Περίπου 3,9 δισ. ευρώ είχαν διαθέσει έως τις 25 Νοεμβρίου 2022 τα κράτη-μέλη της ΕΕ για τη στήριξη του αγροτικού κόσμου από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με ανάλυση της S&P Global, τα περισσότερα κράτη-μέλη της ΕΕ (20 από τα 27), προκειμένου να στηρίξουν τον αγροδιατροφικό τομέα αξιοποίησαν την ευελιξία που παρέχει το προσωρινό πλαίσιο κρίσης για τις κρατικές ενισχύσεις, με στόχο τη στήριξη της οικονομίας στο πλαίσιο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Έως και τις 25 Νοεμβρίου 2022, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε εγκρίνει 27 καθεστώτα κρατικών ενισχύσεων, συνολικού ύψους άνω των 3,9 δισ. ευρώ για τον αγροδοατροφικό τομέα. Ειδικότερα, τα περισσότερα χρήματα εγκρίθηκαν –έως τις 25/11– για την Ιταλία, που αιτήθηκε από την αρχή του πολέμου τρία διαφορετικά καθεστώτα στήριξης, συνολικού ποσού 1,4 δισ. ευρώ. Μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου, στη δεύτερη θέση των δαπανών υπέρ των αγροκτηνοτρόφων ήταν η Πολωνία με 836 εκατ. ευρώ και στην τρίτη θέση η Γαλλία με 400 εκατ. ευρώ. Για την Ελλάδα, μέχρι τότε, είχε εγκριθεί καθεστώς ύψους 50 εκατ. ευρώ για τη στήριξη του κτηνοτροφικού τομέα.
Από τα κράτη-μέλη –έως τις 25/11– δεν είχε εγκριθεί κανένα καθεστώς ενίσχυσης (δεν αξιοποιήθηκε η ευελιξία) για την Πορτογαλία, την Ολλανδία, το Λουξεμβούργο, τη Λιθουανία, την Ουγγαρία, τη Γερμανία, τη Δανία και το Βέλγιο.
Ανισότητες
Οι Αμερικανοί αναλυτές εξηγούν ότι τα περισσότερα κράτη-μέλη δεν δαπάνησαν πολλά χρήματα σε σχέση με κάποια άλλα εντός της Ένωσης, γεγονός που, όπως λένε, προκαλεί ανισότητες, οι οποίες θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο τον υγιή ανταγωνισμό στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά. Το ίδιο, όπως συμπληρώνουν, ισχύει και για τον τομέα της μεταποίησης, καθώς κάποιες μονάδες επωφελήθηκαν περισσότερο από άλλες, ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό των ενισχύσεων κατευθύνθηκε σε συγκεκριμένους τομείς, και δη στην κτηνοτροφία (260 εκατ. ευρώ) και στους γαλακτοπαραγωγούς (169 εκατ. ευρώ).
Υπενθυμίζεται ότι η Κομισιόν είχε χαλαρώσει τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων ήδη από τον Μάρτιο του 2020, για να βοηθήσει τις ευρωπαϊκές χώρες να αντιμετωπίσουν τον αντίκτυπο από την πανδημία COVID-19. «Αυτό επέτρεψε στα κράτη-μέλη της ΕΕ να δαπανήσουν περισσότερα από 8 δισ. ευρώ στον αγροδιατροφικό τους τομέα τα έτη 2020 και 2021 μαζί», σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της S&P Global.
Σημειώνεται ότι τον περασμένο Οκτώβριο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την παράταση του προσωρινού πλαισίου κρίσης για τις κρατικές ενισχύσεις, έως τις 31 Δεκεμβρίου του 2023, καθώς και την τροποποίησή του για μεγαλύτερη ευελιξία, όσον αφορά τη στήριξη της οικονομίας των κρατών-μελών.
