Αιρεσιμότητα: Στο 15% ο κόφτης από τις ενισχύσεις για παραβάσεις εκ προθέσεως

Την εγκύκλιο σχετικά με τους ελέγχους Αιρεσιμότητας για το έτος 2024 εξέδωσε ο ΟΠΕΚΕΠΕ, ενημερώνοντας ουσιαστικά για τους τρόπους, σύμφωνα με τους οποίους θα διαπιστωθεί εάν οι παραγωγοί, που λαμβάνουν άμεσες ενισχύσεις, έχουν συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις της Αιρεσιμότητας στις εκμεταλλεύσεις τους. Σημειώνεται ότι από τους ελέγχους της Αιρεσιμότητας εξαιρούνται οι παραγωγοί των οποίων η δηλωθείσα γεωργική έκταση δεν υπερβαίνει τα 10 εκτάρια. Στην εξαίρεση συμπεριλαμβάνονται και εκμεταλλεύσεις που έχουν ζωικό κεφάλαιο.

Κυρώσεις

Σε περίπτωση που, μετά τη διενέργεια ελέγχου, διαπιστωθεί μη τήρηση των απαιτήσεων της Αιρεσιμότητας, επιβάλλονται κυρώσεις στον παραγωγό που έχει ευθύνη της γεωργικής εκμετάλλευσης στην οποία διαπιστώθηκαν. Οι παραβάσεις αξιολογούνται ως προς την έκταση, τη σοβαρότητα και τη μονιμότητά τους, καθώς και για να διευκρινιστεί αν διαπράχθηκαν από πρόθεση. Ειδικότερα, οι παραβάσεις διακρίνονται σε:

• Αμέλεια

Σε περίπτωση που η παράβαση μιας απαίτησης ή ενός προτύπου αξιολογείται ως μη μόνιμη, ως μικρού βαθμού σοβαρότητας και ως άνευ αποτελέσματος από πλευράς έκτασης, επιβάλλεται ποσοστό μείωσης 1%.

Όταν η παράβαση μιας απαίτησης ή ενός προτύπου αξιολογείται ως μόνιμη, ως μεγάλου βαθμού σοβαρότητας και με αποτέλεσμα που εκτείνεται εκτός εκμετάλλευσης, επιβάλλεται ποσοστό μείωσης 5%.

Στις υπόλοιπες περιπτώσεις παράβασης χωρίς πρόθεση, επιβάλλεται ποσοστό μείωσης 3%.

Εφόσον διαπιστωθούν μη επαναλαμβανόμενες παραβάσεις κατά το ίδιο ημερολογιακό έτος, ο καθορισμός της μείωσης γίνεται χωριστά για κάθε παράβαση και τα προκύπτοντα ποσοστά αθροίζονται.

Ωστόσο, η συνολική μείωση δεν υπερβαίνει:

1. Το 5% του συνολικού ποσού ενίσχυσης, όταν καμία παράβαση δεν έχει σοβαρές συνέπειες για την επίτευξη του στόχου του σχετικού προτύπου ή της σχετικής απαίτησης και δεν εγκυμονεί άμεσο κίνδυνο για τη δημόσια υγεία ή την υγεία των ζώων.
2. Το 10% του συνολικού ποσού ενίσχυσης, όταν τουλάχιστον μία παράβαση έχει σοβαρές συνέπειες για την επίτευξη του στόχου.

• Πρόθεση

Σε περίπτωση που σε κάποια απαίτηση ή πρότυπο διαπιστωθεί παράβαση από πρόθεση, επιβάλλεται μείωση 15%. Ενδεικτικά παραδείγματα χαρακτηρισμού μίας παράβασης ως εκ προθέσεως είναι τα ακόλουθα:

