Πρόσφατη μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής παρουσίαζε, μεταξύ άλλων, μια τάση που αρχίζει και αποκτά μομέντουμ την τελευταία τριετία και αφορά τα λεγόμενα αγροφωτοβολταϊκά (εφεξής APV) ή αγροβολταϊκά, όπως επίσης αποκαλούνται.
Όπως αναφέρει η μελέτη, «τα APV είναι ο συνδυασμός των γεωργικών καλλιεργητικών πρακτικών με την παραγωγή ενέργειας. Πρόκειται για σειρές από υπερυψωμένα πάνελ, έτσι ώστε κάτω από αυτά να μπορεί ο αγρότης να καλλιεργεί τη γη. H διπλή αυτή χρήση αυξάνει την αξία της γης, γιατί δημιουργεί επιπλέον εισόδημα ανά μονάδα επιφάνειας γης. Πιλοτικά έργα στην Ευρώπη έχουν δείξει μια μικρή μείωση στην παραγωγή βιομάζας, ωστόσο, λόγω της σκίασης που παρέχουν στις καλλιέργειες και της τάσης μείωσης των απωλειών νερού μέσω της εξάτμισης, τα APV μπορούν να έχουν θετικά αποτελέσματα στην ανάπτυξη των φυτών».
Συνήθως, τα APV υψώνονται σε μεταλλικές ή τσιμεντένιες κατασκευές από δύο έως τέσσερα μέτρα πάνω από το έδαφος. Η επιφάνεια γης πάνω από την οποία τοποθετούνται καλύπτει συνήθως το 50% αυτής.
Η δυνητικά διαθέσιμη έκταση για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας APV συστημάτων στην ΕΕ-28 εκτιμάται σε 5 εκατομμύρια στρέμματα βάσει των ακόλουθων υπολογισμών. Έως το 2019 είχαν εγκατασταθεί φωτοβολταϊκά συστήματα ισχύος περίπου 150 Γιγαβάτ στην ΕΕ. Κατά μέσο όρο, περίπου το 1/3 από αυτά (50 Γιγαβάτ) αντιστοιχούσε σε μεγάλα συστήματα.
Τα μεγάλα συστήματα έχουν πυκνότητα παραγωγής ενέργειας που ισούται με 0,5 Μεγαβάτ ανά εκτάριο, συνεπώς 1 εκατομμύριο εκτάρια, δηλαδή 10 εκατομμύρια στρέμματα, καταλαμβάνονται από μεγάλα συστήματα. Όπως αναφέρουν οι συγγραφείς, με βάση τα πιο συντηρητικά σενάρια, η εγκαταστημένη ισχύς αναμένεται να ξεπεράσει τα 300 Γιγαβάτ την ερχόμενη δεκαετία. Αυτό σημαίνει ότι ένα στα τέσσερα στρέμματα θα μπορεί δυνητικά να καταλαμβάνεται από APV συστήματα.
Ποιες καλλιέργειες συνδυάζονται με τα αγροβολταϊκά
Οι καλλιέργειες που δεν απαιτούν συχνές αγροτικές επεμβάσεις, όπως οι μόνιμες καλλιέργειες, προτιμώνται γιατί οι καλλιεργητικές ενέργειες κοντά στα συστήματα ή κάτω από αυτά ενέχει τον κίνδυνο φθοράς τους. Όταν γίνεται λόγος για τέτοιες ενέργειες περιλαμβάνονται η σπορά, το όργωμα και ο θερισμός.
Οι καλλιέργειες που μέχρι στιγμής μπαίνουν σε τέτοια συστήματα παγκοσμίως είναι τα χειμερινά σιτηρά, το καλαμπόκι, το καρπούζι, η πατάτα, το κρεμμύδι και το ρύζι.
Εμπόδια το κόστος επένδυσης και η απουσία οικονομικών κινήτρων
Παρά τα ενθαρρυντικά τους αποτελέσματα, τα συστήματα APV δεν έχουν καταστεί ακόμα οικονομικά ελκυστικά σε βαθμό που να αποτελούν μια κοινή πρακτική στην πρωτογενή παραγωγή. Για παράδειγμα, το κόστος της γης ακόμη παραμένει υψηλό για μια τέτοια επένδυση.
Όπως αναφέρεται στη μελέτη, «το γεγονός ότι μια κατασκευή APV χρειάζεται μια πιο ευρύχωρη διαρρύθμιση ώστε να πραγματοποιούνται οι καλλιεργητικές πρακτικές, έχει ως επίπτωση κάποιες απώλειες στην παραγωγή ενέργειας. Συνεπώς, θα πρέπει το οικονομικό όφελος από την παραγωγή και την πώληση των προϊόντων να καλύπτει αυτές τις απώλειες». Οι συγγραφείς επισημαίνουν επίσης ότι, με εξαίρεση τη Γαλλία, στις άλλες χώρες της ΕΕ δεν υπάρχει κάποιο οικονομικό κίνητρο όπως μια σταθερή, «κλειδωμένη» τιμή πώλησης ενέργειας.
