30ό Συνέδριο ΠΕΝΑ: Μονόδρομος οι συμπράξεις και η σύνδεση της παραγωγής με τη γνώση και την έρευνα
Την περασμένη Κυριακή, στην πόλη της Καλαμάτας, ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του 30ού Πανελλήνιου Συνεδρίου Νέων Αγροτών, που συνδιοργανώθηκε στην Καλαμάτα από την Πανελλήνια Ένωση Νέων Αγροτών (ΠΕΝΑ), το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και την Περιφέρεια Πελοποννήσου, υπό την αιγίδα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Πέρα από τις προτάσεις και τα χρήσιμα συμπεράσματα, στη φετινή διοργάνωση ξεχώρισαν η συμμετοχή και η συνεργασία μεταξύ νέων αγροτών και φοιτητών από το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου.
Την έναρξη των εργασιών κήρυξε ο πρόεδρος της ΠΕΝΑ, Νίκος Παυλονάσιος, υπό την παρουσία του γενικού γραμματέα του ΥΠΑΑΤ, Κωσταντίνου Μπαγινέτα. Χαιρετισμό με μήνυμα απέστειλε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας. Μεταξύ άλλων, ο τελευταίος τόνισε τον ιδιαίτερο ρόλο των νέων αγροτών στην ανάπτυξη της υπαίθρου. «Στηριζόμαστε σε εσάς που βρίσκεστε στον χώρο από επιλογή, γιατί βλέπετε τις επιχειρηματικές ευκαιρίες που αναπτύσσονται και θέλετε να είστε βασικοί συντελεστές στην ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας της Ελλάδας», τόνισε.
Ο κ. Τσιάρας υπεραμύνθηκε της στρατηγικής του υπουργείου, λέγοντας ότι χρέος της πολιτείας είναι να δίνει όσο το δυνατόν περισσότερα κίνητρα για να κάνει τον κλάδο πιο ελκυστικό, αλλά και να λαμβάνει μέτρα που θα δίνουν λύσεις σε χρόνια προβλήματα, αντιμετωπίζοντας παράλληλα τα νέα προβλήματα που προκύπτουν λόγω της κλιματικής κρίσης. «Μέσα από τα προγράμματα Νέων Αγροτών και με μια σειρά από φορολογικά κίνητρα, προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα γήρανσης του αγροτικού πληθυσμού και να συμβάλουμε στη δημογραφική ανανέωση του κλάδου, στηρίζοντας την ελληνική περιφέρεια», επεσήμανε.
Τέλος, ο υπουργός στάθηκε στην ειδοποιό διαφορά σε σχέση με τις προηγούμενες διοργανώσεις: «Η καινοτομία του φετινού συνεδρίου, με τη σύνδεση της πρωτογενούς παραγωγής με τη Σχολή Γεωπονίας και Τροφίμων στην Καλαμάτα, επισημαίνει ότι η σύγχρονη αγροτική παραγωγή δεν μπορεί να εξελιχθεί και να βρει τον ρόλο που πρέπει στη σύγχρονη κοινωνία, χωρίς τη συμπαράσταση της επιστήμης».
Νίκος Παυλονάσιος: «Θα συνεισφέρουμε στον διάλογο για τον σχεδιασμό της επόμενης δεκαετίας στον κλάδο»
Στο καλωσόρισμά του, ο πρόεδρος της ΠΕΝΑ, Νίκος Παυλονάσιος, αναφέρθηκε στην επιλογή του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου ως χώρου διεξαγωγής του φετινού συνεδρίου. «Φέτος, επιλέξαμε το πανεπιστήμιο συμβολικά. Θέλουμε να στείλουμε το μήνυμα της εκπαίδευσης, της έρευνας και της διασύνδεσης του αγροτικού τομέα με τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Μέσα από το συνέδριό μας, θέλουμε να συνθέσουμε πολιτικές που θα διασφαλίσουν τις ίδιες ευκαιρίες και τις προοπτικές για βιώσιμη ανάπτυξη, ώστε να μη στερείται κανένας νέος αγρότης ό,τι στερήθηκαν οι προηγούμενες γενιές».
Ο ίδιος υποστήριξε ακόμη ότι στόχος του συνεδρίου είναι να διασφαλιστεί ότι οι αγροτικές περιοχές θα παραμείνουν ελκυστικά μέρη για αγρότες μικρότερης ηλικίας, δημιουργώντας καινοτόμες νέες επιχειρήσεις, που έχει ανάγκη η χώρα μας στον πρωτογενή τομέα, οι οποίες θα διασυνδεθούν με τους υπόλοιπους κλάδους. «Έτσι, δημιουργήσαμε ένα συνέδριο με πρόγραμμα, που θα σταθεί αρωγός στην προσπάθεια αυτή και επικεντρωνόμαστε σε ζητήματα που απασχολούν τους συγχρόνους αγρότες, αλλά και τη νέα γενιά γενικότερα», συνέχισε.
