Με μειώσεις και κυρώσεις των ενισχύσεών τους κινδυνεύουν όσοι παραγωγοί πιαστούν στη φάκα του ΟΠΕΚΕΠΕ, εφόσον δεν τηρούν τους όρους της αιρεσιμότητας, επιλεξιμότητας, των δεσμεύσεων, αλλά και άλλων υποχρεώσεων.
Σύμφωνα με τον Οργανισμό, σημαντικό μέτρο για την προστασία των γεωργικών ταμείων αποτελεί «η επιβολή αποτελεσματικών, αποτρεπτικών και αναλογικών κυρώσεων και, εφόσον κρίνεται αναγκαίο, η κίνηση νομικών διαδικασιών προς τον σκοπό αυτόν, σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τα κριτήρια επιλεξιμότητας, τις δεσμεύσεις ή άλλες υποχρεώσεις που αφορούν τους όρους χορήγησης της ενίσχυσης ή της στήριξης που προβλέπονται στην τομεακή γεωργική νομοθεσία».
Η επαλήθευση των όρων που πρέπει να τηρούνται και οδηγούν σε μειώσεις και κυρώσεις των ενισχύσεων των παραγωγών, θα πραγματοποιείται με μηχανογραφικούς διασταυρωτικούς, διοικητικούς και επιτόπιους ελέγχους.
Οι κυρώσεις εφαρμόζονται:
✱ Eπί των άμεσων ενισχύσεων που χορηγούνται σε γεωργό, σε περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης.
✱ Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης προς τα κριτήρια επιλεξιμότητας, τις δεσμεύσεις ή άλλες υποχρεώσεις που απορρέουν από την εφαρμογή των κανόνων στήριξης στα καθεστώτα ενίσχυσης με βάση την έκταση, που απαριθμούνται στον καν. (ΕΕ) 2021/2115.
✱ Λόγω μη τήρησης των υποχρεώσεων της αιρεσιμότητας επί των άμεσων ενισχύσεων και των ενισχύσεων των μέτρων αγροτικής ανάπτυξης.
Επιλεξιμότητα, δεσμεύσεις και άλλα
Σύμφωνα λοιπόν με την εγκύκλιο του ΟΠΕΚΕΠΕ, εάν διαπιστωθεί ότι ο δικαιούχος δεν συμμορφώνεται με τα κριτήρια επιλεξιμότητας, τις δεσμεύσεις ή άλλες υποχρεώσεις που αφορούν τους όρους χορήγησης της ενίσχυσης ή της στήριξης που προβλέπονται στην τομεακή γεωργική νομοθεσία, η ενίσχυση δεν καταβάλλεται ή ανακαλείται, όλη ή εν μέρει, και, κατά περίπτωση, δεν χορηγούνται ή ανακαλούνται τα αντίστοιχα δικαιώματα ενίσχυσης.
«Με την επιφύλαξη τυχόν μειώσεων και αποκλεισμών από τις ενισχύσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τους κανόνες της αιρεσιμότητας, επιβάλλονται επίσης διοικητικές κυρώσεις», υπογραμμίζεται.
Ειδικότερα, διοικητικές κυρώσεις επιβάλλονται στους δικαιούχους της ενίσχυσης ή της στήριξης, συμπεριλαμβανομένων ομάδων ή ενώσεων αυτών, που δεσμεύονται από υποχρεώσεις τήρησης όρων χορήγησης. Οι κυρώσεις αυτές είναι αναλογικές και διαβαθμισμένες βάσει της σοβαρότητας, της έκτασης, της διάρκειας και της επανάληψης της διαπιστούμενης μη συμμόρφωσης και έχουν τις ακόλουθες μορφές:
1. Μείωση του ποσού ενίσχυσης που έχει καταβληθεί ή πρόκειται να καταβληθεί σε σχέση με την αίτηση ενίσχυσης που επηρεάζεται από τη μη συμμόρφωση και/ή σε σχέση με τις αιτήσεις ενίσχυσης για προηγούμενα ή επόμενα έτη.
2. Καταβολή ποσού υπολογιζόμενου βάσει της ποσότητας και/ή της διάρκειας της μη συμμόρφωσης.
