Τους προσεχείς μήνες, εταιρείες παραγωγής και μεταποίησης ψαριών στην Ελλάδα θα έχουν στη φαρέτρα τους ένα τεχνολογικό σύστημα που θα τους επιτρέπει να εντοπίζουν τυχόν αλλοιώσεις στα ψάρια, αξιολογώντας την ποιότητά τους προτού φτάσουν στο εμπόριο ή στον τελικό καταναλωτή.
Το σύστημα υλοποιείται στο πλαίσιο του έργου TraceMyFish, με το λαβράκι της Μεσογείου και τον βακαλάο και τον σολομό του Ατλαντικού να είναι τα τρία είδη ψαριών που εξετάζονται από τους συμμετέχοντες στο έργο, στο οποίο λαμβάνουν μέρος η Ελλάδα, η Νορβηγία και η Ισλανδία. Ο Παναγιώτης Ζέρβας, εταίρος και επικεφαλής Επιχειρησιακών Λειτουργιών στην εταιρεία SCiO, και ο Αντώνης Κουκουρίκος, εταίρος και επικεφαλής Έργων Έρευνας και Ανάπτυξης στην ίδια εταιρεία, η οποία συμμετέχει στο έργο, εξηγούν στην «ΥΧ» τον τρόπο με τον οποίο η συλλογή δεδομένων στα διαφορετικά στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας μπορεί να οδηγήσει στην εκτενέστερη και ταχύτερη παρακολούθηση της πορείας του προϊόντος.
«Το έργο σκοπεύει να συνεισφέρει στην επίλυση του βασικού προβλήματος που αντιμετωπίζουν η αλυσίδα εφοδιασμού ψαριών και γενικότερα η βιομηχανία τροφίμων, αλλά και οι ελεγκτικές αρχές, το οποίο είναι η αναγνώριση κινδύνων για τυχόν αλλοιώσεις κατά της μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας. Για τον λόγο αυτόν, έχει ως αντικείμενο την ανάπτυξη ενός έξυπνου συστήματος καταγραφής και αποθήκευσης δεδομένων που παράγονται στα διαφορετικά στάδια αυτής», σημειώνουν.
Σάρωση των ψαριών
«Η καταγραφή των δεδομένων πραγματοποιείται μέσω του ολοκληρωμένου συστήματος iFishManagementSystem, το οποίο αναπτύσσεται στο πλαίσιο του έργου και δίνει τη δυνατότητα συλλογής δεδομένων που παράγονται από καινοτόμες φορητές συσκευές σάρωσης, οι οποίες τοποθετούνται πάνω στα ψάρια και αναγνωρίζουν τυχόν βιολογικές/χημικές αλλοιώσεις σε αυτά, μετρώντας τη συγκέντρωση συγκεκριμένων ουσιών που αναπτύσσονται», εξηγούν οι κ.κ. Ζέρβας και Κουκουρίκος.
«Τα συλλεχθέντα δεδομένα αποθηκεύονται αυτόματα σε μια διαδικτυακή πλατφόρμα και τροφοδοτούν έξυπνους αλγορίθμους μηχανικής μάθησης, με σκοπό την έγκαιρη και έγκυρη πρόβλεψη κινδύνου για τυχόν αλλοιώσεις σε ψάρια στα διαφορετικά στάδια της αλυσίδας εφοδιασμού. Οι αλγόριθμοι αναπτύχθηκαν «και εκπαιδεύτηκαν» σε συνδυασμό με πραγματικές εργαστηριακές μικροβιολογικές αναλύσεις, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν σε συγκεκριμένα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας από τις εξειδικευμένες ομάδες ερευνητών από την Ελλάδα, τη Νορβηγία και την Ισλανδία, που συμμετείχαν στο έργο. Σκοπός ήταν η απόδοση των αλγορίθμων μηχανικής μάθησης, που ενσωματώνει το σύστημα, να προσεγγίσει τα αποτελέσματα των εργαστηριακών αναλύσεων, τα οποία απαιτούν χρόνο και κόστος», αναφέρουν.