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, ο κ. Παυλονάσιος δήλωσε ότι «τα συμπεράσματα του συνεδρίου θα αποτυπωθούν σε επόμενη ανακοίνωση της ΠΕΝΑ και σκοπός είναι να αποτελέσουν μέρος των προτάσεων των νέων αγροτών, στο πλαίσιο της χάραξης της εθνικής στρατηγικής για τον πρωτογενή τομέα σε βάθος δεκαετίας, με τάσεις και πολιτικές που επηρεάζουν την ανάπτυξη της Ελλάδας γενικότερα, αλλά και ειδικά τις τοπικές κοινωνίες και αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της υπαίθρου».
Κωνσταντίνος Μπαγινέτας: «Η γεωργία και η προστασία της φύσης να μπορούν να συνυπάρχουν»
Στην κεντρική του ομιλία, ο γενικός γραμματέας του ΥΠΑΑΤ, Κωνσταντίνος Μπαγινέτας, αναφέρθηκε στις εξελίξεις της νέας ΚΑΠ, έτσι όπως αυτή θα διαμορφωθεί μετά το 2027. Με δεδομένη την εξίσου αναγκαία ύπαρξη τροφίμων και φυσικών πόρων, είναι σαφές ότι ο γόρδιος δεσμός δεν μπορεί να επιλυθεί μόνος του, γέρνοντας προς τη μία ή προς την άλλη κατεύθυνση, είτε μέσω της προώθησης μιας παραγωγής τροφίμων που δεν είναι συμβατή με το περιβάλλον, είτε μέσω της προστασίας του περιβάλλοντος, αγνοώντας τις κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες της γεωργίας, είτε μέσω της απλής αναβολής του ενός ή του άλλου. Αντίθετα, επιβάλλεται να δημιουργηθεί μια κατάσταση win-win, όπως δηλώνει και η εντολή του Στρατηγικού Διαλόγου για το Μέλλον της Γεωργίας της ΕΕ μετά το 2027, «Μια κοινή προοπτική για τη γεωργία και τα τρόφιμα στην Ευρώπη».
Δημήτρης Πετρόπουλος: «Αναγκαιότητα άμεσης συνεργασίας με τα πανεπιστημιακά ιδρύματα»
Με την ολοκλήρωση των εργασιών του συνεδρίου, ο Δημήτρης Πετρόπουλος, κοσμήτορας της Σχολής Γεωπονίας και Τροφίμων στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, είπε ότι το Πανελλήνιο Συνέδριο της ΠΕΝΑ και το Τμήμα Γεωπονίας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου στην Καλαμάτα ανέδειξαν μια σειρά από πτυχές για το σήμερα και το αύριο της αγροτικής οικονομίας της χώρας μας, όπως:
- Τη συνεχή ανησυχία των νέων αγροτών για το μέλλον τόσο των ίδιων, όσο και του κλάδου συνολικότερα.
- Την αναγκαιότητα για συνέργειες και συνεργασίες σε όλα τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας, προκειμένου να δημιουργηθούν οικονομίες κλίμακας και για τους μικρομεσαίους παραγωγούς.
- Την ανάγκη για ουσιαστική στήριξη από την πολιτεία.
- Τις ανησυχίες των παραγωγών για το νέο περιβάλλον που διαμορφώνεται (κλιματική αλλαγή, αλλαγές στις καταναλωτικές συνήθειες, νέες τεχνολογίες κ.λπ.).
- Την αναγκαιότητα της άμεσης συνεργασίας με τα πανεπιστημιακά ιδρύματα και τη συνεχή εκπαίδευση των παραγωγών.
«Για όλους τους παραπάνω λόγους, μπορούμε να χαρακτηρίσουμε το συνέδριο επιτυχημένο», συνόψισε ο ίδιος.
Αναστάσιος Δάρρας: «Σε συνεχή επαφή με τους αγρότες το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου»
Το «παρών» στο συνέδριο έδωσε και ο πρόεδρος του Τμήματος Γεωπονίας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Αναστάσιος Δάρρας, ο οποίος τόνισε ότι στόχος της σχολής είναι η εφαρμογή της έρευνας στην πράξη. «Το εργαστήριό μας έρχεται σε επαφή με τους αγρότες, όπου αναδεικνύουμε και εφαρμόζουμε τις νέες τεχνολογίες. Επίσης, εκπαιδεύουμε με δική μας πρωτοβουλία αγρότες σε συγκεκριμένες ειδικότητες, για την καλύτερη αφομοίωση της γνώσης. Το συνέδριο αποτελεί για το πανεπιστήμιό μας ένα σημαντικό εργαλείο της συνεργασίας, με μια κορυφαία Οργάνωση νέων παραγωγών, ώστε από κοινού να κάνουμε τα επόμενα βήματα», υποστήριξε.