3. Αποκλεισμός συμμετοχής στο συγκεκριμένο καθεστώς ενίσχυσης.
Σημειώνεται ότι μπορεί να φτάσουν μέχρι τον πλήρη αποκλεισμό από ένα ή περισσότερα καθεστώτα ενίσχυσης για ένα ή περισσότερα ημερολογιακά έτη.
- Διοικητικές κυρώσεις σε περιπτώσεις δήλωσης έκτασης μεγαλύτερης από την πραγματική (Μέτρα Στήριξης Μικρών Νησιών Αιγαίου Πελάγους, Συνδεδεμένες Ενισχύσεις, Ειδική Ενίσχυση Βάμβακος):
● Εάν η διαφορά κυμαίνεται μεταξύ του 3% και του 20% ή υπερβαίνει τα 2 εκτάρια, η ενίσχυση υπολογίζεται με βάση την προσδιορισθείσα έκταση μειωμένη κατά το διπλάσιο της διαπιστωθείσας διαφοράς της προσδιορισθείσας έκτασης.
● Εάν η διαφορά υπερβαίνει το 20% της προσδιορισθείσας έκτασης, δεν χορηγείται στρεμματική ενίσχυση ή ενίσχυση βάσει της έκτασης για τη σχετική καλλιεργητική ομάδα,
● Εάν η διαφορά υπερβαίνει το 50%, δεν χορηγείται στρεμματική ενίσχυση ή ενίσχυση βάσει της έκτασης για τη σχετική καλλιεργητική ομάδα. Επιπροσθέτως, ο δικαιούχος υπόκειται σε πρόσθετη κύρωση ισόποση με την ενίσχυση που αντιστοιχεί στη διαφορά μεταξύ δηλωθείσας έκτασης και προσδιορισθείσας έκτασης.
Σημειώνεται ότι εάν το ποσό που υπολογίζεται σύμφωνα με τα παραπάνω δεν μπορεί να αποτελέσει εξ ολοκλήρου αντικείμενο συμψηφισμού κατά τη διάρκεια των τριών ημερολογιακών ετών που έπονται του ημερολογιακού έτους της διαπίστωσης, το υπόλοιπο διαγράφεται.
- Διοικητικές κυρώσεις σε περιπτώσεις δήλωσης έκτασης μεγαλύτερης από την πραγματική για εκτάσεις στο πλαίσιο της Βασικής Ενίσχυσης, της Ενίσχυσης των Γεωργών Νεαρής Ηλικίας, της Αναδιανεμητικής και της Εξισωτικής Ενίσχυσης:
1. Εάν η έκταση που δηλώνεται για τα παραπάνω καθεστώτα ενισχύσεων υπερβαίνει την προσδιορισθείσα έκταση, η ενίσχυση ή η στήριξη υπολογίζεται βάσει της προσδιορισθείσας έκτασης με μείωση κατά 1,5 φορά μεγαλύτερη από τη διαφορά που διαπιστώθηκε εάν η εν λόγω διαφορά υπερβαίνει είτε το 3% της προσδιορισθείσας έκτασης είτε τα 2 εκτάρια. Σημειώνεται ότι η διοικητική κύρωση δεν υπερβαίνει το 100% των ποσών βάσει της δηλωθείσας έκτασης.
2. Εάν δεν έχει ακόμη επιβληθεί διοικητική κύρωση στον δικαιούχο σύμφωνα με το παραπάνω για δήλωση έκτασης μεγαλύτερης από την πραγματική για το συγκεκριμένο καθεστώς ενίσχυσης ή μέτρο στήριξης, η διοικητική κύρωση μειώνεται κατά 50% εάν η διαφορά μεταξύ της δηλωθείσας και της προσδιορισθείσας έκτασης δεν υπερβαίνει το 10% της προσδιορισθείσας έκτασης.
