Αιγοπροβατοτροφία: Σε αδιέξοδο οι παραγωγοί για το τάισμα των ζώων

Η επέλαση των ζωονόσων, που επικράτησαν σε πολλά σημεία της χώρας και αποδεκάτισαν μεγάλο αριθμό κοπαδιών, σε συνδυασμό με το υψηλό κόστος παραγωγής των ζωοτροφών, όπως επίσης και με τις μειωμένες τιμές του γάλακτος, κάνουν το μέλλον της ελληνικής κτηνοτροφίας και ιδιαίτερα της αιγοπροβατοτροφίας να διαγράφεται αβέβαιο. Στην γκρίζα αυτή εικόνα, το ενδιαφέρον των νέων να ασχοληθούν με το επάγγελμα δείχνει ανύπαρκτο. Όλα αυτά, σε μία περίοδο κατά την οποία η ζήτηση των ελληνικών γαλακτοκομικών προϊόντων αυξάνεται στις αγορές, δίνοντας –έστω– μία χαραμάδα προοπτικής για τον κλάδο.
Παρακολουθώντας την εξέλιξη της ελληνικής αιγοπροβατοτροφίας, το ρεπορτάζ της «ΥΧ» καταγράφει τον παλμό των κτηνοτρόφων, οι οποίοι, πέρα από τον παραγωγικό τους ρόλο, επιτελούν έργο υπέρ του περιβάλλοντος, της κοινωνίας, αλλά και της παράδοσης του τόπου, στηρίζοντας πολυδιάστατα την ελληνική ύπαιθρο. Ωστόσο, τα πράγματα μόνο ρόδινα δεν διαφαίνονται, με τη μεγαλύτερη ανησυχία του κλάδου να εστιάζεται στο θέμα της τιμής του γάλακτος, η οποία καταγράφει πτώση σε σύγκριση με την προηγούμενη περίοδο.
Στερεά Ελλάδα: Δεν υπερβαίνει το 1,40 ευρώ η τιμή του πρόβειου γάλακτος
Ο Δημήτρης Καπάκας, κτηνοτρόφος από την Αράχωβα, υποστηρίζει ότι οι τιμές παραγωγού στο πρόβειο γάλα, από τα 1,52-1,57 ευρώ το κιλό που ήταν την προηγούμενη περίοδο, τώρα καταγράφουν πτώση, κυμαινόμενες από 1,30 έως 1,40 ευρώ το κιλό, ανάλογα με τον παραγωγό και τη συμφωνία που κάνει με τον έμπορο.
Ο κ. Καπάκας ισχυρίζεται ότι το κόστος παραγωγής είναι ιδιαίτερα αυξημένο, λόγω του εγκλεισμού των ζώων στους στάβλους για την προστασία από διάφορες ασθένειες, αλλά και λόγω του χειμώνα που είχαν μπροστά τους.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η τιμή της μηδικής διαμορφώνεται αυτό το διάστημα στα 40 λεπτά το κιλό. «Αποτελεί για εμάς ένα από τα βασικότερα είδη διατροφής των ζώων και για αυτό αναγκαζόμαστε να το αγοράζουμε, ακόμα και σε αυτή την υψηλή τιμή», δηλώνει. Ακόμα, σημειώνει ότι δεν έχει ξεκινήσει στην περιοχή του η βλάστηση, για να βοσκήσουν τα ζώα, και προβληματίζεται για την ξηρασία που επικρατεί, λόγω των ελάχιστων βροχοπτώσεων.
Κλείνοντας, ο κ. Καπάκας υποστηρίζει ότι οι λύκοι έχουν αυξηθεί σημαντικά στην περιοχή, δημιουργώντας προβλήματα στην κτηνοτροφία. «Σωρευτικά, η κατάσταση αυτή έχει ως συνεπακόλουθο την έξοδο σημαντικού αριθμού κτηνοτρόφων της περιοχής από το επάγγελμα», καταλήγει, με εμφανή προβληματισμό για το μέλλον του κλάδου.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο Παναγιώτης Ρούλιας, κτηνοτρόφος από το Ρεγκίνι Φθιώτιδας. Όπως δηλώνει, το γάλα που πούλαγε την προηγούμενη περίοδο μεσοσταθμικά κινούνταν στο 1,65 ευρώ το κιλό, ενώ σήμερα είναι στο 1,40. Διαπιστώνει, ακόμη, ότι υπάρχει εγκατάλειψη στο επάγγελμα λόγω των προβλημάτων που απασχολούν τους κτηνοτρόφους, χωρίς να υπάρχει για αυτούς μέριμνα από την πολιτεία.
