την προώθηση και ανάπτυξη των υποδομών για τον τουρισμό υγείας και ευεξίας, την ανάπτυξη δεύτερης κατοικίας για άτομα τρίτης ηλικίας, τον αγροτουρισμό, τον ορειβατικό, θρησκευτικό και γαστρονομικό τουρισμό.
Για τον αγροδιατροφικό τομέα, δεδομένης και της ανάγκης προσαρμογής στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, ως εμβληματικές παρεμβάσεις αναδεικνύονται αυτές που αφορούν τη βελτίωση της άρδευσης, με μετάβαση σε τεχνολογίες που περιορίζουν τη σπατάλη στη χρήση των υδατικών πόρων. «Επιπλέον, υπάρχουν ακόμα περιθώρια για περαιτέρω ανάπτυξη και προώθηση προϊόντων ΠΟΠ και ΠΓΕ», σημειώνεται. Προς αυτή την κατεύθυνση, επενδυτική προτεραιότητα αποτελούν και δράσεις που έχουν στόχο τη δημιουργία, την ενίσχυση και την προώθηση ενός εθνικού εμπορικού σήματος, στο πρότυπο άλλων χωρών.
Ψηφιακός Μετασχηματισμός
Το ΕΠΑ δίνει ιδιαίτερη έμφαση στις δημόσιες επενδύσεις για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας. Για παράδειγμα, στις προτεραιότητες εντάσσεται η δημιουργία επιλεγμένων κεντρικών ερευνητικών κέντρων και προγραμμάτων σε τομείς αιχμής, η ενίσχυση της διασύνδεσης των εκπαιδευτικών και ερευνητικών ιδρυμάτων με την παραγωγή, η μετάβαση βιομηχανιών στη νέα ψηφιακή εποχή κ.ά.
Στον πυλώνα της Πράσινης Ανάπτυξης αναδεικνύονται προτεραιότητες για έργα, με στόχο π.χ. τη στήριξη ΑΠΕ-συμπαραγωγή, την παροχή πόσιμου νερού, τη διαχείριση των υδάτων, την πρόληψη και διαχείριση κινδύνων (όπως εκσυγχρονισμός ή/και συντήρηση αντιπλημμυρικών έργων, φραγμάτων, εγγειοβελτιωτικών).
Στον Πυλώνα της Κοινωνικής Ανάπτυξης, περιλαμβάνονται δράσεις για τις απομακρυσμένες και νησιωτικές περιοχές, ενώ για τις υποδομές δίνεται έμφαση στην ανάπτυξη, στη βελτίωση και στον εκσυγχρονισμό των δικτύων, των μεταφορών και της εφοδιαστικής αλυσίδας.