Δημήτρης Πτωχός: «Ο πρωτογενής τομέας μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο»
Για την ανάγκη σύνδεσης με τα πανεπιστήμια μίλησε ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου, Δημήτρης Πτωχός. Υποστήριξε, ακόμη, την ολιστική διαχείριση του νερού, όπως επίσης και την καλύτερη αξιοποίηση των χρηματοδοτικών προγραμμάτων. Παράλληλα, επεσήμανε τη δυνατότητα έναρξης επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στις θερμοκηπιακές καλλιέργειες, όπως επίσης και στις τοπικές ποικιλίες αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η τοποθέτηση του Ευστάθιου Αναστασόπουλου, αντιπεριφεριάρχη ΠΕ Μεσσηνίας. Ο τελευταίος εστίασε στην αναγκαιότητα του πρωτογενούς τομέα για συνεργατικές δράσεις, με στόχο τη γνώση, την έρευνα και την καινοτομία.
Ανέστης Τρυπιτσίδης: «Η ψηφιακή μετάβαση συνιστά ευκαιρία για τους νέους αγρότες»
Κλείνοντας δέκα έτη ζωής, η GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ εξακολουθεί να πρωτοπορεί στις ενέργειες που υλοποιεί και στα εφόδια που παρέχει στον πρωτογενή τομέα, «ξεπερνώντας σημαντικές προκλήσεις και παθογένειες της ελληνικής γεωργίας», όπως ανέφερε στην ομιλία του ο Ανέστης Τρυπιτσίδης, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας.
Ο ίδιος επεσήμανε, ακόμη, ότι «ο οδηγός σε αυτές τις προκλήσεις είναι η καινοτομία στη χρήση νέων τεχνολογιών μέσω των υπηρεσιών του gaiasense για την ευφυή γεωργία, που είναι και μία εκ των πιστοποιημένων εφαρμογών για τα Οικολογικά Σχήματα. Οι νέες τεχνολογίες έχουν μπει, πλέον, στα εργαλεία της νέας ΚΑΠ και της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, οπότε το αρχικό όραμα της GAIA για μια πιο βιώσιμη και ανταγωνιστική ελληνική γεωργία υλοποιείται έμπρακτα».
Εργαλεία ανάπτυξης στα χέρια των αγροτών
Στην καλύτερη αξιοποίηση χρηματοδοτικών προγραμμάτων, όπως επίσης και εργαλείων, αναφέρθηκαν οι ομιλητές Νίκος Δεδούσης, ηγετικό στέλεχος της Μονάδας Ανάπτυξης Εργασιών Αγροτικού Τομέα του Ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς, και Γιάννης Καλτσής, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας PROTYPON AE, για τις Ομάδες Παραγωγών. Στην ενότητα αυτή αναπτύχθηκαν και άλλα ζητήματα, όπως η καλύτερη αξιοποίηση της συνεργασίας με τον τουρισμό.
Η ΠΕΝΑ συζητά με τους νέους γεωτεχνικούς επιστήμονες
Ειδική θεματική με στρογγυλή τράπεζα κατά τη διάρκεια των εργασιών του συνεδρίου έδωσε το έναυσμα σε νέους αγρότες και νέους επιστήμονες να τοποθετηθούν και, παράλληλα, να εκφράσουν τις ανησυχίες τους, αλλά και τους προβληματισμούς τους για το εργασιακό τους μέλλον.
Οι συμμετέχοντες αναφέρθηκαν σε ζητήματα κλιματικής αλλαγής, χρηματοδοτικών εργαλείων, συνεχούς εκπαίδευσης και ενημέρωσης, όπως επίσης και σε μία καλύτερη οργάνωση των νέων αγροτών για τη βελτιωμένη διάχυση της ενημέρωσης στους νέους της υπαίθρου.
Ειδική θεματική για την ελιά
Με εξειδικευμένους επιστήμονες, αλλά και παραγωγούς από τον χώρο της ελιάς, αναδείχθηκαν, επίσης, προβληματισμοί για το μέλλον της ελαιοκαλλιέργειας. Ενδεικτικά, ο Γιώργος Ζακυνθινός, καθηγητής του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής (ΠΑΔΑ), τόνισε τα εξής για τις αειφορικές πρακτικές και παραγωγικές διαδικασίες: «Οι καλές πρακτικές, με περιεχόμενο τη στροφή προς συνεργατικές διαδικασίες και καινοτόμες πρακτικές λύσεις, αποτελούν τους οδηγούς που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα και τη βιωσιμότητα των συστημάτων της αγροδιατροφής».
