Αγροτικό πετρέλαιο: Τεράστια η διαφορά της κατανάλωσης καυσίμου στην πραγματικότητα σε σχέση με την ΚΥΑ

Τουλάχιστον μία δεκαετία –από το 2014– έχει να επικαιροποιηθεί ο πίνακας που εκδίδει κάθε χρόνο το υπουργείο Οικονομικών, με τις μέγιστες ποσότητες κατανάλωσης πετρελαίου κίνησης (diesel) από τους αγρότες, ανά είδος καλλιέργειας και εκτροφής. Ο πίνακας αυτός χρησιμεύει για τον υπολογισμό του ποσού επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) πετρελαίου σε όσους αγρότες είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων.

Το 2024, με τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, για μονιμοποίηση του μέτρου της επιστροφής του ΕΦΚ στους αγρότες, δημιουργήθηκε η εντύπωση στον παραγωγικό κόσμο ότι θα ξεκινήσει μια συζήτηση για το πώς θα γίνεται ο υπολογισμός, ότι θα επικαιροποιηθούν οι συντελεστές κατανάλωσης ανά στρέμμα και ανά καλλιέργεια και –σε κάθε περίπτωση– θα βρεθεί ένας πιο δίκαιος τρόπος εκτίμησης του κόστους.

Αντιθέτως, το χάσμα μεταξύ του πραγματικού κόστους του καυσίμου, που χρησιμοποιείται για τις ανάγκες κάποιων καλλιεργειών, και των μέγιστων ποσοτήτων, που αναγράφονται στον πίνακα του υπουργείου Οικονομικών, είναι τεράστιο.

Οικονομοτεχνική μελέτη για τα ακρόδρυα

Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα ακρόδρυα. Το υπουργείο Οικονομικών έχει συμπεριλάβει στον εν λόγω πίνακα μία κατηγορία «Καρποί με κέλυφος», στην οποία εκτιμά ότι το κόστος του καυσίμου ανέρχεται στα 3,6 λίτρα ανά στρέμμα.

Με βάση νέα οικονομοτεχνική μελέτη, που συνέταξε ο ομότιμος καθηγητής Μηχανολογίας του Τμήματος Γεωπονίας Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Θεοφάνης Γέμτος, σε συνεργασία με την Οργάνωση Παραγωγών «Η Γη των Παιδιών μας ΙΚΕ», το πραγματικό κόστος για την καλλιέργεια αμυγδάλων και καρυδιών υπολογίζεται στα 17,88 λίτρα/στρέμμα (βλ. πίνακα 1), δηλαδή πέντε φορές πάνω. Αντίστοιχα, το κόστος του καυσίμου για τα κελυφωτά φιστίκια (βλ. πίνακα 2), η μελέτη το υπολόγισε στα 18,33 λίτρα/στρέμμα, ενώ στον πίνακα του υπουργείου είναι 3,6. Μικρότερη, αλλά πάλι σημαντική, είναι η διαφορά μεταξύ του υπουργείου και της μελέτης για τα επιτραπέζια σταφύλια (βλ. πίνακα 3): 16,58 αντί των 13 λίτρων/στρ. που αναγράφεται στον εν λόγω πίνακα.

Ο πρόεδρος της οργάνωσης παραγωγών, που δραστηριοποιείται με δεκάδες παραγωγούς και δικό της συσκευαστήριο στη Χάλκη Λάρισας, Γιώργος Τσινούλης, είπε στην «ΥΧ»: «Εκπονήσαμε σε συνεργασία με τον κ. Γέμτο μια μελέτη υπολογισμού των καταναλώσεων πετρελαίου κίνησης για τις αναγνωρισμένες καλλιέργειες της οργάνωσης, με απώτερο στόχο την επικαιροποίηση των καταλόγων του ειδικού φόρου κατανάλωσης πετρελαίου εσωτερικής καύσης για το έτος 2022. Η μελέτη στάλθηκε στο γραφείο του υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Χρήστου Κέλλα, ελπίζοντας στην αποκατάσταση της αδικίας των τιμών του καταλόγου».

Ο Βλάσης Τσιόγκας, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Πασίου – Κλημεντίου Κορινθίας, είπε στην «ΥΧ»: «Από τη δική μου εμπειρία μπορώ να σας πω ότι, σε σχέση με τα βερίκοκα και τα κεράσια, τα επιτραπέζια σταφύλια και τα μηλοειδή απαιτούν τις πενταπλάσιες ποσότητες καυσίμου για τις καλλιεργητικές εργασίες».

Μία ακόμα περίπτωση αδικίας αφορά τη ροδακινοκαλλιέργεια. Συγκεκριμένα, στις «Ροδακινιές προς μεταποίηση» ο υπολογισμός γίνεται με βάση την εκτίμηση ότι απαιτούνται 29,4 λίτρα καυσίμου ανά στρέμμα, ενώ στα επιτραπέζια ροδάκινα 21 λίτρα/στρ., πράγμα που, στην πραγματικότητα, δεν ισχύει, λόγω των υψηλότερων απαιτήσεων σε καλλιεργητικές εργασίες για τα ροδάκινα, που καταναλώνονται νωπά.

Σε πέντε δόσεις η επιστροφή του ΕΦΚ

Για τον υπολογισμό του ποσού της επιστροφής ΕΦΚ εφαρμόζεται ο συντελεστής 0,41 ευρώ ανά λίτρο. Όπως αναφέρεται στην Κοινή Υπουργική Απόφαση που εκδόθηκε τον Δεκέμβριο του 2024, η επιστροφή του ΕΦΚ πετρελαίου κίνησης θα γίνεται από φέτος σε πέντε δόσεις και θα υπολογίζεται με βάση τα τιμολόγια αγοράς καυσίμου, που θα έχουν εκδοθεί και διαβιβαστεί στην ψηφιακή πλατφόρμα myData και esend της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) από τους δικαιούχους. Συγκεκριμένα:

1. Η πρώτη δόση καταβλήθηκε από το ΥΠΟΙΚ μέχρι στις 16 Απριλίου, με βάση τα τιμολόγια του τριμήνου Ιανουαρίου-Μαρτίου 2025.

2. Η δεύτερη δόση μέχρι τις 31 Ιουλίου, με βάση τα τιμολόγια Απριλίου-Ιουνίου 2025.

3. Η τρίτη δόση μέχρι τις 31 Οκτωβρίου, με βάση τα τιμολόγια Ιουλίου-Σεπτεμβρίου 2025.

4. Η τέταρτη δόση μέχρι τις 30 Δεκεμβρίου, με βάση τα τιμολόγια Οκτωβρίου-Νοεμβρίου 2025.

5. Η πέμπτη δόση μέχρι τις 31 Ιανουαρίου 2026, με βάση τα τιμολόγια Δεκεμβρίου 2025.