Βασική απαίτηση κάθε γεωργικής καλλιέργειας είναι η εφαρμογή φυτοπροστατευτικών προϊόντων και λιπασμάτων για την καταπολέμηση των παθήσεων των φυτών ή τη λίπανση αυτών. Τα μέσα που χρησιμοποιεί κάθε παραγωγός για την εφαρμογή των προϊόντων αυτών ονομάζονται εξοπλισμοί εφαρμογής γεωργικών φυτοφαρμάκων ή, όπως είναι στους περισσότερους γνωστά, γεωργικά ψεκαστικά μηχανήματα.
Τα μηχανήματα αυτά χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες, τους νεφελοψεκαστήρες, οι οποίοι χρησιμοποιούνται σε δενδρώδεις καλλιέργειες, και στα ψεκαστικά μεγάλων καλλιεργειών ανοιχτού εδάφους. Κάθε κατηγορία διαιρείται σε πολλές υποκατηγορίες, όπως συρόμενα ή αναρτώμενα, τα οποία λειτουργούν σε σύνδεση με γεωργικό ελκυστήρα ή αυτοπροωθούμενα, τα οποία φέρουν ενσωματωμένο κινητήρα και σύστημα διεύθυνσης για την κίνησή τους.
Η βασική διαφορά κάθε κατηγορίας είναι στο σύστημα που αυτά φέρουν για τον ψεκασμό. Πιο συγκεκριμένα, οι νεφελοψεκαστήρες ενσωματώνουν διάταξη νεφελοποίησης του ψεκασμού, η οποία αποτελείται από τη φτερωτή που δυναμοδοτείται από τον γεωργικό ελκυστήρα μέσω κιβωτίου μετάδοσης κίνησης, σκοπός της οποίας είναι η αύξηση της πίεσης και της παροχής αέρα για τον καλύτερο διασκορπισμό των σταγονιδίων, και τα ακροφύσια τα οποία είναι ακτινικά τοποθετημένα στο πλαίσιο της διάταξης αυτής. Τα ψεκαστικά μηχανήματα μεγάλων καλλιεργειών ενσωματώνουν βραχίονες (ράμπες) ψεκασμού με τα ακροφύσια οριζοντίως τοποθετημένα και προσανατολισμό προς το έδαφος.
Και των δύο κατηγοριών τα μηχανήματα αποτελούνται από βασικά στοιχεία, τα οποία είναι όμοια, εκ των οποίων τα κυριότερα είναι τα εξής:
- Η δεξαμενή στην οποία αποθηκεύεται το ψεκαστικό διάλυμα.
- Η αντλία ψεκασμού, η οποία δυναμοδοτείται από τον γεωργικό ελκυστήρα και σκοπός της είναι η απόδοση δυναμικής ενέργειας στο ψεκαστικό διάλυμα για την αύξηση της πίεσης και της παροχής του στο υδραυλικό κύκλωμα.
- Το υδραυλικό κύκλωμα το οποίο αποτελείται από τη γραμμή της αναρρόφησης και τη γραμμή της κατάθλιψης.
- Τα χειριστήρια ελέγχου για τη ρύθμιση της πίεσης και τον έλεγχο των γραμμών ψεκασμού, τα οποία φέρουν και τα μετρητικά όργανα της πίεσης (μανόμετρα).
- Τα φίλτρα συγκράτησης στερεών σωματιδίων αναρρόφησης και κατάθλιψης.
- Τα ακροφύσια ψεκασμού.
- Τις διατάξεις ανάδευσης του ψεκαστικού διαλύματος.
Λόγω του ότι τα μηχανήματα αυτά είναι βασικά για κάθε είδους γεωργική καλλιέργεια και η βέλτιστη λειτουργία των μηχανημάτων αυτών αποτελεί σημαντικό παράγοντα της μείωσης του κόστους παραγωγής, ο κάθε γεωργός που επιθυμεί να προμηθευτεί ένα καινούργιο ψεκαστικό μηχάνημα θα πρέπει να δώσει μεγάλη έμφαση στην ποιότητα του μηχανήματος και κάθε γεωργός που έχει στην κατοχή του τέτοιου είδους μηχάνημα θα πρέπει να δίνει μεγάλη προσοχή στην τακτική και σχολαστική συντήρησή του.
