Με σημαντικές αποκλίσεις από τις προγραμματισμένες ημερομηνίες ξεκίνησαν οι φυτεύσεις των υπαίθριων κηπευτικών από τις πρωιμότερες περιοχές της χώρας. Οι τελευταίες βροχοπτώσεις επηρεάζουν τις καλλιεργητικές φροντίδες για το επόμενο διάστημα, κάτι που θα επιδράσει και στην πρωιμότητα της παραγωγής.
Παράλληλα, στις ορεινές και βορειότερες περιοχές οι παραγωγοί καλύπτουν τα σπορόφυτα που φύτευσαν με χαμηλά toll, με στόχο να τα προστατεύσουν από τυχόν όψιμους παγετούς και να συμβάλουν στην πρώιμιση της παραγωγής. Μπορεί το κόστος να έχει ανέβει σημαντικά, όμως εκείνο που ανησυχεί περισσότερο τους παραγωγούς και ιδιαίτερα εκείνους που έχουν μεγάλες εκτάσεις είναι η διαχείριση των καλλιεργειών τους από τους εργάτες γης, καθώς η αδυναμία εξεύρεσής τους έχει ως αποτέλεσμα να μειώνονται και οι καλλιεργούμενες εκτάσεις.
Ορατό επίσης είναι και το πρόβλημα της επάρκειας του νερού για την αρδευτική περίοδο. Λόγω των μειωμένων χιονοπτώσεων του χειμώνα, η εικόνα που παρουσιάζουν οι ταμιευτήρες, αλλά και η στάθμη του νερού, δημιουργούν έντονη ανησυχία.
Με ρέγουλα οι φυτεύσεις, ελλείψει εργατών
Ο Θανάσης Καραγιώργος από τη Λυγαριά Φθιώτιδας καλλιεργεί περίπου 130 στρέμματα υπαίθριων κηπευτικών κυρίως με πιπεριά και μελιτζάνα. Όπως ο ίδιος μας εξηγεί, «λόγω της έλλειψης εργατικών χεριών, προσπαθώ να ελέγχω τις καλλιεργούμενες εκτάσεις. Αν στη συνέχεια με παίρνει η περίοδος και βρω αυτούς που χρειάζομαι, θα επεκτείνω την καλλιέργεια στα ορεινά, αλλά δυστυχώς είναι πολύ δύσκολη η κατάσταση». Όντας προβληματισμένος για την εξέλιξη των υπαίθριων κηπευτικών, στρέφει το ενδιαφέρον του στη δενδροκαλλιέργεια και ειδικότερα στα ακρόδρυα, «λόγω της διατηρησιμότητας του καρπού, αλλά και του χρόνου που σε απασχολεί στο χωράφι, σε σύγκριση με τα υπαίθρια κηπευτικά. Κάθε χρόνο φυτεύω δέντρα καρυδιάς, ώστε να μπορώ να ελέγχω καλύτερα την παραγωγή μου και ανάλογα με το προσωπικό που θα έχω», υποστηρίζει.
Λιγότερες οι πιπεριές Φλωρίνης στον Δομοκό
Την ίδια εικόνα μας περιγράφει και ο Βάγιος Μουντής, παραγωγός κηπευτικών από τον Παλαμά Δομοκού. Υποστηρίζει ότι η έλλειψη εργατών γης συμβάλλει σημαντικά στη μείωση του αριθμού των καλλιεργούμενων εκτάσεων. «Κάθε χρόνο καλλιεργώ πάνω από 35 στρέμματα με ντομάτα, πιπεριά Φλωρίνης, μελιτζάνα, αγγούρι και κολοκύθι, μόνο για τη λαϊκή αγορά. Φέτος είναι δύσκολο να προγραμματίσω και θα προσπαθήσω να προσαρμόσω τις φυτεύσεις μου ανάλογα με τα δεδομένα που έχω και τα εργατικά χέρια που μπορώ να βρω».
Υποστηρίζει ότι η περιοχή του Δομοκού για την καλοκαιρινή περίοδο καλύπτει τις μεγάλες αγορές με σημαντικές ποσότητες πιπεριάς Φλωρίνης. «Φέτος, αυτό που συζητάμε με τους συναδέλφους μου παραγωγούς είναι πόσο θα μειώσει ο καθένας τις εκτάσεις του, ώστε να μπορεί να ελέγξει την καλλιέργειά του». Κλείνοντας, ο κ. Μπουντής αναφέρθηκε στο αυξημένο κόστος παραγωγής των εισροών σε φυτοφάρμακα, λιπάσματα και σπόρους, αλλά και στα μέσα συσκευασίας.
Η εποχικότητα δεν κινεί το ενδιαφέρον των εργατών γης
Ο Πέτρος Γεωργούσης, παραγωγός κηπευτικών, υπαίθριων και θερμοκηπιακών, δραστηριοποιείται σε διάφορα σημεία της χώρας, όπως στην Κρήτη και στη Στερεά Ελλάδα. Εκτιμά ότι οι υπαίθριες καλλιέργειες, λόγω της εποχικότητάς τους, δεν κινούν το ενδιαφέρον των εργατών γης, ώστε να έχουν μία μόνιμη εργασία, με αποτέλεσμα όταν τους χρειάζονται να μην τους βρίσκουν.
