Μπορεί ο νέος αναπτυξιακός νόμος, που συζητείται αυτές τις μέρες στη Βουλή, να συγκεντρώνει αναπόφευκτα τα φώτα της δημοσιότητας, ωστόσο η ψήφισή του, όπως όλα δείχνουν, θα πραγματοποιηθεί τη στιγμή που υπάρχουν αρκετοί «ανοιχτοί λογαριασμοί» από τον προηγούμενο, ορισμένοι από τους οποίους μάλιστα αφορούν τους αγρότες.
Ο λόγος για δεκάδες επενδυτικά σχέδια του πρωτογενούς τομέα σε τουλάχιστον δύο από τις μεγαλύτερες και κατεξοχήν αγροτικές περιφέρειες της χώρας, της Κεντρικής Μακεδονίας και της Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, τα οποία είχαν υποβληθεί στο πλαίσιο του Ν.4399/2016, αλλά «κόπηκαν» με εξηγήσεις που κρίνονται τουλάχιστον ανεπαρκείς.
Κοινό χαρακτηριστικό τους ότι προέρχονται από τον κλάδο των αροτραίων (ετήσιων ή εκτατικών) καλλιεργειών που εντάσσονται στο καθεστώς ενισχύσεων «Μικρών και Πολύ Μικρών Επιχειρήσεων» και, μάλιστα, πολλά από αυτά, βάσει ΚΑΔ, δικαιούνται επιχορήγησης στο 100% του ανώτατου επιτρεπόμενου ποσοστού, μια και αφορούν είδη που εντάσσονται στον κλάδο της αγροδιατροφής. Επιπλέον, η συντριπτική πλειονότητα αφορά την προμήθεια νέου σύγχρονου εξοπλισμού και, κατά κύριο λόγο, ελκυστήρων με ή χωρίς παρελκόμενα.
Όπως αναφέρουν στην «ΥΧ» στελέχη της εταιρείας «ena-Σύμβουλοι Ανάπτυξης» που εδρεύει στην Ξάνθη και έχει ασχοληθεί με το θέμα, το προηγούμενο διάστημα στάλθηκαν δεκάδες πρακτικά απόρριψης των εν λόγω επενδυτικών σχεδίων από τις διορισθείσες επιτροπές και στις σχετικές επιστολές επαναλαμβάνεται διαρκώς το ίδιο κείμενο, που αναφέρει μεταξύ άλλων:
«Σύμφωνα με το από 01-03-2021 έγγραφο-απάντηση του Helpdesk του ΠΣΚΕ (σ.σ. Πληροφοριακό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων) σε σχετικό ερώτημα επιτροπής αξιολόγησης έργου που έχει υποβληθεί στην 1η Πρόσκληση για τις Μικρές και Πολύ Μικρές Επιχειρήσεις: ‘‘[…] ενδεικτικά αναφέρεται ότι σε περίπτωση που το προτεινόμενο επενδυτικό σχέδιο περιλαμβάνει αποκλειστικά και μόνο ως δαπάνες την προμήθεια γεωργικού ελκυστήρα και τα παρελκόμενά του, δεν τεκμηριώνεται ο ολοκληρωμένος χαρακτήρας του επενδυτικού σχεδίου σύμφωνα με στο άρθρο 13 παρ. 4 της οικείας προκήρυξης’’».
Πέρα από το γεγονός ότι η απάντηση από το Helpdesk του ΠΣΚΕ δεν αποτελεί νομικό κείμενο και το εσωτερικό έγγραφο στο οποίο στηρίχτηκε η απορριπτική απόφαση δεν κοινοποιείται στον επενδυτή, επί της ουσίας κρίνεται ότι η προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού, ο οποίος, όπως επισημαίνουν από την «ena-Σύμβουλοι Ανάπτυξης», «τεκμηριωμένα χρησιμοποιείται για την αλλαγή της μεθόδου της υφιστάμενης παραγωγικής διαδικασίας από συμβατική σε γεωργία ακριβείας», δεν συνάδει με την έννοια της θεμελιώδους αλλαγής της παραγωγικής διαδικασίας».
Αυτό τη στιγμή που όταν, αντίστοιχα, μια μεταποιητική επιχείρηση υποβάλλει σχέδιο για την προμήθεια νέου μηχανολογικού-παραγωγικού εξοπλισμού προκειμένου να πετύχει, μεταξύ άλλων (δίχως να αυξηθεί η δυναμικότητα), αύξηση παραγωγής, μείωση κόστους και αναγκών σε ενέργεια κ.ά. κατηγοριοποιείται στην περίπτωση δ, παράγραφος 2 του Άρθρου 5 του Ν.4399/2016 «θεμελιώδης αλλαγή της παραγωγικής διαδικασίας υφιστάμενης μονάδας.
«Πώς είναι δυνατόν υπό παρόμοιες συνθήκες το μεν επενδυτικό σχέδιο του πρωτογενούς τομέα να μην ανήκει στην περίπτωση ‘‘θεμελιώδους αλλαγής της παραγωγικής διαδικασίας υφιστάμενης μονάδας’’, ενώ το αντίστοιχο του κλάδου της μεταποίησης να ανήκει», διερωτώνται τα στελέχη που μίλησαν στην «ΥΧ».
