Συνέντευξη στους Νίκο Λάππα, Γεωργία Μπόχτη
Λίγες ώρες μετά το τελευταίο Συμβούλιο των Υπουργών Γεωργίας υπό την πορτογαλική προεδρία στο Λουξεμβούργο, όπου και επικυρώθηκε η προσωρινή συμφωνία της νέας ΚΑΠ, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Σπήλιος Λιβανός, παραχώρησε συνέντευξη στην «ΥΧ». Αναφερόμενος στη σημασία αυτής της συμφωνίας για τους Έλληνες παραγωγούς, αλλά και στα κύρια σημεία των Κανονισμών, ο υπουργός υπογράμμισε την ανάγκη ενσωμάτωσής τους στην κατάρτιση του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου. Ο ίδιος προανήγγειλε ότι έως το τέλος του μήνα θα ξεκαθαρίσει το τοπίο για την Εσωτερική Σύγκλιση και το καθεστώς των Συνδεδεμένων Ενισχύσεων τα επόμενα χρόνια.
Τι διασφαλίζει η συμφωνία της νέας ΚΑΠ για τους Έλληνες αγρότες;
Η συμφωνία για τη νέα ΚΑΠ αποτελεί αδιαμφισβήτητα μια σημαντική εθνική και ευρωπαϊκή επιτυχία. Όχι μόνο γιατί η Ελλάδα κατάφερε να εξασφαλίσει την ίδια χρηματοδότηση των περίπου 19,5 δισ. ευρώ όπως και στην προηγούμενη προγραμματική περίοδο, παρότι τα συνολικά ποσά μειώθηκαν κατά 10%, αλλά και γιατί με την εφαρμογή της ΚΑΠ δίνεται νέα προοπτική και μέλλον στην αγροτική οικονομία. Πρόκειται για μία ολοκληρωμένη, συνεκτική και ισορροπημένη αναπτυξιακή-μεταρρυθμιστική πρόταση σε όρους οικονομικούς, περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς, που διαμορφώνει μια νέα δυναμική για την ελληνική Γεωργία και τους Έλληνες παραγωγούς.
Μια συμφωνία που ενσωματώνει τις βασικές θέσεις και διεκδικήσεις της χώρας μας για μια περισσότερο δίκαιη, πράσινη, κοινωνική και ευέλικτη ΚΑΠ, προς όφελος των Ελλήνων παραγωγών, καταναλωτών και πολιτών, προς όφελος της ελληνικής περιφέρειας και των αγροτικών μας περιοχών. Μια συμφωνία-επιστέγασμα της συντονισμένης, επίμονης και σκληρής δουλειάς του ΥΠΑΑΤ, που εξασφάλισε για τους παραγωγούς μας τους καλύτερους δυνατούς όρους μετάβασης στη νέα εποχή, για μια γεωργία περισσότερο βιώσιμη, ανθεκτική, πράσινη και ψηφιακή σε εναρμόνιση με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για την προστασία του περιβάλλοντος και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Σε κάθε περίπτωση, εκφράσαμε έγκαιρα προς την Κομισιόν την ανάγκη άμεσης και αποτελεσματικής ανταπόκρισης στις απαιτήσεις της νέας Συμφωνίας, ώστε να καταστεί λειτουργική, πρακτική και ευέλικτη, προκειμένου να απαντά αξιόπιστα και στοχευμένα στις προκλήσεις για τον παραγωγικό μετασχηματισμό του πρωτογενούς τομέα της χώρας μας και για την τόνωση του κοινωνικοοικονομικού ιστού των αγροτικών μας περιοχών.
Πώς θα επέλθει «η δίκαιη κατανομή των άμεσων ενισχύσεων» που αναφέρατε;
Από τα βασικά επίδικα της μακρόχρονης διαπραγμάτευσης της νέας ΚΑΠ, συνιστά η στήριξη των μικρών και μεσαίων γεωργικών εκμεταλλεύσεων, ώστε να καταστούν περισσότερο βιώσιμες και ανταγωνιστικές, προνοώντας για την ανάπτυξη και ενεργοποίηση των κατάλληλων υποστηρικτικών μηχανισμών και εργαλείων, όπως της αναδιανεμητικής ενίσχυσης για τη στήριξη του εισοδήματός τους και την άμβλυνση των επιπτώσεων της εσωτερικής σύγκλισης. Και η νέα ΚΑΠ μας βοηθά σε αυτό.
Με τον τρόπο αυτόν, εξασφαλίσαμε τη μέγιστη δυνατή στήριξη για τους Έλληνες παραγωγούς, σε συνδυασμό με τους απαραίτητους μηχανισμούς για τη δίκαιη και ομαλή μετάβαση στη νέα εποχή. Η κυβέρνηση της ΝΔ ήταν, είναι και θα είναι στο πλευρό των Ελλήνων αγροτών.