Ο ίδιος καλλιεργεί ντομάτα επιτραπέζια και τύπου βελανίδι, η οποία απαιτεί χειρωνακτική εργασία. «Για την τρέχουσα περίοδο, θα μειώσω τις κύριες καλλιέργειες, διότι δεν μου βγαίνουν στον προγραμματισμό», λέει ο ίδιος. Στην ερώτηση αν η tuta absoluta αποτελεί έναν αρνητικό παράγοντα για την καλλιέργεια της ντομάτας, όπως παλαιότερα, μας απάντησε πως «τα τελευταία χρόνια δεν έχει κάνει την εμφάνισή της στις καλλιέργειες. Όπου παρατηρήθηκε, με τις ανάλογες παρεμβάσεις που κάναμε, ελέγχθηκε σε πολύ μεγάλο ποσοστό».
Το κόστος παραγωγής προβληματίζει
Με πάνω από 400 στρέμματα καλλιεργούμενη έκταση υπαίθριας ντομάτας στη Βελίνα Κορινθίας, ο Ανδρέας Πανούσης πρέπει πλέον όχι μόνο να αντεπεξέλθει στον αυξημένο ανταγωνισμό από τις εισαγόμενες, αλλά και να αντιμετωπίσει τα δυσθεώρητα κόστη. «Έχω κλείσει συμφωνίες με μεγάλα σούπερ μάρκετ και προσπαθώ την καλοκαιρινή περίοδο να καλύψω τις συμβατικές μου υποχρεώσεις. Ο ανταγωνισμός που δεχόμαστε από το εξωτερικό και κυρίως από τρίτες χώρες είναι μεγάλος. Δεν είναι δυνατόν να τηρούμε όλα τα πρωτόκολλα στην παραγωγή μας και παράλληλα να βλέπουμε στην αγορά προϊόντα τρίτων χωρών ακόμα και με ταυτότητα ελληνική».
Ζητήσαμε από τον κ. Πανούση να μας πει μεσοσταθμικά πόσο πουλήθηκε η ντομάτα την περσινή περίοδο και ποιο ήταν το οικονομικό αποτέλεσμα για τον ίδιο. «Η τιμή του προϊόντος κυμάνθηκε στα 60 λεπτά το κιλό. Αν σε αυτά υπολογίσουμε το αυξημένο κόστος των εισροών, όπως επίσης και της ενέργειας που καταναλώσαμε καθ’ όλη την καλλιεργητική περίοδο, τα περιθώρια μικραίνουν επικίνδυνα. Αν σε αυτά συμπεριλάβουμε και το κόστος των δυσεύρετων εργατών γης, που εκτοξεύτηκε πάνω από 40 ευρώ το μεροκάματο, πλέον μιλάμε για οριακό κέρδος», αναφέρει.
Κλείνοντας, ο ίδιος υποστήριξε ότι αναμένει καλή περίοδο για την αγορά χάρη στην αύξηση του τουρισμού και εύχεται να διατηρηθεί η ίδια εικόνα των τελευταίων χρόνων στην καταπολέμηση της tuta absolouta, καθώς για τον ίδιο αποτελεί «ένα μεγάλο κεφάλαιο στη φυτοπροστασία, λόγω της δυσκολίας αντιμετώπισης στην καλλιέργεια της ντομάτας».
Σε λίγους η παραγωγή στην Καστοριά
Στα τέλη Απριλίου εκτιμά ο Δημοσθένης Μωυσίδης, πρόεδρος του συνεταιρισμού ΓΕΟΚ Καστοριάς, ότι θα ξεκινήσει η φύτευση των υπαίθριων κηπευτικών στην περιοχή του. Το μεγαλύτερο βάρος ο συνεταιρισμός το ρίχνει στην ντομάτα και λιγότερο σε κολοκύθι, πιπεριά, μελιτζάνα και αγγούρι. Παρακολουθώντας τις εξελίξεις στην παραγωγή και στην αγορά,
ο κ. Μωυσίδης κάνει λόγο για μειωμένα στρέμματα. Εστιάζει περισσότερο σε θέματα ανταγωνισμού και λιγότερο στην εύρεση εργατών γης, λόγω της γειτνίασης με την Αλβανία. Σε ένα σημαντικό ποσοστό, το πρόβλημα αυτό για τον ίδιο είναι λυμένο.
