Βίκος – Κτηνοτροφικό μπιζέλι: Βροχές και Οικολογικά Σχήματα αυξάνουν τις εκτάσεις
Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η καλλιέργεια του βίκου και του κτηνοτροφικού μπιζελιού. Οι τελευταίες βροχοπτώσεις βοήθησαν έως έναν βαθμό στην προετοιμασία των καλλιεργειών, οι οποίες θα συνεχιστούν και το επόμενο διάστημα. Τα φθινοπωρινά ψυχανθή αποτελούν μια εναλλακτική πρόταση για τη γεωργία, καθώς έχουν ως στόχο τη θρέψη με άζωτο και, παράλληλα, τη βελτίωση των εδαφών. Για πολλούς παραγωγούς αποτελούν, επίσης, μια προοπτική ένταξης των καλλιεργειών τους σε περιβαλλοντικά προγράμματα, τα λεγόμενα Οικολογικά Σχήματα, ώστε να λάβουν μέρος των αντίστοιχων ενισχύσεων.
Ο Γιώργος Παρασκευόπουλος, γεωργός και κτηνοτρόφος από την Πλατανόβρυση Αχαΐας, ασχολείται εδώ και πολλά χρόνια με την καλλιέργεια του βίκου, καθώς και με του αμπελιού και της ελιάς. Για την παραγωγή σανού εφαρμόζει το σύστημα της συγκαλλιέργειας με κριθάρι, ώστε να καλύψει με περισσότερες πρωτεΐνες το σιτηρέσιο των ζώων του.
Μετά τις τελευταίες βροχοπτώσεις, ο ίδιος ξεκίνησε τη σπορά του βίκου, όπως και του μπιζελιού, σε πολυετείς καλλιέργειές του, καθώς και σε αρόσιμες εκτάσεις για την παραγωγή σανού. Εφαρμόζει αυτά τα συστήματα καλλιέργειας εδώ και πολλά χρόνια και βλέπει θετικά αποτελέσματα στα δέντρα του, αλλά και στη γονιμότητα των χωραφιών του. Στις ελιές, όπου εφαρμόζει τη συγκαλλιέργεια, κατά την περίοδο της ανθοφορίας του βίκου, γίνεται η κοπή του για σανό. Προσπαθεί με αυτόν τον τρόπο να καλύψει και μέρος της διατροφής των ζώων του.
Ο κ. Παρασκευόπουλος δηλώνει ότι αγόρασε τον σπόρο του βίκου στην τιμή των 1,60 ευρώ το κιλό, όπως και την περσινή χρονιά. Αναφερόμενος στην καλλιέργεια του βίκου ως μεμονωμένης καλλιέργειας, υποστηρίζει ότι «αν και υπάρχουν βροχοπτώσεις, η καλλιέργεια αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα και για αυτό προσπαθούμε να διαχειριστούμε την παραγωγή μέχρι το στάδιο της ανθοφορίας».
«Αν υπάρχουν βροχοπτώσεις, η καλλιέργεια αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα και γι’ αυτό προσπαθούμε να διαχειριστούμε την παραγωγή μέχρι το στάδιο της ανθοφορίας»Γιώργος Παρασκευόπουλος, γεωργός – κτηνοτρόφος
Για δυσκολίες στην καλλιέργεια του βίκου κάνει λόγο και ο Γιώργος Κουρσίδης, παραγωγός από την Πλαγιά Κιλκίς. Υποστηρίζει ότι το κτηνοτροφικό μπιζέλι είναι καλύτερα διαχειρίσιμο σε σύγκριση με τον βίκο. Ο ίδιος καλλιεργεί κάθε χρόνο πάνω από 200 στρέμματα με μπιζέλι και λίγο βίκο. Ο λόγος που έχει μειώσει την καλλιέργεια του βίκου είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει κατά τη διάρκεια του σχηματισμού του καρπού, λόγω των βροχοπτώσεων, με αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος να μην πάρει ούτε κιλό. Αναφέρει, επίσης, ότι «ο βίκος και το κτηνοτροφικό μπιζέλι αποτελούν δύο εναλλακτικά φυτά για τη θρέψη και τη βελτίωση των εδαφών και μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο σε πολλές καλλιέργειες». Ο ίδιος κάθε χρόνο εφαρμόζει το σύστημα της εναλλαγής με κριθάρι, περιορίζοντας με αυτόν τον τρόπο σημαντικά την προσθήκη αζωτούχων λιπασμάτων στο έδαφος.
