Agrinnovation: Δέσμευση επιτρόπου Γεωργίας για ψηφιοποίηση χωρίς αποκλεισμούς στον αγροτικό τομέα

Ο τρόπος με τον οποίο οι ψηφιακές τεχνολογίες φέρνουν επανάσταση στον τομέα, προσφέροντας σε αγρότες, δασοκόμους και αγροτικές κοινότητες εξυπνότερους, πιο βιώσιμους και αποδοτικούς τρόπους για την παραγωγή τροφίμων, τη διαχείριση φυσικών πόρων και την αντιμετώπιση προκλήσεων, όπως η κλιματική αλλαγή και η έλλειψη εργατικού δυναμικού αναδεικνύεται στην έκδοση του 2025 του περιοδικού «Agrinnovation» από το δίκτυο της ΚΑΠ της ΕΕ. Στο περιοδικό, παρουσιάζονται πρακτικές λύσεις τεχνολογίας στον αγροδιατροφικό τομέα με επιτυχημένα παραδείγματα από χώρες της Ευρώπης.

Όπως αναφέρει στο εναρκτήριο μήνυμά του στο περιοδικό ο επίτροπος Γεωργίας, Κριστόφ Χάνσεν, «‘‘Το Όραμα για τη Γεωργία και τα Τρόφιμα’’, που παρουσιάστηκε πρόσφατα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αναγνωρίζει την ψηφιοποίηση ως βασικό μοχλό ανθεκτικότητας και βιωσιμότητας. Οι ψηφιακές τεχνολογίες δεν βελτιώνουν μόνο την αποδοτικότητα, αλλά συμβάλλουν και στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, στην ενίσχυση της ευζωίας των ζώων και στην υποστήριξη μιας ανταγωνιστικής και περιβαλλοντικά υπεύθυνης διατροφικής αλυσίδας».

Ως επίτροπος Γεωργίας και Τροφίμων της ΕΕ, ο ίδιος δεσμεύεται να υποστηρίξει «την υπεύθυνη ενσωμάτωση αυτών των τεχνολογιών» και να διασφαλίσει ότι οι αγρότες «διαθέτουν τις δεξιότητες, τους πόρους και το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο για να ευημερήσουν στην ψηφιακή εποχή». Σύμφωνα με τον κ. Χάνσεν, αυτό περιλαμβάνει «την απλοποίηση των ρυθμιστικών διαδικασιών, την προώθηση της κοινωνικής καινοτομίας και τη διασφάλιση ότι η ψηφιοποίηση λειτουργεί χωρίς αποκλεισμούς και είναι προσβάσιμη σε όλους».

Ακολουθούν ορισμένα από τα πιο επιτυχημένα παραδείγματα εφαρμογής πρακτικών λύσεων τεχνολογίας στον αγροδιατροφικό τομέα, όπως αυτά παρουσιάστηκαν στο «Agrinnovation».

Βέλγιο: Πρόβλεψη της συγκομιδής φράουλας με 90% ακρίβεια

Οι φράουλες αποτελούν ένα από τα πιο ευαίσθητα και απαιτητικά φρούτα στην καλλιέργεια. Η σωστή πρόβλεψη της απόδοσης είναι κρίσιμη για την οργάνωση της συγκομιδής, αλλά οι παραδοσιακές μέθοδοι –όπως η χειροκίνητη καταμέτρηση ανθέων και η εμπειρική εκτίμηση– συχνά αποδεικνύονται ανακριβείς και χρονοβόρες. Η φετινή έκδοση του περιοδικού «Agrinnovation» εστιάζει, μεταξύ άλλων, σε μια Επιχειρησιακή Ομάδα στο Βέλγιο, η οποία φιλοδοξεί να αλλάξει τα δεδομένα, επιστρατεύοντας drones, αισθητήρες και τεχνητή νοημοσύνη για την ανάπτυξη ενός πρωτοποριακού συστήματος πρόβλεψης αποδόσεων, ειδικά σχεδιασμένου για φράουλες που καλλιεργούνται σε τούνελ.

Σύμφωνα με τον Serge Remy, συντονιστή του έργου και ερευνητή στο Κέντρο Δενδρωδών Καλλιεργειών PCFruit, η τεχνολογία έχει ήδη φέρει εξαιρετικά αποτελέσματα: «Μπορούμε να προβλέψουμε με ακρίβεια άνω του 90% τη συγκομιδής για φράουλες ανοιχτού πεδίου. Ωστόσο, η ολοένα και αυξανόμενη καλλιέργεια σε τούνελ απαιτεί νέα προσέγγιση», σημειώνει.

Το σύστημα λειτουργεί ως εξής: Μικρά drones με κάμερες υψηλής ανάλυσης κινούνται αυτόνομα μέσα σε τούνελ, καταγράφοντας εικόνες από τα φυτά. Ταυτόχρονα, αισθητήρες συλλέγουν δεδομένα για την πυκνότητα των ανθέων. Στη συνέχεια, αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης αναλύουν τις εικόνες, εντοπίζουν και μετρούν τα άνθη, ενώ ένα ειδικά εκπαιδευμένο μοντέλο υπολογίζει την αναμενόμενη απόδοση τρεις εβδομάδες νωρίτερα.

