Αφρική: Η «αποτυχημένη» Πράσινη Επανάσταση της Μαύρης Ηπείρου
«Μετά από 14 χρόνια, τα δεδομένα πλέον πείθουν ότι το μοντέλο της Πράσινης Επανάστασης, με τους εμπορικούς σπόρους και τα συνθετικά λιπάσματα, απέτυχε να φέρει την πρόοδο για τους αγρότες της Αφρικής»
Eως το 2030, η Αφρική αναμένεται να έχει ξεπεράσει τη Νότια Ασία ως η περιοχή με τον μεγαλύτερο αριθμό υποσιτισμένων ανθρώπων. Αυτήν τη στιγμή, 250 εκατομμύρια κάτοικοι της Μαύρης Ηπείρου ζουν υπό καθεστώς χρόνιας πείνας, και, εφόσον οι πολιτικές δεν αλλάξουν, οι ειδικοί εκτιμούν ότι σε δέκα χρόνια από σήμερα ο αριθμός αυτός θα έχει ανέλθει στα 433 εκατομμύρια.
«Μετά από 14 χρόνια, τα δεδομένα πλέον πείθουν ότι το μοντέλο της Πράσινης Επανάστασης, με τους εμπορικούς σπόρους και τα συνθετικά λιπάσματα, απέτυχε να φέρει την πρόοδο για τους αγρότες της Αφρικής» σημειώνουν σε άρθρο τους οι Timothy A. Wise, ανώτερος σύμβουλος του μη κερδοσκοπικού Ινστιτούτου Γεωργίας και Εμπορικής Πολιτικής (IATP), και Million Belay, γενικός συντονιστής της Συμμαχίας για την Επισιτιστική Κυριαρχία στην Αφρική (AFSA). Η επισήμανσή τους αφορά τη λεγόμενη «Συμμαχία για μια Πράσινη Επανάσταση στην Αφρική» (AGRA), μια από τις φιλόδοξες πρωτοβουλίες του Δυτικού Κόσμου, ο οποίος χρόνια πριν επένδυσε σε στρατηγικές για να «θρέψει» τον συνεχώς αυξανόμενο πληθυσμό της Γης. Αυτό το μοντέλο ανάπτυξης περιελάμβανε χρήση Ποικιλιών Υψηλής Απόδοσης, προϊόντων βελτίωσης φυτών, εισροών όπως χημικά λιπάσματα, γεωργικά φάρμακα και μηχανήματα, και υποδομών όπως αρδευτικά έργα και φράγματα.
Ωστόσο, το μεγαλόπνοο σχέδιο για αύξηση της γεωργικής παραγωγής αποδείχθηκε ότι έχει σαθρά θεμέλια, καθώς η εκμηχάνιση, η άρδευση, η χρήση φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων ήταν οικονομικά απρόσιτες διαδικασίες που υποσκέλισαν τον ανθρώπινο παράγοντα και εκτόπισαν τους φτωχότερους αγρότες στα αστικά κέντρα.
Σύμφωνα με την πρόσφατη διεθνή μελέτη «False Promises», η οποία αντλεί στοιχεία από τις 13 χώρες της Αφρικής, όπου εστιάζει η πρωτοβουλία AGRA, η Αφρική οδηγείται σε λάθος κατεύθυνση. Η παραγωγικότητα έχει βελτιωθεί οριακά και μόνο για συγκεκριμένα προϊόντα, όπως το καλαμπόκι. Άλλες καλλιέργειες έχουν παραμεληθεί από τους επενδυτές και τους κυβερνητικούς ηγέτες. Στις 13 χώρες της AGRA, η παραγωγή κεχριού, ενός ιδιαίτερα θρεπτικού και ανθεκτικού στο κλίμα σιταριού, έχει μειωθεί κατά 24%, ενώ και οι αποδόσεις έχουν σημειώσει πτώση 21%. «Αυτό αφήνει τους φτωχούς αγρότες με μικρότερη ποικιλία καλλιεργειών στα χωράφια τους και λιγότερο θρεπτικά τρόφιμα στα πιάτα των παιδιών τους», εξηγούν οι κ.κ. Wise, Belay.
Τα μικρότερα αγροτικά νοικοκυριά, στα οποία θεωρητικά στόχευε η βοήθεια των προγραμμάτων της Πράσινης Επανάστασης, δεν βρίσκονται σε καλύτερη μοίρα. Η φτώχεια παραμένει σε υψηλά επίπεδα και η ακραία επισιτιστική ανασφάλεια έχει αυξηθεί κατά 31% στις 13 χώρες της AGRA, όπως δείχνουν τα στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών.
«Με μια πανδημία που απειλεί να διαταράξει όσα δεν έχει ήδη επηρεάσει η κλιματική αλλαγή, η Αφρική πρέπει να ακολουθήσει διαφορετική πορεία, η οποία θα επικεντρώνεται στην οικολογική διαχείριση των εκμεταλλεύσεων χρησιμοποιώντας μεθόδους χαμηλού κόστους και χαμηλών εισροών, που βασίζονται σε μια ευρεία ποικιλία καλλιεργειών για τη βελτίωση του εδάφους και της διατροφής. Πολλοί αγρότες έχουν ήδη μπει σε αυτό το μονοπάτι και ορισμένες κυβερνήσεις ακολουθούν με τολμηρά βήματα για αλλαγή πορείας», αναφέρουν κλείνοντας οι αρθρογράφοι.