1. Σε περίπτωση που διαπιστώνεται απευθείας ρύπανση επιφανειακών ή υπόγειων υδάτων με αζωτούχα λιπάσματα ή κτηνοτροφικά απόβλητα, εκτός και αν εμφανώς οφείλεται σε ατύχημα και αφορά ελάχιστες ποσότητες.
2. Όταν ένας γεωργός έχει προχωρήσει σε πλήρη αποξήλωση αναβαθμίδων ή ξερολιθιών που υπήρχαν σε ένα αγροτεμάχιο, απομακρύνοντας τις πέτρες. Σε περίπτωση που οι αναβαθμίδες ή οι ξερολιθιές μιας εκμετάλλευσης παρουσιάζουν φθορές σε περιορισμένα σημεία τους, που μπορούν δικαιολογηθούν από φυσικά αίτια όπως η βροχή, ο γεωργός έχει αμελήσει να τις αποκαταστήσει και δεν του έχει γίνει σχετική σύσταση σε ενδεχόμενο προηγούμενο έλεγχο, η παράβαση δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως εκ προθέσεως.
3. Σε περίπτωση που ένας παραγωγός, χωρίς να έχει λάβει τις απαιτούμενες άδειες, βάζει ο ίδιος φωτιά, κατά παραδοχή του ή σύμφωνα με τις αρμόδιες υπηρεσίες (π.χ. Πυροσβεστική), προκειμένου να κάψει την καλαμιά στα αγροτεμάχιά του.
4. Εάν ένας παραγωγός παράγει αγελαδινό γάλα και το διαθέτει στην κατανάλωση, παρότι του έχει κοινοποιηθεί από τις αρμόδιες κτηνιατρικές αρχές απόφαση λήψης υγειονομικών μέτρων λόγω φυματίωσης που το απαγορεύει.
5. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί κατοχή ή/και χρήση από τον γεωργό μη εγκεκριμένου γεωργικού φαρμάκου ή χρήση απαγορευμένου κτηνιατρικού φαρμάκου.
6. Όταν ένας παραγωγός έχει μετατρέψει βοσκότοπους σε άλλες χρήσεις και ενώ έχει ειδοποιηθεί δεν τους επαναφέρει έως την υποβολή της επόμενης ΕΑΕ.

• Επανάληψη παραβάσεων

Όταν διαπιστωθεί μηχανογραφικά επανάληψη παράβασης της ίδιας απαίτησης ή προτύπου μέσα σε τρία συνεχόμενα έτη, το ποσοστό μείωσης γίνεται 10% και αθροίζεται με το ποσοστό μείωσης από ενδεχόμενες παραβάσεις σε άλλες απαιτήσεις ή πρότυπα.

Όταν η ίδια μη συμμόρφωση επαναληφθεί ξανά, χωρίς αιτιολόγηση από την πλευρά του δικαιούχου, θεωρείται ότι γίνεται εκ προθέσεως. Το μέγιστο συνολικό ποσοστό μείωσης στην περίπτωση αυτή είναι 20%.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι παραβάσεις που αφορούν τις αντίστοιχες απαιτήσεις της Πολλαπλής Συμμόρφωσης και έχουν διαπιστωθεί τα δύο έτη που προηγούνται του ελεγχόμενου έτους ενίσχυσης, προσμετρώνται στον προσδιορισμό της επανάληψης των παραβάσεων για την εφαρμογή των κυρώσεων της Αιρεσιμότητας.

• Μη διενέργεια ελέγχου

Σε περίπτωση μη προσέλευσης στον έλεγχο μετά από ειδοποίηση, άρνησης ελέγχου, μη συγκέντρωσης ή συγκράτησης των ζώων, απειλής ή χρήσης βίας κατά των ελεγκτών, μη επίδειξης μητρώων ή αρχείων και παραστατικών ή εγγράφων της εκμετάλλευσης, παρεμπόδισης ή μη διευκόλυνσης της μετάβασης και επιθεώρησης στο σύνολο των αγροτεμαχίων, των σταβλικών εγκαταστάσεων και των βοηθητικών χώρων της εκμετάλλευσης, ο παραγωγός αποκλείεται από το σύνολο των ενισχύσεων που ελάμβανε για το έτος κατά το οποίο διεξάγεται ο έλεγχος.

Δεν επιβάλλεται κύρωση σε γεωργό όταν το ύψος της κύρωσης είναι ίσο ή μικρότερο των 100 ευρώ ανά ημερολογιακό έτος. Στην περίπτωση αυτή, ο δικαιούχος ενημερώνεται σχετικά με τη διαπίστωση της μη συμμόρφωσης και την υποχρέωση λήψης διορθωτικών μέτρων για το μέλλον.