Παρά τις επιτυχίες, οι ερευνητές επισημαίνουν ότι το σύστημα χρειάζεται περαιτέρω βελτιώσεις, «οι συνθήκες φωτισμού μέσα στα τούνελ και η ιδιαίτερη μορφολογία των ανθέων επηρεάζουν την ακρίβεια των εικόνων. Επίσης, πρέπει να υπολογίσουμε και το ποσοστό των ανθέων που δεν είναι ορατά στην κάμερα», εξηγεί ο S. Remy.

Η συγκεκριμένη προσπάθεια αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα του πώς η αγροτεχνολογία μπορεί να προσφέρει λύσεις ακριβείας σε προβλήματα που επηρεάζουν την παραγωγικότητα και τη βιωσιμότητα της γεωργίας, κάνοντας την καλλιέργεια της φράουλας πιο προβλέψιμη, αποδοτική και σύγχρονη.

Σουηδία: Νέα «όπλα» κατά των ζιζανίων στη βιολογική γεωργία

Η βιολογική γεωργία, αν και φιλική προς το περιβάλλον, καλείται να διαχειριστεί σημαντικές προκλήσεις. Μία από τις μεγαλύτερες είναι η αντιμετώπιση των ζιζανίων χωρίς τη χρήση χημικών. Η χειρωνακτική απομάκρυνση είναι επίπονη και κοστοβόρα, ενώ η πίεση από τα ζιζάνια μπορεί να επηρεάσει σοβαρά την ποιότητα και την ποσότητα της παραγωγής.

Μια επιχειρησιακή ομάδα από τη Σουηδία έρχεται να δώσει απαντήσεις, συνδυάζοντας τεχνητή νοημοσύνη, μηχανική μάθηση και αισθητήρες για την αναγνώριση και την απομάκρυνση σπόρων ζιζανίων ήδη από τη φάση της σποροπαραγωγής.

Το έργο εστιάζει στη σίκαλη, ένα είδος με μεγάλη σημασία για τη γεωργία στις πιο βόρειες χώρες. Η καινοτομία βρίσκεται στην ανάλυση των σπόρων με τεχνητή νοημοσύνη, η οποία εντοπίζει λεπτομέρειες που δεν είναι αντιληπτές με γυμνό μάτι – όπως διαφορές στο μέγεθος, στο σχήμα, στο χρώμα και στην υφή. Με αυτόν τον τρόπο, το σύστημα μπορεί να ξεχωρίσει με ακρίβεια τους σπόρους των καλλιεργειών από εκείνους των ζιζανίων ή των επεμβατικών ειδών.

Η τεχνολογία αυτή δεν περιορίζεται μόνο στη βιολογική γεωργία. Όπως τονίζουν οι υπεύθυνοι του έργου, υποστηρίζει τόσο τους βιοκαλλιεργητές όσο και τους συμβατικούς παραγωγούς, προσφέροντας πολλαπλά οφέλη:

• Μείωση της ανάγκης για χειρωνακτική εργασία.
• Περιορισμός του κόστους καλλιέργειας
• Αύξηση των αποδόσεων.
• Ενίσχυση της βιοποικιλότητας.
• Ενδυνάμωση πιο βιώσιμων γεωργικών πρακτικών.

Η συγκεκριμένη προσέγγιση έρχεται να ενισχύσει έναν από τους βασικούς στόχους της ευρωπαϊκής αγροτικής πολιτικής: Την υιοθέτηση τεχνολογιών που ενισχύουν την παραγωγικότητα χωρίς να επιβαρύνουν το περιβάλλον. Με εργαλεία όπως αυτό, το μέλλον της γεωργίας γίνεται πιο «έξυπνο» – και πιο πράσινο.

Ελλάδα: Πιλοτικές εφαρμογές drones στην πράξη

Τα drones προσφέρουν πολύτιμες λύσεις για να βοηθήσουν τους αγρότες, τους δασοκόμους και τις αγροτικές κοινότητες της ΕΕ να εργάζονται πιο αποδοτικά, να μειώνουν τα κόστη και να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής.

Το έργο ICAERUS, το οποίο χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα Horizon Europe, καταγράφει τις ευκαιρίες, τις προκλήσεις και τον αντίκτυπο της τεχνολογίας των drones, συγκεντρώνοντας τη γνώση σε μια διαδραστική πλατφόρμα. Στο έργο συμμετέχει και η Ελλάδα με καλλιέργειες σημαντικής οικονομικής και γεωργικής αξίας, όπως το αμπέλι, το καλαμπόκι, το σιτάρι και το ρύζι.

Μέσα από πιλοτικές εφαρμογές και επιδείξεις, το έργο παρουσιάζει πραγματικές χρήσεις των drones σε διάφορες περιοχές της Ευρώπης, αναδεικνύοντας την πρακτική τους αξία στην αγροτική και δασική διαχείριση.