Όσοι πρόλαβαν, έσπειραν από τον Σεπτέμβριο στην Αιτωλοακαρνανία
Στον δεύτερο κύκλο της σποράς του βίκου στην περιοχή των Φυτειών Αιτωλοακαρνανίας βρίσκονται οι παραγωγοί των αροτραίων ψυχανθών, σύμφωνα με τον Αλέκο Παπαδημητρίου, γεωπόνο από την περιοχή αυτή. Ο τελευταίος υποστηρίζει ότι οι καλλιεργούμενες εκτάσεις δεν διαφοροποιούνται σημαντικά από την περσινή περίοδο.
Το τελευταίο διάστημα, οι βροχοπτώσεις έχουν βοηθήσει σημαντικά στη σπορά του βίκου, όπως και του κτηνοτροφικού μπιζελιού. Ο κ. Παπαδημητρίου αναφέρει, ακόμη, ότι πολλοί παραγωγοί εφαρμόζουν συστήματα συγκαλλιέργειας με βρώμη και κριθάρι, ώστε να τα χρησιμοποιήσουν για σανό στα ζώα τους. Οι παραγωγοί, κατά τη διαδικασία της σποράς, χρησιμοποιούν το 75% των σπόρων με κριθάρι ή βρώμη και το υπόλοιπο 25% με βίκο, ώστε να επιτευχθεί η καλύτερη αναλογία δημητριακών και ψυχανθών. Δηλώνει, επίσης, ότι ένα σημαντικό ποσοστό εφαρμόζει σπόρους σε δενδρώδεις καλλιέργειες, αλλά και σε αμπέλια.
Αυξάνονται οι καλλιεργούμενες εκτάσεις στη Νίκαια Λάρισας
Σύμφωνα με τον Φάνη Κατσιλούλη, οι παραγωγοί στη Νίκαια Λάρισας διατηρούν σταθερά τα στρέμματα και για την τρέχουσα περίοδο. Το ενδιαφέρον για την καλλιέργεια του βίκου, με κατεύθυνση τη σποροπαραγωγή, φαίνεται να είναι μεγαλύτερο σε σύγκριση με πέρσι. «Εκτιμούμε ότι οι εκτάσεις θα ξεπεράσουν το 20%, σε σχέση με πέρσι», δηλώνει ο ίδιος.
Φθινοπωρινή σπορά μειγμάτων χειμερινών σιτηρών με ψυχανθή;
Η επιλογή του κατάλληλου μείγματος είναι δύσκολη, γιατί, αφενός, υπάρχουν μεγάλες διαφορές στη συμπεριφορά των μειγμάτων στα διάφορα εδαφοκλιματικά περιβάλλοντα και, αφετέρου, η επιλογή του κατάλληλου συνδυασμού εξαρτάται από πολλούς ετερογενείς παράγοντες.
Κατά την επιλογή του κατάλληλου μείγματος πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες σε χονδροειδείς ζωοτροφές, το κόστος της αζωτούχου λίπανσης, οι ανάγκες του σιτηρεσίου των ζώων σε πρωτεΐνη και η συνεισφορά των ψυχανθών στο σύστημα αμειψισποράς.
Η μορφολογία και η διάρκεια του βιολογικού κύκλου των συγκαλλιεργούμενων ειδών, καθώς και ο σκοπός της συγκαλλιέργειας παίζουν σημαντικό ρόλο στον καθορισμό του συνδυασμού των φυτικών ειδών που αποτελούν το μείγμα. Έτσι, ο βιολογικός κύκλος του ψυχανθούς πρέπει να συγχρονίζεται με τον κύκλο του σιτηρού, γιατί διευκολύνεται η συγκομιδή στο άριστο στάδιο. Για παράδειγμα, αν συγκαλλιεργηθεί βρώμη, πρέπει να συγκομιστεί σε πρωιμότερο στάδιο (φούσκωμα, πρώιμο ξεστάχυασμα) για να έχει υψηλή πεπτικότητα, ενώ το σιτάρι, το κριθάρι και το τριτικάλε πρέπει να συγκομιστούν οψιμότερα (στάδιο μαλακής ζύμης).
Ένα μείγμα που καλλιεργείται ευρέως είναι ο συνδυασμός ετήσιων ψυχανθών με σιτηρά. Στην Ελλάδα, τα συνηθέστερα μείγματα είναι οι συνδυασμοί βίκου, μπιζελιού και λαθουριού με διάφορα σιτηρά. Η συγκαλλιέργεια κτηνοτροφικού μπιζελιού με διάφορα σιτηρά έδωσε υψηλότερες αποδόσεις σε σχέση με τις αντίστοιχες του βίκου και του λαθουριού. Αντίστοιχα, η συγκαλλιέργεια με βίκο δίνει σανό με υψηλότερη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη.
του: Δημήτρη Μπαξεβάνου, κύριου ερευνητή ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, Ινστιτούτο Βιομηχανικών Κτηνοτροφικών Φυτών Λάρισας