Πελοπόννησος: Με 60 λεπτά το κιλό η μηδική
Οι απομακρυσμένες περιοχές της Πελοποννήσου πληρώνουν πολύ υψηλό τίμημα για αυτήν τους την απόσταση, σύμφωνα με τον Γιάννη Βενετσάνο, κτηνοτρόφο από τα Ανώγεια Λακωνίας. Ο ίδιος δηλώνει ότι το αντίτιμο για την αγορά της μηδικής είναι σημαντικά αυξημένο αυτή την περίοδο και μαζί με τον ΦΠΑ φτάνει περίπου τα 60 λεπτά το κιλό, «όταν εμείς αμειβόμαστε για το πρόβειο γάλα 1,35 – 1,40 ευρώ το κιλό και για το γίδινο 85 λεπτά με 1 ευρώ, χαμηλότερα από την αντίστοιχη περίοδο κατά 15 λεπτά περίπου. Η κατάσταση αυτή μάς οδηγεί σε αδιέξοδο. Οι νέοι δεν θέλουν να ασχοληθούν άλλο με το επάγγελμα κι έτσι εγκαταλείπουν και φεύγουν».
Στις αυξημένες τιμές των ζωοτροφών στέκεται και ο Λάμπρος Δημητρακόπουλος, από τη Δάρα Αρκαδίας. Όπως υποστηρίζει, η κατάσταση αυτή δημιουργεί μια αρνητική εικόνα για την κτηνοτροφία και ειδικότερα για την ορεινή και απομακρυσμένη.
«Νιώθουμε μια εγκατάλειψη από την πλευρά της πολιτείας, διότι κανείς δεν ασχολείται με τον κλάδο. Ο ρόλος ο δικός μας είναι σημαντικός, διότι με την παρουσία μας στην ύπαιθρο συμβάλλουμε σε μεγάλο βαθμό, όχι μόνο στην οικονομία, αλλά και στο περιβάλλον, στην κοινωνία και σε άλλους τομείς. Κάποια στιγμή, θα κλείσουμε τον κύκλο και από εκεί και πέρα δεν θα υπάρχει τίποτα», καταλήγει εμφανώς προβληματισμένος για το μέλλον της παραδοσιακής κτηνοτροφίας.
Θεσσαλία: Έντονα προβληματισμένοι οι Λαρισαίοι κτηνοτρόφοι
Μπορεί οι τιμές παραγωγού στο αιγοπρόβειο γάλα να παραμένουν σταθερές (η τιμή κυμαίνεται από 1,45 έως 1,51 ευρώ στο πρόβειο, 97 λεπτά με 1 ευρώ στο γίδινο, ανάλογα το βιολογικό), ωστόσο οι τιμές των ζωοτροφών τραβούν την ανηφόρα και στη Θεσσαλία. Για παράδειγμα, βιομηχανία ζωοτροφών ενημέρωσε τους κτηνοτρόφους ότι στον νέο τιμοκατάλογο θα προστεθούν ένα με δύο λεπτά στο καλαμπόκι, λόγω εισαγωγών.
Αυτήν τη στιγμή, οι Θεσσαλοί κτηνοτρόφοι χρησιμοποιούν τριφύλλι, άχυρα, καλαμπόκι και φύραμα, για να ταΐσουν τα ζώα τους, ενώ η φύση τώρα ξεκίνησε να τους δίνει τη δυνατότητα για ελεύθερη βοσκή, με τη βλάστηση της χλόης.
Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της Ομοσπονδίας Κτηνοτρόφων και Κτηνοτροφικών Συλλόγων Θεσσαλίας, Ζήση Παρλίτση, «οι κτηνοτρόφοι έχουν εγκαταλειφθεί. Η κυβέρνηση μας έχει ξεχάσει. Αντιμετωπίζουμε μεγάλο πρόβλημα ρευστότητας και αυτό γιατί όλο το 2024, λόγω ζωονόσων, είχαμε κλεισμένα τα ζώα μας στις μονάδες και οι αποθηκευμένες ζωοτροφές έφυγαν πολύ γρήγορα. Μας είχαν υποσχεθεί οικονομική στήριξη, την οποία δεν είδαμε, το Μέτρο 5.2 παραμένει αναξιοποίητο, ενώ λόγω της κατάστασης του εγκλεισμού των ζώων και του κλεισίματος των σφαγείων χάσαμε πολύ γάλα και αξία, καθώς τα σφάξαμε πολύ αργά».
Οι κτηνοτρόφοι αναμένουν πώς και πώς τα μέσα Μαΐου, προκειμένου –όσοι δύνανται– να μεταφέρουν τα ζώα τους στα εύφορα λιβάδια της Πίνδου, εξασφαλίζοντας ποιοτική και δωρεάν τροφή.
ΑΜ-Θ: Παραμένουν «εγκλωβισμένοι» 12.000 τόνοι μηδικής
Πτωτικές κατά 10 λεπτά είναι οι τιμές γάλακτος για τους εναπομείναντες αιγοπροβατοτρόφους, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Αγροτικού και Κτηνοτροφικού Συλλόγου Αλεξανδρούπολης, Κώστα Δουνάκη. «Στα 92 λεπτά το κιλό είναι το βιολογικό γίδινο, στα 80 λεπτά το συμβατικό. Στο 1,30 ευρώ το κιλό είναι το πρόβειο και 1,40 ευρώ το βιολογικό πρόβειο γάλα», περιγράφει.