3. Εάν η διοικητική κύρωση που επιβλήθηκε στον δικαιούχο μειώθηκε σύμφωνα με την περίπτωση 2 και πρόκειται να του επιβληθεί νέα διοικητική κύρωση για το συγκεκριμένο καθεστώς ενίσχυσης ή μέτρο στήριξης για το επόμενο έτος υποβολής αιτήσεων, ο δικαιούχος καταβάλλει το σύνολο της διοικητικής κύρωσης για το εν λόγω επόμενο έτος υποβολής αιτήσεων και καταβάλλει το ποσό κατά το οποίο η διοικητική κύρωση που υπολογίστηκε σύμφωνα με την περίπτωση 1 είχε μειωθεί κατ’ εφαρμογή της περίπτωσης 2.
4. Εάν το ποσό που υπολογίζεται σύμφωνα με τις 3 παραπάνω περιπτώσεις δεν μπορεί να αποτελέσει εξολοκλήρου αντικείμενο συμψηφισμού κατά τη διάρκεια των τριών ημερολογιακών ετών που έπονται του ημερολογιακού έτους της διαπίστωσης, το υπόλοιπο διαγράφεται.
- Κυρώσεις σε περίπτωση παράλειψης δήλωσης του συνόλου των εκτάσεων:
Εάν, για ένα δεδομένο έτος, ο/η γεωργός δεν δηλώσει όλα τα αγροτεμάχια της γεωργικής εκμετάλλευσής του και η διαφορά μεταξύ της συνολικής έκτασης που δηλώνεται στην ΕΑΕ και της έκτασης που προκύπτει εάν στην έκταση αυτή προστεθεί η συνολική έκταση των αδήλωτων αγροτεμαχίων υπερβαίνει το 3%, το συνολικό ποσό των άμεσων πληρωμών βάσει της έκτασης που οφείλεται στον εν λόγω δικαιούχο για το συγκεκριμένο έτος μειώνεται έως και κατά 3%, ανάλογα με τη σοβαρότητα της παράλειψης, ως εξής:
● 1%, εάν η διαφορά δεν υπερβαίνει το 20%,
● 2%, εάν η διαφορά υπερβαίνει το 20%, αλλά δεν υπερβαίνει το 50% και
● 3%, εάν η διαφορά υπερβαίνει το 50%.
Αιρεσιμότητα
Η Αιρεσιμότητα περιλαμβάνει Κανονιστικές Απαιτήσεις Διαχείρισης (ΚΑΔ) και πρότυπα Καλής Γεωργικής και Περιβαλλοντικής Κατάστασης (ΚΓΠΚ) που αφορούν το κλίμα και το περιβάλλον, τη δημόσια υγεία και την υγεία των φυτών και την καλή διαβίωση των ζώων.
Για την επαλήθευση της συμμόρφωσης των δικαιούχων με τις απαιτήσεις (ΚΑΔ) και τα πρότυπα (ΚΠΓΚ) της Αιρεσιμότητας, διενεργούνται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ διοικητικοί και επιτόπιοι έλεγχοι, κατά τους οποίους μπορούν να χρησιμοποιούνται η μέθοδος της τηλεπισκόπησης ή το σύστημα παρακολούθησης εκτάσεων ή άλλες σχετικές υποστηρικτικές τεχνολογίες. Οι επιτόπιοι έλεγχοι διενεργούνται κάθε έτος επί δείγματος γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Το δείγμα ελέγχου καλύπτει το 1% των δικαιούχων.
Σε περίπτωση που ο δικαιούχος δεν τηρεί τις υποχρεώσεις της αιρεσιμότητας, επιβάλλονται διοικητικές κυρώσεις.
Οι διοικητικές κυρώσεις επιβάλλονται με μείωση ή αποκλεισμό του συνολικού ποσού των ενισχύσεων που έχουν χορηγηθεί ή πρόκειται να χορηγηθούν στον εν λόγω δικαιούχο όσον αφορά τις αιτήσεις ενίσχυσης που έχει υποβάλλει ή θα υποβάλλει κατά τη διάρκεια του ημερολογιακού έτους που διαπιστώνεται η μη συμμόρφωση. Οι ανωτέρω μειώσεις ή οι αποκλεισμοί υπολογίζονται με βάση τις ενισχύσεις που χορηγήθηκαν ή πρόκειται να χορηγηθούν το ημερολογιακό έτος κατά το οποίο σημειώθηκε η μη συμμόρφωση.
