Ιδιαίτερα ενθαρρυντικά ήταν τα αποτελέσματα από τη χρήση τεχνολογίας στην καταπολέμηση και τον έλεγχο του δάκου, όπως την χρησιμοποίησαν τα στελέχη της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας Αργολίδας, Μ. Μαραθιανού, Κ. Σπανού και Δ. Δήμου.
Με γνώμονα τον αποτελεσματικό έλεγχο των ψεκασμών, θεσπίστηκε σε πιλοτικό – πειραματικό επίπεδο από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων –ΥπΑΑΤ– πρόγραμμα παρακολούθησης των δολωματικών ψεκασμών με τη χρήση GPS. Ως πιλοτική περιοχή επιλέχθηκε στον νομό Αργολίδας το Ασκληπιείο ή Λυγουριό –περιοχή με παράδοση στην παραγωγή ΠΟΠ ελαιολάδου, άριστης ποιότητας και σημαντική εξαγωγική δραστηριότητα. Η αγροτική περιοχή του Ασκληπιείου αποτελεί συγκροτημένη ελαιοκομική περιοχή, έκτασης 32.832 στρεμμάτων και 405.150 ελαιοδένδρων με επικρατούσα ποικιλία το μανάκι. Για όλους τους παραπάνω λόγους επιλέχθηκε αυτή η περιοχή να ενταχθεί στο πιλοτικό πρόγραμμα του υπουργείου, παρ’ όλο που η έκτασή της υπερκάλυπτε την υποχρέωση της πιλοτικής εφαρμογής (20.000στρ).
Ο σχεδιασμός
Όπως εξήγησαν τα τρία στελέχη της Διεύθυνσης «η ελαιοκομική περιοχή του Ασκληπιείου, λόγω της πολύ μεγάλης έκτασής της, απαιτεί 7 ημέρες ψεκασμού με 11 ψεκαστικά συγκροτήματα (τρακτέρ με οδηγό και ψεκαστή) κάθε ημέρα. Κάθε ψεκαστικό συγκρότημα είναι υπεύθυνο για μια συγκροτημένη και οριοθετημένη περιοχή ψεκασμού.
Αξίζει τα επισημανθεί ότι ο αποτελεσματικός έλεγχος ψεκασμού μιας τόσο μεγάλης περιοχής είναι εξαιρετικά δυσχερής έως αδύνατος από ένα άτομο –τομεάρχη– που επιβλέπει τον ψεκασμό και ο βαθμός δυσκολίας πολλαπλασιάζεται από το γεγονός ότι τα 11 ψεκαστικά συγκροτήματα απέχουν πολύ το ένα από το άλλο, αφού ψεκάζουν οριοθετημένες περιοχές.
Η χρήση των GPS αποτελούσε τη μόνη λύση για την αύξηση της αποτελεσματικότητας του ελέγχου. Έτσι, σε κάθε ψεκαστικό συγκρότημα δόθηκε ένα GPS για την καταγραφή της πορείας ψεκασμού. Μετά το τέλος κάθε ημέρας ψεκασμού, το αρχείο καταγραφής αποθηκευόταν στον Η/Υ ως αρχείο mapsource και τα διαθέσιμα δεδομένα ήταν: χρόνος έναρξης, διάρκεια ψεκασμού, έκταση ψεκασμού, μήκος διαδρομής και ταχύτητα κίνησης.
Τα αρχεία αυτά ανοίγονταν και αποθηκεύονταν στο Google Earth, όπου εμφανιζόταν η πορεία του κάθε ψεκαστικού συγκροτήματος στον χάρτη και άρα ο σχολαστικός έλεγχος του ψεκασμού. Στον χάρτη της ψεκαζόμενης περιοχής αποτυπωνόταν η πορεία του κάθε ψεκαστικού συγκροτήματος με διαφορετικό χρώμα γραμμής, όπως παρουσιάζεται στον χάρτη 1 και ελεγχόταν ο τρόπος ψεκασμού, η κάλυψη όλης της προστατευόμενης έκτασης και η πιθανή ύπαρξη επικαλύψεων. Ανάλογα με την ανάλυση – μεγέθυνση που επιλέγεται, δίνεται η δυνατότητα να διαπιστωθεί σε επίπεδο αγροτεμαχίου η πορεία του ψεκαστικού συγκροτήματος.