Αποφασίστηκε αναδιανεμητική 10%. Πώς θα γίνει; Μέσω εσωτερικής σύγκλισης;
Η αναδιανεμητική ενίσχυση αποτελεί μια πολύ σημαντική δυνατότητα που παρέχεται στα κράτη-μέλη από τη νέα Συμφωνία, προκειμένου να διασφαλιστεί η δίκαιη κατανομή των άμεσων ενισχύσεων και ουσιαστικά να προστατευτεί το εισόδημα των παραγωγών που κατέχουν μικρές και μεσαίες γεωργικές εκμεταλλεύσεις. Ταυτόχρονα, στη Συμφωνία προβλέψαμε και επιπλέον δυνατότητες επίτευξης της αναδιανομής με τη χρήση άλλων εργαλείων του Πυλώνα Ι, συμπεριλαμβανομένης και της εσωτερικής σύγκλισης, εφόσον τεκμηριώνεται ισοδύναμο αναδιανεμητικό αποτέλεσμα.
Είχατε πει ότι το καλοκαίρι θα αναφερθείτε αναλυτικά στο ζήτημα της εσωτερικής σύγκλισης. Μπορούμε να δώσουμε επιπλέον λεπτομέρειες;
Το ζήτημα της εσωτερικής σύγκλισης ήταν από αυτά που απασχόλησε μέχρι και την τελευταία στιγμή τις διαπραγματεύσεις. Το υπουργείο έχει επεξεργαστεί πληθώρα σεναρίων, κάνοντας συγκεκριμένες παραδοχές που είναι αναγκαίες για να καταστεί σαφής ο αντικειμενικός τρόπος του υπολογισμού. Σε κάθε περίπτωση, εντός του τρέχοντος μηνός και με αφορμή το νέο ξεκίνημα των Συνδιασκέψεων για τη διαβούλευση γύρω από τη νέα ΚΑΠ, θα ανακοινωθούν οι αποφάσεις σχετικά με το θέμα της εσωτερικής σύγκλισης των ιστορικών δικαιωμάτων και των συνδεδεμένων ενισχύσεων, τόσο για το 2022, όσο και για την περίοδο 2023-2027. Στόχος μας είναι να υπάρχει δικαιοσύνη, αλλά και προοπτική.
Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να σχεδιάσουμε το μέλλον της αγροτικής οικονομίας, ώστε να καταστεί βασικός πυλώνας ανάκαμψης και προόδου για την οικονομική ζωή της χώρας μας.
Νέες Συνδεδεμένες: Θα υπολογιστούν σε μηδενική βάση; Θα αποκλειστούν κάποια προϊόντα και θα μπουν κάποια άλλα;
Με τη Συμφωνία για τη νέα ΚΑΠ πετύχαμε να διευρυνθεί το πλέγμα προστασίας για παραγωγικούς κλάδους που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην αγορά μέσα από την αύξηση του ποσοστού στήριξης των συνδεδεμένων ενισχύσεων, καθώς πλέον η χρηματοδότηση θα είναι ίση με 13% των άμεσων ενισχύσεων +2% για πρωτεϊνούχες καλλιέργειες (ψυχανθή), αντί για 8% + 2% που ήταν στην υφιστάμενη περίοδο αντίστοιχα. Υπό το πρίσμα αυτό, θα πρέπει η χορήγηση συνδεδεμένων ενισχύσεων να γίνεται με γνώμονα την ουσιαστική στήριξη των προϊόντων και όχι την επιδοματική στρέβλωση του ανταγωνισμού, γεγονός που επιβάλλει την επανεξέταση του συγκεκριμένου πλαισίου με βάση και την δεκαετή εμπειρία από την εφαρμογή του.
Πολλά θα κριθούν στην προετοιμασία της χώρας και στο εθνικό Στρατηγικό της Σχέδιο, που πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους. Πού βρισκόμαστε; Έχουν γίνει κάποιες προεργασίες; Έχουν τεθεί κάποιες προτεραιότητες;
Η Συμφωνία για τη νέα ΚΑΠ συνιστά τη σημαντικότερη πρόκληση για τον παραγωγικό μετασχηματισμό του πρωτογενούς τομέα της χώρας μας, ιδιαίτερα μετά την πολυετή οικονομική κρίση και την κρίση της πανδημίας. Μπορεί να γίνει το όχημα για να περάσουμε στη νέα εποχή της ελληνικής αγροτικής παραγωγής. Στηρίζει τη μείωση της γραφειοκρατίας, την καινοτομία, την ψηφιοποίηση και την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών, για μικρότερο κόστος παραγωγής και καλύτερα προϊόντα.
Ειδικότερα:
✱ Θα προσδώσει ακόμη μεγαλύτερη προοπτική και αξία στα ποιοτικά αγροτικά μας προϊόντα.
✱ Θα προστατεύσει τους πολύτιμους φυσικούς μας πόρους και την πλούσια βιοποικιλότητα των αγροτικών μας περιοχών.
