Οι μεταβολές στο εργατικό δυναμικό που απασχολείται στον αγροτικό τομέα την τελευταία δεκαετία (2009 – 2018) αναλύονται σε έκθεση που δημοσίευσε πρόσφατα το Κέντρο Συντονισμένων Ερευνών της Κομισιόν (JRC). Επίσης, εκτενής αναφορά γίνεται στο φαινόμενο της έλλειψης εργατών γης τη φετινή περίοδο, λόγω κορωνοϊού που ενέτεινε το ήδη υφιστάμενο πρόβλημα.
Σύμφωνα με την έκθεση, δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία, ώστε να προσδιοριστούν οι ανάγκες των κρατών-μελών σε εργάτες γης από Τρίτες Χώρες, παρά το γεγονός ότι ορισμένες χώρες βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στο εν λόγω δυναμικό. Τέλος, σημειώνεται ότι σε ορισμένες χώρες οι αμοιβές των μη Ευρωπαίων αγρεργατών υπολείπονται σε σχέση με αυτές των γηγενών.
Aύξηση των «ξένων» ανειδίκευτων αγρεργατών
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει η έκθεση, το διάστημα 2009 – 2018 σημαντικός αριθμός ατόμων απασχολήθηκε σε μη εξειδικευμένες αγροτικές εργασίες. Ο αριθμός των γηγενών εργατών που απασχολήθηκαν σε τέτοιου είδους εργασίες κατά τη διάρκεια της δεκαετίας μειώθηκε κατά 126.300.
Ωστόσο, η μείωση αυτή αντισταθμίστηκε από τις μετακινήσεις πολιτών της ΕΕ σε άλλες χώρες (50.000), καθώς και της εισροής μεταναστών από Τρίτες Χώρες (87.000). Κατά το ανωτέρω διάστημα, το μερίδιο των μη γηγενών που απασχολείται στον αγροτικό τομέα αυξήθηκε από 14% σε 24%. Όπως σημειώνεται στην έκθεση, σχεδόν η πλειονότητα των πολιτών από Τρίτες Χώρες απασχολούνται σε βασικές (μη εξειδικευμένες) εργασίες.
Μεγάλες ανάγκες, ελλιπή στοιχεία
Εντοπίζοντας την αδυναμία πλήρους αποτύπωσης των μεταβολών του εργατικού δυναμικού από Τρίτες Χώρες στον πρωτογενή τομέα, οι συγγραφείς αναφέρουν: «Παρά το γεγονός ότι σύμφωνα με ευρωπαϊκά στοιχεία, μόλις το 6,5% των εργατών που απασχολούνται στον αγροτικό τομέα είναι μη γηγενείς (είτε από άλλες χώρες της ΕΕ είτε από Τρίτες Χώρες), υπάρχουν χώρες όπως η Ισπανία όπου το δυναμικό αυτό φτάνει το 25%», αναφέρουν οι συγγραφείς, συμπληρώνοντας ότι χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για να αναβαθμιστούν τα συγκεκριμένα στοιχεία. Επιπλέον, σημειώνεται ότι, παρά τις εκτενείς αναφορές των ΜΜΕ για ανάγκες των κρατών-μελών σε εποχικούς εργάτες, δεν ήταν εφικτό να προσδιοριστεί ο ακριβής αριθμός των αναγκαίων εργατών.
Άλλες αμοιβές από τους ντόπιους
Σύμφωνα με την έκθεση, οι εργάτες που απασχολούνται στον αγροτικό τομέα και προέρχονται από χώρες εκτός ΕΕ έχουν αρκετές πιθανότητες να αμείβονται με χαμηλά ημερομίσθια σε σχέση με τον μέσο όρο άλλων επαγγελματικών τομέων. Επίσης, διαφοροποίηση υπάρχει σε σχέση με τις αμοιβές γηγενών συναδέλφων τους. Αναλυτικότερα, οι αγρεργάτες σε Βέλγιο, Κύπρο, Γαλλία, Ουγγαρία, Ελλάδα και Ιταλία τείνουν να αμείβονται λιγότερο σε σχέση με γηγενείς εργάτες γης. Το αντίθετο συμβαίνει σε Αυστρία, Ισπανία, Εσθονία, Ιρλανδία Σλοβακία, Σλοβενία και Ρουμανία.