✱ Εάν η προσδιορισθείσα μη συμμόρφωση οφείλεται σε αμέλεια του δικαιούχου, η μείωση ανέρχεται στο 3% του συνολικού ποσού των ενισχύσεων.
✱ Σε περίπτωση που η μη συμμόρφωση εξ αμελείας (ακούσια μη συμμόρφωση) μιας απαίτησης ή ενός προτύπου αξιολογείται από την Επιτροπή Ελέγχου του ΟΠΕΚΕΠΕ ως μη μόνιμη, ως μικρού βαθμού σοβαρότητας και ως άνευ αποτελέσματος από πλευράς έκτασης, επιβάλλεται ποσοστό μείωσης 1%. Εάν αξιολογείται ως μόνιμη, ως μεγάλου βαθμού σοβαρότητας και με αποτέλεσμα που εκτείνεται εκτός της εκμετάλλευσης, επιβάλλεται ποσοστό μείωσης 5%.
✱ Σε περίπτωση επανάληψης της ίδιας μη συμμόρφωσης εντός περιόδου τριών συνεχόμενων ετών, το ποσοστό της μείωσης είναι 10%. Όταν η ίδια μη συμμόρφωση επαναληφθεί ξανά, χωρίς αιτιολόγηση από την πλευρά του δικαιούχου, θεωρείται ότι γίνεται εκ προθέσεως και επισύρει τις ανάλογες κυρώσεις.
✱ Σε περίπτωση εκ προθέσεως μη συμμόρφωσης, το ποσοστό της μείωσης είναι τουλάχιστον 15% του συνολικού ποσού των ενισχύσεων.
✱ Όταν έχουν σημειωθεί περισσότερες από μία και επαναλαμβανόμενες περιπτώσεις μη συμμόρφωσης από αμέλεια κατά το ίδιο ημερολογιακό έτος, η διαδικασία για τον καθορισμό της μείωσης εφαρμόζεται χωριστά για κάθε περίπτωση μη συμμόρφωσης και τα προκύπτοντα ποσοστά μειώσεων αθροίζονται. Ωστόσο, η μείωση δεν υπερβαίνει το 20%.
✱ Δεν επιβάλλεται διοικητική κύρωση εάν η μη συμμόρφωση οφείλεται σε ανωτέρα βία ή σε εντολή δημόσιας αρχής.
|
Εξαιρέσεις Δεν επιβάλλονται διοικητικές κυρώσεις: α) όταν η μη συμμόρφωση οφείλεται σε ανωτέρα βία, β) όταν η μη συμμόρφωση οφείλεται σε προφανή σφάλματα, γ) όταν η μη συμμόρφωση οφείλεται σε σφάλμα της αρμόδιας αρχής ή άλλης αρχής και εφόσον το σφάλμα δεν μπορούσε να εντοπιστεί εύλογα από το πρόσωπο το οποίο αφορά η διοικητική κύρωση Όπως υπογραμμίζει ο ΟΠΕΚΕΠΕ, οι διοικητικές κυρώσεις δεν επιβάλλονται για εκείνα τα στοιχεία της αίτησης ενίσχυσης ως προς τα οποία ο δικαιούχος ενημερώνει εγγράφως την αρμόδια αρχή ότι η αίτηση ενίσχυσης είναι ανακριβής ή κατέστη ανακριβής μετά την υποβολή της, υπό τον όρο ότι η αρμόδια αρχή δεν έχει γνωστοποιήσει στον δικαιούχο την πρόθεσή της να διενεργήσει επιτόπιο έλεγχο και δεν τον έχει ήδη ενημερώσει σχετικά με τις περιπτώσεις μη συμμόρφωσης όσον αφορά την αίτηση ενίσχυσης ή την αίτηση πληρωμής. Η ενημέρωση από τον δικαιούχο έχει ως αποτέλεσμα την προσαρμογή της αίτησης ενίσχυσης ή της αίτησης πληρωμής στην πραγματική κατάσταση. |