Διαδικασία
Τα στελέχη της Διεύθυνσης περιέγραψαν στην «ΥΧ» τη διαδικασία:την πρώτη ημέρα ψεκασμού καθορίστηκαν οι προϋποθέσεις και οι όροι ψεκασμού σύμφωνα με τις αρχές της δακοκτονίας, και καθορίστηκε συνάντηση τη δεύτερη ημέρα ψεκασμού για την αξιολόγηση της πρώτης ημέρας.
Πράγματι, τη δεύτερη ημέρα, σε μια πολύ μεγάλη ανάλυση στο Google Earth προσδιορίστηκαν κτήματα που έμειναν ακάλυπτα για διάφορους λόγους, όπως το γεγονός ότι κάποια ήταν βιολογικά ή κλειδωμένα ή αδύνατο να προσεγγιστούν, εξαιτίας του ανάγλυφου της περιοχής.
Προσδιορίστηκαν οι διορθωτικές ενέργειες, δηλαδή ο ψεκασμός των κτημάτων που δεν μπορούσαν να προσεγγιστούν με το τρακτέρ, με ψεκαστήρα πλάτης ή σε άλλες περιπτώσεις με χρήση του λάστιχου που διαθέτουν τα τρακτέρ. Στο τέλος του ψεκασμού, πραγματοποιήθηκε συνάντηση με τους 11 ψεκαστές, τον τομεάρχη δακοκτονίας και τους επόπτες δακοκτονίας. Παρουσιάστηκε η συνολική πορεία κάθε ψεκαστικού συγκροτήματος, η οποία στον χάρτη αποτυπωνόταν με διαφορετικό χρώμα, ώστε να διευκολύνεται ο οπτικός έλεγχος της κάλυψης της ψεκαζόμενης περιοχής που είχε αναλάβει κάθε συνεργείο. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην οφιοειδή πορεία των ψεκαστικών συγκροτημάτων, ώστε να περνάει από όλα τα κτήματα και να μην παραμένουν εστίες δάκου.
Αξιολόγηση
Σε κάθε περίπτωση, η τελική αξιολόγηση είναι η ποιότητα του παραγόμενου ελαιολάδου. Πράγματι, από τις αναλύσεις που έγιναν από την εν λόγω περιοχή, προέκυψε ότι το λάδι ήταν άριστης ποιότητας και πολύ χαμηλής οξύτητας.
Αποτιμώντας την εμπειρία αυτή, θεωρείται ότι η χρήση GPS εδραιώνει σχέσεις υπευθυνότητας αλλά και συνεργασίας και κατά συνέπεια αυξάνει την αποτελεσματικότητα του ελέγχου. Επίσης, απαντά στα παράπονα παραγωγών σχετικά με την ποιότητα ψεκασμών, αφού δεν ήταν λίγες οι φορές που ελαιοπαραγωγοί που είχαν αμφιβολίες για τον ψεκασμό των κτημάτων τους, πείστηκαν όταν τους υποδείχθηκαν οι χάρτες ψεκασμού. Η δουλειά αυτή δεν αποτελεί μια εξιδανίκευση του ελέγχου και της αποτελεσματικότητας του έργου της δακοκτονίας, αλλά μια πραγματική προσπάθεια οριοθέτησης της ποιότητας δουλειάς και ως τέτοια παρουσιάζεται. Αναμφίβολα παραμένουν πολλές δυνατότητες και περιθώρια βελτίωσης.
Γιώργος Αργυρίου
