EU CAP Network: Η πραγματικότητα της ψηφιοποίησης στις αγροτικές περιοχές

Η ψηφιοποίηση δεν αποτελεί, πλέον, επιλογή, αλλά αναγκαιότητα για τον ευρωπαϊκό αγροτικό τομέα. Αυτό υπογραμμίζει η νέα έκθεση του δικτύου EU CAP Network, η οποία συγκεντρώνει τις πιο επείγουσες ερευνητικές ανάγκες από τον αγροτικό τομέα. Στον ερευνητικό άξονα «Ενεργοποίηση ψηφιακών τεχνολογιών», οι προτάσεις που έχουν κατατεθεί από όλη την Ευρώπη καταγράφουν το ζητούμενο για «μια τεχνολογική μετάβαση που δεν θα αφήσει κανέναν πίσω».

Σύμφωνα με την έκθεση, η χρήση ψηφιακών εργαλείων μπορεί να ενισχύσει τη βιωσιμότητα, να μειώσει την εξάρτηση από χημικές εισροές και να προσφέρει καλύτερα δεδομένα για τη λήψη αποφάσεων. Ωστόσο, η πραγματικότητα στις αγροτικές περιοχές της Ευρώπης παραμένει άνιση. Ελλιπείς υποδομές, χαμηλή τεχνολογική κατάρτιση και περιορισμένη πρόσβαση σε εξατομικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες συνιστούν σοβαρά εμπόδια.

Προτάσεις

Η έκθεση δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ανάγκη ανάπτυξης νέων ρόλων για τους συμβούλους και τους διαμεσολαβητές καινοτομίας, με εξειδίκευση όχι μόνο στις τεχνικές γνώσεις, αλλά και στις κοινωνικές δεξιότητες. Οι ρόλοι αυτοί κρίνονται απαραίτητοι για τη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ καινοτομίας και καθημερινής αγροτικής πρακτικής.

Ένα άλλο κρίσιμο σημείο είναι η χαρτογράφηση των ψηφιακών αναγκών των αγροτών: Τι γνωρίζουν, τι δεν καταλαβαίνουν και τι χρειάζονται για να αξιοποιήσουν πλήρως τις διαθέσιμες τεχνολογίες. Η στόχευση σε αυτούς τους τομείς μπορεί να οδηγήσει σε σχεδιασμό αποτελεσματικότερων εκπαιδευτικών εργαλείων και προγραμμάτων κατάρτισης.

Παράλληλα, η έκθεση τονίζει την αξία της διαθεσιμότητας ανώνυμων δεδομένων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Τα δεδομένα για αποδόσεις, χρήση εφοδίων και επιπτώσεις στο περιβάλλον μπορούν να αξιοποιηθούν σε μοντέλα πρόβλεψης και λήψης αποφάσεων, προσφέροντας στους παραγωγούς περισσότερη γνώση και έλεγχο.

Η τεχνολογία μπορεί, επίσης, να λειτουργήσει ως «γέφυρα» για τις απομακρυσμένες περιοχές. Η ένταξή τους σε «έξυπνες αγροτικές κοινότητες» (smart rural communities) προϋποθέτει διασύνδεση, κοινωνική συμμετοχή και ψηφιακή υποστήριξη. Από εφαρμογές ευφυούς γεωργίας μέχρι κοινότητες ανταλλαγής γνώσης, οι δυνατότητες είναι πολλαπλές, αρκεί να υπάρξουν η πολιτική βούληση και η υποστήριξη στην πράξη.

Καθώς η ΕΕ εστιάζει στον πράσινο και ψηφιακό μετασχηματισμό, η αγροτική τεχνολογία βρίσκεται στο προσκήνιο. Όμως, η μετάβαση αυτή δεν είναι μόνο ζήτημα εργαλείων, είναι πρωτίστως ζήτημα ανθρώπων, δεξιοτήτων και στρατηγικής. Κι εκεί ακριβώς εντοπίζεται το επόμενο μεγάλο στοίχημα.