Το παράδοξο είναι ότι οι τιμές γάλακτος πέφτουν, τη στιγμή που τα αιγοπρόβατα μειώνονται. «Θανατώσαμε περίπου 27.000 αιγοπρόβατα στον Έβρο, τα οποία προέρχονται κυρίως από την πεδινή περιοχή που είναι μεγαλύτερης παραγωγικής αξίας. Αναρωτιόμαστε γιατί η τιμή γάλακτος πέφτει, ενώ η παραγωγή μειώνεται. Την ίδια στιγμή, διαπιστώνουμε ότι το ενδιαφέρον για την ΠΟΠ Φέτα αυξάνεται και οι εταιρείες υπογράφουν συμβόλαια», τονίζει ο κ. Δουνάκης.
Το ξεχωριστό πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο Έβρος αφορά τον «εγκλωβισμό» 12.000 τόνων μηδικής στις αποθήκες, εξαιτίας της εκδήλωσης της ευλογιάς των προβάτων από τον περασμένο Αύγουστο και της απαγόρευσης διακίνησης αυτών. Μετά από πρόσκληση, κατατέθηκαν στα γραφεία της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της ΠΕ Έβρου 329 αιτήσεις από παραγωγούς που είχαν αποθηκευμένα δέματα. Ο κ. Δουνάκης εξηγεί ότι η μηδική δεν διακινείται, με εξαίρεση τους κτηνοτρόφους του νομού και αν μέχρι τις 25 Μαρτίου δεν εμφανιστεί άλλο κρούσμα και λήξει η καραντίνα, θα ανοίξει η διακίνηση της παραγωγής. Ο καιρός, όμως, βελτιώθηκε, άρα και η βοσκοϊκανότητα και έτσι δεν θα μπορέσει να διατεθεί η δεσμευμένη μηδική.
«Οι παραγωγοί είναι σε αδιέξοδο. Δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους», περιγράφει ο κ. Δουνάκης. Όπως σχολιάζει, συνέπεια του αποκλεισμού είναι «οι τιμές της μηδικής σε άλλες περιοχές να έχουν ξεφύγει, γιατί δεν υπάρχει ο ανταγωνισμός από τον Έβρο».
Εντός του Έβρου, η καλύτερη ποιότητα μηδικής διαμορφώνεται στα 28-30 λεπτά το κιλό, όπως και πέρυσι. Το καλαμπόκι, επίσης από τον Έβρο, κινείται στα 22-25 λεπτά το κιλό (χύμα ή σε συσκευασία), τιμή επίσης ίδια με πέρυσι.
Κεντρική Μακεδονία: Σε ελεύθερη πτώση οι τιμές στο αιγοπρόβειο γάλα
«Κατώτερες των περιστάσεων και των συνθηκών είναι οι τιμές στο αιγοπρόβειο γάλα, που κινούνται έως και 25-30 λεπτά του ευρώ χαμηλότερα σε σχέση με πέρυσι, ενώ πωλούνται γάλατα που κοστίζουν 1,35 ευρώ το κιλό». Αυτά τονίζει ο πρόεδρος του Συλλόγου Αιγοπροβατοτρόφων Επαρχίας Λαγκαδά Ν. Θεσσαλονίκης, Δημήτρης Στραζέμης, ο οποίος σημειώνει ότι εδώ και καιρό και το κατσικίσιο και το πρόβειο σημειώνουν κάθετη πτώση, με το άνοιγμα της ψαλίδας να είναι πολύ μεγάλο, αναφορικά με τις τιμές σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.
«Αυτό που είχαμε επιτύχει όλα αυτά τα χρόνια, να εξασφαλίσουμε καλές τιμές στα προϊόντα μας και συνέχιση του επαγγέλματος από τα παιδιά μας, δυστυχώς όλα αυτά μέρα με τη μέρα δείχνουν να καταρρέουν εξαιτίας και των ανεξέλεγκτων εισαγωγών», λέει χαρακτηριστικά ο κ. Στραζέμης.
Παρά το γεγονός ότι η τιμή στο αιγοπρόβειο γάλα κινείται πτωτικά, το κόστος της παραγωγής παραμένει υψηλό, αφού οι χαμηλές τιμές στο γάλα δεν φαίνεται να πιέζουν προς τα κάτω τις τιμές των ζωοτροφών. «Δεν νομίζω ότι ασκείται καμιά πίεση από τις τιμές στο γάλα, ώστε να μειωθούν οι τιμές στις ζωοτροφές. Αυτές παραμένουν στα ύψη. Είπαν ότι θα μας δώσουν ενίσχυση από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για να αντεπεξέλθουμε στο κόστος, αλλά αυτή δεν έχει ακόμη δοθεί», καταλήγει ο πρόεδρος του Συλλόγου.