Για να πραγματοποιηθούν τα παραπάνω, οι συμμετέχοντες ήρθαν σε επαφή με ιχθυοτροφεία, με σκοπό να τους προμηθεύσουν με διαφορετικά προϊόντα, συσκευασμένα και διατηρημένα σε ποικίλες συνθήκες, ώστε να χτίσουν τη βάση δεδομένων που χρησιμοποιήθηκε για τα εργαστηριακά πειράματα.
Πληροφορίες προγράμματος
Το έργο TraceMyFish χρηματοδοτείται από την ευρωπαϊκή δράση ERANET Cofund Blue Bioeconomy. Από την Ελλάδα, στην κοινοπραξία του έργου μετέχουν η τεχνολογική εταιρεία SCiO, που ασχολείται με καινοτόμες λύσεις στον τομέα της αγροδιατροφής, και το Εργαστήριο Μικροβιολογίας & Βιοτεχνολογίας Τροφίμων του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, με τον καθηγητή Γεώργιο-Ιωάννη Νυχά.
Μετέχουν, επίσης, ερευνητές από το Τμήμα Βιοτεχνολογίας και Επιστήμης Τροφίμων του Πανεπιστημίου Επιστήμης και Τεχνολογίας της Νορβηγίας και τη Σχολή Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής του Πανεπιστημίου της Ισλανδίας, καθώς και η τεχνολογική εταιρεία VideoMeter από τη Δανία και ο ιδιωτικός φορέας Matis από την Ισλανδία, με εξειδίκευση στη μικροβιολογία ψαριών.
Εφαρμογή του συστήματος σε επιχειρήσεις παραγωγής και μεταποίησης ψαριώνΤο δεύτερο εξάμηνο του 2024, οι εταιρείες θα μπορούν να επωφεληθούν από το σύστημα iFishManagementSystem. Όπως εξηγούν οι κ.κ. Ζέρβας και Κουκουρίκος, «οι επιχειρήσεις παραγωγής/μεταποίησης ψαριών θα μπορούν να απευθύνονται σε εμάς για την εφαρμογή του συστήματος. Εάν χρειάζονται τη φορητή συσκευή σάρωσης για τη συλλογή δεδομένων, θα πρέπει να την προμηθευτούν από την εταιρεία VideoMeter. Το σύστημα για την ανάλυση των δεδομένων με τους έξυπνους αλγορίθμους μηχανικής μάθησης προσφέρεται από εμάς και η χρέωση γίνεται με βάση τον αριθμό ωρών που θα απαιτηθεί για την ανάλυση και τη λήψη αναλυτικού report με αποτελέσματα προς τον πελάτη». Τα οφέλη που θα αποκομίσουν οι εταιρείες σχετίζονται κυρίως με τη δυνατότητα εκτενέστερης και γρηγορότερης παρακολούθησης της πορείας του προϊόντος τους και την αποφυγή επιστροφών ή καταστροφής του προϊόντος. «Παράλληλα, η κοινοπραξία του έργου ευελπιστεί ότι από τα αποτελέσματά του θα ωφεληθεί έμμεσα ο καταναλωτής, εάν αυτά υιοθετηθούν από τη βιομηχανία τροφίμων και τους ελεγκτικούς μηχανισμούς διάφορων κρατών, αλλά και ο τομέας των ιχθυοκαλλιεργειών, ο οποίος θα αξιολογεί μέσα σε λίγα λεπτά τη διάρκεια ζωής των προϊόντων της και την ποιότητά τους προτού φτάσουν στα ράφια ή στο εμπόριο», σημειώνουν οι κ.κ. Ζέρβας και Κουκουρίκος. Οι ίδιοι καταλήγουν, λέγοντας ότι «με αυτόν τον τρόπο, θα δίνεται η δυνατότητα σε επαγγελματίες του χώρου, όπως στους υπεύθυνους ποιότητας σε εταιρείες παραγωγής/μεταποίησης ψαριών, στους υπεύθυνους των ελεγκτικών αρχών, αλλά και στους καταναλωτές, να έχουν εύκολη και αξιόπιστη πρόσβαση σε αυτές τις πληροφορίες ανά πάσα στιγμή, με σκοπό την κατάλληλη λήψη αποφάσεων ανά περίπτωση». |