«Μη ολοκληρωμένο σχέδιο»
Εξίσου εσφαλμένη θεωρούν και την άποψη περί μη τεκμηρίωσης του ολοκληρωμένου χαρακτήρα του επενδυτικού σχεδίου. «Ο γεωργικός ελκυστήρας και τα παρελκόμενά του αποτελούν τα κύρια (αν όχι τα μοναδικά) παραγωγικά εργαλεία μιας εκμετάλλευσης του αγροτικού τομέα. Είναι τα αντίστοιχα της γραμμής παραγωγής μιας βιομηχανικής μονάδας. Οι δυνατότητες και τα τεχνικά χαρακτηριστικά του προβλεπόμενου μηχανολογικού εξοπλισμού καθορίζουν το είδος της γεωργίας που θα εφαρμοστεί (ακριβείας), όπως αντίστοιχα ο εξοπλισμός που απαρτίζει τη γραμμή παραγωγής στη βιομηχανία καθορίζεται από την τεχνολογία που επιλέγει να εφαρμόσει η επιχείρηση», τονίζουν.
Εκφράζουν, επίσης, την απορία «εφόσον οι αγροτικές επιχειρήσεις, που καλλιεργούν αποκλειστικά ετήσιες καλλιέργειες, είναι επιλέξιμες βάσει ΚΑΔ να υποβάλουν αίτηση, πώς είναι δυνατόν να απορρίπτεται το επενδυτικό τους σχέδιο εξαιτίας μιας αγνώστου επιχειρημάτων άποψης ότι δεν έχουν ολοκληρωμένο χαρακτήρα; Τι είδους επενδυτικό σχέδιο έχει τη δυνατότητα να υποβάλει μια αγροτική επιχείρηση ετήσιων καλλιεργειών, ώστε να πληρούται ο όρος του ολοκληρωμένου της χαρακτήρα;».
Με παρόμοια επιχειρηματολογία απορρίφθηκαν δεκάδες επενδυτικά σχέδια αγροτών και στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. «Όπως μας μεταφέρθηκε, η λογική με την οποία ‘‘κόπηκαν’’ βασίστηκε στο ότι οι γεωργικοί ελκυστήρες και τα παρελκόμενά τους είναι… μετακινούμενα και δεν έχουν κάποιο σταθερό μέρος χωροθέτησης. Στις έντονες διαμαρτυρίες μας, απλά μας παρακίνησαν να κάνουμε ενστάσεις», λέει στην «ΥΧ» στέλεχος εταιρείας συμβούλων που δραστηριοποιείται στην περιοχή.
Το αξιοσημείωτο είναι ότι αντίστοιχες επενδυτικές προτάσεις αγροτών που υποβλήθηκαν στις περιφέρειες Θεσσαλίας και Δυτικής Μακεδονίας πήραν το πράσινο φως. Αυτό υποδηλώνει ότι το πρόβλημα δεν έχει να κάνει τόσο με το γράμμα ή το πνεύμα του Ν.4399/2016, όσο με τα κριτήρια, ενδεχομένως και τη βιασύνη (π.χ. να ξεκαθαριστεί το στοκ αιτήσεων που λίμναζαν για μήνες) των τοπικών επιτροπών…
Στα 100.000 το ελάχιστο όριο για πολύ μικρές επιχειρήσεις στον νέο νόμοΣυνολικά 13 καθεστώτα ενισχύσεων προβλέπει ο νέος Αναπτυξιακός, με ένα εξ αυτών να αφορά την «Αγροδιατροφή-πρωτογενή παραγωγή και μεταποίηση γεωργικών προϊόντων-αλιεία». Για τις μικρότερες επιχειρήσεις, οι ενισχύσεις φτάνουν μέχρι και το 80%, για τις μεσαίες το 70% και για τις μεγάλες έως και το 60%. Μάλιστα, με βελτιωτική τροποποίηση του αναπληρωτή υπουργού Ανάπτυξης, Ν. Παπαθανάση, μειώθηκε από τα 150.000 στα 100.000 ευρώ το ελάχιστο όριο του επιλέξιμου κόστους για μια πολύ μικρή επιχείρηση. Στους δικαιούχους συγκαταλέγονται, μεταξύ άλλων, αγροτικοί συνεταιρισμοί, ομάδες παραγωγών και αγροτικές εταιρικές συμπράξεις. Ενστάσεις από ΓΕΩΤΕΕ Την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι δεν κλήθηκε να καταθέσει τις απόψεις του κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου εξέφρασε με ανακοίνωσή του το ΓΕΩΤΕΕ, σημειώνοντας παράλληλα την ένστασή του για το άρθρο 17, παρ. 5 του νομοσχεδίου. Σε αυτό αναφέρεται ότι οι αιτήσεις υπαγωγής σχεδίων άνω των 700.000 ευρώ συνοδεύονται υποχρεωτικά από έκθεση πιστοποίησης, υπογεγραμμένη από μέλος του Οικονομικού Επιμελητηρίου, εγγεγραμμένο στο Εθνικό Μητρώο Πιστοποιημένων Αξιολογητών. Όπως επισημαίνει το ΓΕΩΤΕΕ, για επενδυτικά σχέδια που αφορούν τον αγροδιατροφικό τομέα, δυνατότητα εκπόνησης της έκθεσης πιστοποίησης έχουν και οι γεωτεχνικοί, πολλοί από τους οποίους διαθέτουν πολυετή σχετική ενασχόληση και εμπειρία, γι’ αυτό και θα πρέπει να συμπεριληφθούν στους έχοντες τη δυνατότητα εκπόνησης της αναφερόμενης έκθεσης. |
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Υπαιθρος Χώρα»
που κυκλοφόρησε Παρασκευή 21 Ιανουαρίου 2022