Η διαδικασία της συντήρησης περιλαμβάνει:α) Τον καθαρισμό της δεξαμενής από υπολείμματα φυτοφαρμάκων, ιδιαίτερα στην αλλαγή κάθε περιόδου ψεκασμού με διαφορετικής δραστικότητας φυτοφάρμακα και τον έλεγχο αυτής από τυχόν διαρροές. β) Τον έλεγχο της λειτουργίας της αντλίας ψεκασμού, η οποία θα πρέπει να διατηρεί την πίεση και την παροχή του ψεκαστικού διαλύματος σταθερή χωρίς διακοπές και μέσα στα όρια λειτουργίας του μηχανήματος. γ) Τα χειριστήρια ελέγχου, τα οποία θα πρέπει να διακόπτουν τελείως την παροχή του ψεκαστικού διαλύματος στης γραμμές κατάθλιψης προς τα ακροφύσια και θα πρέπει να λειτουργούν άψογα και να μην παρεμβάλλουν τη ροή προς τα ακροφύσια. δ) Το σύστημα ρύθμισης της πίεσης ψεκασμού με τα όργανα ελέγχου θα πρέπει να λειτουργούν άψογα σε όλο το εύρος της λειτουργίας τους. ε) Τα φίλτρα συγκράτησης στερεών σωματιδίων θα πρέπει να είναι πάντα καθαρά, ώστε να μην παρεμποδίζεται η ροή και τα εσωτερικά τους στοιχεία να βρίσκονται σε άριστη κατάσταση. στ) Τα ακροφύσια ψεκασμού θα πρέπει να καθαρίζονται σχολαστικώς και να γίνεται καταμέτρηση της παροχής τους ανά τακτά χρονικά διαστήματα και οι τιμές των μετρήσεων να μην αποκλίνουν σημαντικά από τα δεδομένα λειτουργίας του κατασκευαστή. ζ) Οι διατάξεις ανάδευσης θα πρέπει να ελέγχονται οπτικά, παρατηρώντας τη δυναμικότητα της ανάδευσης στη δεξαμενή ψεκασμού. η) Στους νεφελοψεκαστήρες θα πρέπει να γίνεται έλεγχος στη διάταξη νεφελοποίησης και συγκεκριμένα στην ομοιομορφία του ψεκασμού από τα ακροφύσια και στην παροχή αέρα της φτερωτής στους ψεκαστήρες μεγάλων καλλιεργειών, ενώ έμφαση θα πρέπει να δίνεται στη σταθερότητα και στην ευθύτητα των βραχιόνων ψεκασμού, καθώς και στην λειτουργία αυτόματης επαναφοράς. |
Στην χώρα μας, με τον νόμο 4036 (ΦΕΚ 8 Α/27-01-2012) θεσπίστηκε η τεχνική επιθεώρηση όλων των αγροτικών ψεκαστικών μηχανημάτων που κυκλοφορούν, καθώς και όλων των καινούργιων αλλά και μεταχειρισμένων μηχανημάτων που πωλούνται στην ελληνική αγορά. Έτσι ο κάθε ιδιοκτήτης ψεκαστικού μηχανήματος έχει τη δυνατότητα να επιθεωρεί τα μηχανήματά του στους κατά τόπους σταθμούς από εξειδικευμένο και καταρτισμένο προσωπικό.
Τέλος, θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η σωστή συντήρηση και επιθεώρηση ενός ψεκαστικού μηχανήματος συμβάλλει άμεσα στη μείωση του κόστους λειτουργίας του, επομένως και στη μείωση του κόστους παραγωγής, όπως επίσης, συμβάλει στην προστασία του περιβάλλοντος, αφού περιορίζονται οι απώλειες φυτοφαρμάκων.