Στο πλαίσιο της εισήγησής του, ο ίδιος παρουσίασε ένα νέο συνεργατικό σχήμα, στο οποίο συμμετέχουν το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, o Αγροτικός Ελαιοκομικός Συνεταιρισμός Ερυμάνθου, ένα ελαιοτριβείο και μία εταιρεία.
Ενδιαφέροντα ζητήματα τέθηκαν επί τάπητος και από τους υπόλοιπους συμμετέχοντες στο πάνελ, όπως οι διαθεματικές προσεγγίσεις της παραγωγής που αναπτύχθηκαν από τον ελαιοπαραγωγό Δημήτρη Σχοινοπλοκάκη, η αναγκαιότητα της τυποποίησης και συσκευασίας του ελαιολάδου από τον διευθυντή του ΣΕΒΙΤΕΛ, Γιώργο Οικονόμου, και η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή από τον Σταύρο Σωτηρόπουλο, λέκτορα του Τμήματος Γεωπονίας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου.
Επίσκεψη στις εγκαταστάσεις της ΣΥΚΙΚΗ
Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του συνεδρίου, συμπεριλήφθηκε και η επίσκεψη στις εγκαταστάσεις του Αγροτικού Συνεταιρισμού Σύκων και Ξηρών Καρπών «ΣΥΚΙΚΗ», από τον διευθυντή, Γεώργιο Αγγελόπουλο, τον προϊστάμενο Γεωτεχνικών, Απόστολο Αγγελόπουλο,
και τον υπεύθυνο Παραγωγής, γεωπόνο Γιώργο Καούρη.
Ο διευθυντής παρουσίασε συνοπτικά τον τρόπο λειτουργίας της ΣΥΚΙΚΗ, που διαχειρίζεται το προϊόν του αποξηραμένου σύκου, το οποίο παράγεται στη Νότια Πελοπόννησο (Μεσσηνία, Λακωνία, Αρκαδία) από το χωράφι έως το ράφι, εξηγώντας πως παρέχουν συνεχόμενη υποστήριξη και συμβουλευτική στον αγρότη σε όλα τα στάδια της παραγωγής· από την καλλιέργεια στη συγκέντρωση, την επεξεργασία και την τυποποίηση αποξηραμένου σύκου, και από εκεί στην εμπορία και τη διάθεση προϊόντος. Στοιχεία που, όπως είπε, διέπουν τη λειτουργία της ΣΥΚΙΚΗ επί 71 συναπτά έτη, αποτελώντας το «κλειδί» της επιτυχίας της συνεταιριστικής επιχείρησης, ώστε να αποτελεί μεγάλο συλλογικό σχήμα.
Από τη μεριά του, ο υπεύθυνος Παραγωγής ανέλυσε διεξοδικά τη διαδικασία επεξεργασίας και τυποποίησης του αποξηραμένου σύκου, την παραλαβή, τον έλεγχο της πρώτης ύλης, την πρόπλυση, τη διαλογή, την πλύση και την τυποποίηση, ενώ παρουσίασε όλα τα είδη συσκευασίας, καθώς και τα μηχανήματα – γραμμές συσκευασίας. Στη συνέχεια, έγινε παρουσίαση του νέου προϊόντος της ΣΥΚΙΚΗ, μιας μπάρας δημητριακών με βάση το σύκο, καθώς και της γραμμής παραγωγής της. Ακολούθως, ο προϊστάμενος Γεωτεχνικών αναφέρθηκε στις νέες επενδύσεις του εργοστασίου, ύψους περίπου 1,4 εκατ. ευρώ, μέσω του επενδυτικού προγράμματος «Καινοτομία και πράσινη μετάβαση στη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων», με νέες αυτοματοποιημένες γραμμές παραγωγής και λοιπό εξοπλισμό, καθώς και με πλήρη ενεργειακή αυτάρκεια μέσω φωτοβολταϊκού συστήματος, συμβάλλοντας καθοριστικά στη μείωση του κόστους παραγωγής και στην προστασία του περιβάλλοντος. Τέλος, ο διευθυντής εστίασε στην επιτακτική ανάγκη ανάπτυξης της συκοκαλλιέργειας, «διότι πρόκειται για ένα εμβληματικό προϊόν, το οποίο εξάγεται σε ποσοστό άνω του 90% και σε περισσότερες από 15 χώρες στον κόσμο, με δομημένες αγορές, όπου το μόνο το οποίο χρειαζόμαστε είναι επιπλέον πρώτη ύλη για την κάλυψη των αναγκών τους».