✱ Θα τονώσει την κοινωνική συνοχή της ελληνικής υπαίθρου και θα διαμορφώσει ελκυστικότερες συνθήκες διαβίωσης και απασχόλησης στην ελληνική περιφέρεια.
Επιπλέον, μας δίνει νέες δυνατότητες να προσελκύσουμε περισσότερους νέους μας στο χωράφι, αυτό ακριβώς που έχουμε θέσει ως στόχο για τα επόμενα χρόνια δηλαδή, προσφέροντας νέα κίνητρα, στηρίζοντας τις επενδύσεις και αυξάνοντας το ελάχιστο υποχρεωτικό επίπεδο στήριξης του εισοδήματός τους σε 3% του προϋπολογισμού της ΚΑΠ κάθε χώρας.
Αυτές ακριβώς τις αρχές της οικονομικής, περιβαλλοντικής και κοινωνικής αειφορίας θα ενσωματώσουμε στο Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο της χώρας μας για τη νέα ΚΑΠ, την προετοιμασία του οποίου έχουμε εντατικά ξεκινήσει με τη συνδρομή των υπηρεσιών του ΥΠΑΑΤ και των στρατηγικών μας συμβούλων, όπως το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και την Παγκόσμια Τράπεζα, ενώ έχουμε προχωρήσει και σε άτυπες διαβουλεύσεις με τις υπηρεσίες της ΕΕ.
Ταυτόχρονα, υλοποιούμε ένα εντατικό πρόγραμμα ευρείας διαβούλευσης με όλους τους παραγωγικούς φορείς της χώρας, ένα πρόγραμμα εκδηλώσεων σε κάθε περιφέρεια, προκειμένου να προωθήσουμε τις πιο πρόσφατες εξελίξεις και αλλαγές που φέρνει η νέα ΚΑΠ, καθώς και να ακούσουμε, να καταγράψουμε και να συζητήσουμε τις ανάγκες των παραγωγών και τις προτάσεις τους πάνω στις νέες προκλήσεις και προοπτικές της ελληνικής γεωργίας. Είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε τον Έλληνα αγρότη πρωταγωνιστή στη διαμόρφωση του μέλλοντος της ελληνικής οικονομίας, ενός μέλλοντος, όμως, που θα φτιάξουμε μαζί.
Το ποσό των 2,5 εκατ. ευρώ, που αφορά την πληρωμή του Εθνικού Αποθέματος που ολοκληρώθηκε χθες, προέκυψε κατόπιν αυστηρών διασταυρωτικών ελέγχων με τις βάσεις δεδομένων της ΑΑΔΕ και του ΥΠΕΝ
Πληρωμές και Εθνικό Απόθεμα
Κύριε υπουργέ, μόλις ολοκληρώθηκε κατά γενική ομολογία μία επιτυχής πληρωμή των ενισχύσεων για το έτος 2020. Ωστόσο, υπήρξαν κάποια δημοσιεύματα που επέκριναν τις διαδικασίες για το Εθνικό Απόθεμα. Πώς τα κρίνετε;
Μου δημιουργεί θλίψη ότι συνάδελφοι βουλευτές, ορισμένοι δε εξ αυτών και πρώην υπουργοί, σπεύδουν να υιοθετήσουν ανυπόστατα δημοσιεύματα εμφορούμενα είτε από μικροκομματικά, είτε από ιδιοτελή κίνητρα.
Οφείλουμε, όμως, όλοι απέναντι στους Έλληνες αγρότες να είμαστε ειλικρινείς. Τα 75.930.827 ευρώ που αναφέρονται στο δημοσίευμα είναι το αιτούμενο ποσό. Με βάση το θεσμικό πλαίσιο, το ποσό που προσδιορίστηκε ως δικαιούμενο για τη χορήγηση δικαιωμάτων από το εθνικό απόθεμα, σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο, ανέρχεται σε 47.496.651,41 ευρώ. Δηλαδή, από τους ελέγχους προέκυψε μείωση της τάξης του 37,5% επί του αιτούμενου ποσού, με τη συνολική αξία χορήγησης δικαιωμάτων Εθνικού Αποθέματος 2020 να ανέρχεται σε 47.496.651,41 ευρώ, εκ των οποίων 44.948.482,57 ευρώ είχαν δοθεί τον Δεκέμβριο του 2020.
Συνεπώς, το ποσό των 2,5 εκατ. ευρώ, που αφορά την πληρωμή του Εθνικού Αποθέματος που ολοκληρώθηκε χθες, προέκυψε κατόπιν αυστηρών διασταυρωτικών ελέγχων με τις βάσεις δεδομένων της ΑΑΔΕ και του ΥΠΕΝ. Για αυτό και από το αιτούμενο ποσό των 75.930.827,03 ευρώ το ποσό προσδιορίστηκε στα 47.496.651,41 ευρώ.
Στόχος μου είναι η προστασία των συμφερόντων των αγροτών με κανόνες ισότητας και δικαιοσύνης.