Ο ίδιος κάνει λόγο «για εισαγόμενα κηπευτικά με πολύ χαμηλότερο κόστος παραγωγής σε σύγκριση με το δικό μας, κάτι το οποίο έχει ως αποτέλεσμα να δυσκολευόμαστε στην πώληση των προϊόντων μας. Οι όροι είναι άνισοι και αυτό έχει άμεσες επιπτώσεις στο εισόδημά μας». Εκείνο όμως που προβληματίζει περισσότερο τον πρόεδρο του συνεταιρισμού είναι ότι η παραγωγή συγκεντρώνεται σε λίγα άτομα, με αποτέλεσμα να κλείνει ο επαγγελματικός κύκλος μικρών και μεσαίων παραγωγών, που αποτελούν τους βασικούς μετόχους του συνεταιρισμού. «Κάνουμε προσπάθειες, ώστε να ενισχύσουμε τον ρόλο μας όχι μόνο σε τοπικό επίπεδο, αλλά και στην αγορά, γιατί καταλαβαίνουμε ότι ο συνεργατισμός αποτελεί το μόνο εργαλείο στήριξης του εισοδήματος του μεγαλύτερου ποσοστού των αγροτών», καταλήγει.
Χαμηλός ο υδάτινος ορίζοντας στην Τρίπολη
Οι μειωμένες χιονοπτώσεις κατά τη χειμερινή περίοδο προβληματίζουν σε μεγάλο βαθμό τους παραγωγούς κηπευτικών στην Αρκαδία. Όπως μας εξηγεί ο Ηλίας Γκάγκας, γεωπόνος από την Τρίπολη, οι μειωμένες χιονοπτώσεις του χειμώνα και της άνοιξης δεν δείχνουν να είναι αρκετές να τις αξιοποιήσουν στον βαθμό που εκείνοι θέλουν.
Εκτιμά ότι θα υπάρχει μία μείωση των υπαίθριων κηπευτικών από 10% με 15% για την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο. «Το ενδιαφέρον των πελατών μου δείχνει να είναι μειωμένο σε σύγκριση με την περσινή περίοδο. Σημαντικός παράγοντας είναι το νερό όπως επίσης και το αυξημένο κόστος παραγωγής», καταλήγει ο κ. Γκάγκας.
Τι λένε οι εταιρείες σπόρων και οι παραγωγοί σποροφύτων
Ο Μιχάλης Κούτρας, παραγωγός σποροφύτων από τη Χαλκίδα, κάνει λόγο για όψιμες φυτεύσεις λόγω των βροχοπτώσεων και των καιρικών συνθηκών. Υποστηρίζει επίσης ότι η έλλειψη εργατών γης αλλάζει αισθητά τον προγραμματισμό στις καλλιέργειες, με αποτέλεσμα «να μην μπορώ και εγώ να κάνω προγραμματισμό με τις σπορές και την προετοιμασία των σπορόφυτων». Εκτιμά, ακόμη, ότι για την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο οι παραγωγοί λαϊκών αγορών θα κρατήσουν εκτάσεις που είχαν, «αλλά αυτοί που ασχολούνται με τη χονδρική πώληση θα έχουν αισθητά μειωμένες καλλιέργειες».
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η δήλωση Σωτήρη Καμούτση, γεωπόνου και παραγωγού σποροφύτων από την Αλίαρτο Βοιωτίας. Υποστηρίζει ότι «τα εργατικά χέρια είναι αυτά που συμβάλλουν στον προγραμματισμό, δυστυχώς όμως την τρέχουσα περίοδο ο αριθμός τους είναι σημαντικά μειωμένος. Οι επαγγελματίες με μεγαλύτερες εκτάσεις αντιμετωπίζουν πιο σοβαρό πρόβλημα και φυσικά θα έχουν σημαντική μείωση σε σύγκριση με τις μικρές οικογενειακές εκμεταλλεύσεις, όπου στρέφονται προς τις λαϊκές αγορές». Κλείνοντας, ανέφερε ότι για αυτόν δεν υπάρχουν μεγάλες διαφοροποιήσεις από την περσινή περίοδο και τα ποσοστά σε ντομάτα και πιπεριά, με τη μέχρι τώρα εικόνα των παραγγελιών που έχουν, δεν διαφοροποιούνται σε μεγάλο βαθμό.
Παρουσιάζοντας τη δική του εκτίμηση για την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο, ο Βαγγέλης Πελεκάνης, γεωπόνος marketing σπόρων κηπευτικών της Syngenta, εκτιμά και αυτός ότι δεν θα φυτευτούν τόσα υπαίθρια κηπευτικά όσα πέρυσι. Υποστηρίζει επίσης ότι πολλοί παραγωγοί θα προσπαθήσουν να διατηρήσουν τις θερμοκηπιακές τους καλλιέργειες μέχρι τέλους, ώστε να αξιοποιήσουν στο μέγιστο την παραγωγή τους. Τέλος, τονίζει ότι οι πεδινές περιοχές θα αντιμετωπίσουν περισσότερες εντομολογικές προσβολές, όπως επίσης και ιώσεις. «Για τον λόγο αυτόν, θα πρέπει οι παραγωγοί να είναι περισσότερο προσεκτικοί στη διαχείριση των καλλιεργειών τους», καταλήγει.
