Ακτινίδιο: Η ζήτηση για εξαγωγές αυξάνει τις νέες φυτεύσεις

Σταθερά αμείωτο παραμένει το ενδιαφέρον για νέες φυτεύσεις στο ακτινίδιο. Είναι χαρακτηριστικό ότι, όπως λένε παραγωγοί στην «ΥΧ», «αν πάρεις τηλέφωνο σε φυτώρια, θα σου πουν ότι τους τελείωσαν τα νεαρά φυτά, ενώ πέρυσι τον χειμώνα έβρισκες ακόμα και διετή φυτά».

Σε κάποιες περιοχές όπως στην Ημαθία, το φαινόμενο ίσως είναι πρόσκαιρο, λόγω της εγκατάλειψης των ροδακίνων, αλλά σε περιοχές όπως στην Πιερία και την Καβάλα το ενδιαφέρον δείχνει ότι θα διατηρηθεί και τα επόμενα έτη, λόγω της ζήτησης ακόμα και για εξαγωγές σε μακρινές χώρες, όπως Καναδά, ΗΠΑ και Βραζιλία. Πανελλαδικά, εκτιμάται ότι ο ρυθμός αύξησης των φυτεύσεων κυμαίνεται μεταξύ των 10.000 και 13.000 στρεμμάτων ετησίως.

Σε υψηλά επίπεδα διατηρείται ο ρυθμός των νέων φυτεύσεων στην Πιερία

Στην περιοχή της Πιερίας, το ονομαζόμενο «φρούτο του Ολύμπου» διατηρεί τον ίδιο ρυθμό νέων φυτεύσεων με την προηγούμενη τριετία, όπως δηλώνει στην «ΥΧ» ο γενικός διευθυντής της Ζευς Ακτινίδια ΑΕ, Ζήσης Μανώσης. Ο ίδιος προσθέτει ότι «εάν οι τιμές είναι αυτές που υπάρχουν σήμερα ανά κιλό και οι οποίες είναι πολύ καλές, το ενδιαφέρον για την καλλιέργεια του ακτινιδίου δεν πρόκειται να μειωθεί». Στην ερώτηση εάν υπάρχει ενδεχόμενο κορεσμού λόγω του αυξημένου ενδιαφέροντος σε κάποιες περιοχές της χώρας, ο κ. Μανώσης επισημαίνει πως «εάν η καλλιέργεια έχει μια φυσιολογική προς καλή στρεμματική απόδοση, πράγμα που δεν συμβαίνει τα τελευταία χρόνια, τότε αυτό μπορεί να συμβεί».

Αναφορικά με τις προοπτικές για τη φετινή αγορά, ο κ. Μανώσης δηλώνει στην «ΥΧ» ότι «η αγορά είναι πάρα πολύ καλή και δεν νομίζω ότι υπάρχει θέμα διάθεσης για το προϊόν. Ίσως, το μόνο πρόβλημα, που ακούγεται στην αγορά, είναι ότι τα ακτινίδια είναι ελαφρώς πιο μαλακά, ή ελαφρώς πιο υποβαθμισμένα σε σχέση με την προηγούμενη εμπορική περίοδο και είναι απόρροια των κλιματικών συνθηκών και των πολύ υψηλών θερμοκρασιών στη διάρκεια του καλοκαιριού με περισσότερα αφυδατωμένα και ηλιοκαμένα φρούτα και τέτοιου είδους προβλήματα. Ωστόσο, από θέμα εμπορίας, είναι όλα καλά και υπάρχει ζήτηση».

Η τιμή παραγωγού διαμορφώθηκε φέτος από τα 0,90 έως το 1,05 ευρώ το κιλό, ενώ η τιμή για τη σοδειά του 2025 θα εξαρτηθεί από τις ποσότητες.

Η ΕΑΣ Καβάλας περιμένει αυξημένες φυτεύσεις και καλύτερη παραγωγή

Τον Μάιο ξεκινούν οι φυτεύσεις ακτινιδίου στη Χρυσούπολη Καβάλας. Η ζήτηση φυτών στα φυτώρια ξεκίνησε, αλλά «δεν μπορούμε, προς το παρόν, να γνωρίζουμε τις ζητούμενες ποσότητες», αναφέρει ο πρόεδρος της ΕΑΣ Καβάλας, Κωνσταντίνος Λεπίδας. «Ορισμένα δέντρα θα μπουν φέτος στην παραγωγή, επομένως οι ποσότητες της νέας σοδειάς θα είναι αυξημένες», εκτιμά.

Η ζήτηση είναι μεγάλη, εξαιτίας και των προβλημάτων του ιταλικού ακτινιδίου. «Το ελληνικό ακτινίδιο έχει ζήτηση. Η Ιταλία “φεύγει” από το πράσινο ακτινίδιο, το Hayward, γιατί έπαθαν ζημιές. Στην Ελλάδα, με τις κλιματικές συνθήκες που επικρατούν, δεν υπάρχουν παρόμοια προβλήματα», σημειώνει.

Η Ένωση κατευθύνεται και σε άλλες ποικιλίες ακτινίδιων, όπως τα κίτρινα, τα πιο πρώιμα, ώστε να έχουν μεγαλύτερο κύκλο εμπορίας. «Ξεκινάμε τη συγκομιδή ακτινιδίων από τις 15 Οκτωβρίου, αλλά θέλουμε να αρχίζουμε από τις 15-20 Σεπτεμβρίου. Φέτος, θα ξεκινήσουμε πειραματικά με πρωιμότερα ακτινίδια», εξηγεί ο κ. Λεπίδας.

Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι η ομάδα της Ένωσης στην τελευταία καλλιεργητική περίοδο μέτρησε 8.500 τόνους Hayward από 3.500 στρέμματα και το 2025 αναμένουν να ξεπεράσουν τους 10.000 τόνους. Επίσης, από τα 20.000 στρέμματα, που μετρά συνολικά η Χρυσούπολη, αναμένουν να συλλέξουν για το 2025 70.000 τόνους. Η αναμενόμενη αυξημένη παραγωγή οφείλεται στις καλές συνθήκες που επικρατούν. «Έκανε αρκετές παγωνιές, τα δέντρα βρίσκονται σε καλή κατάσταση, έχουν καλύτερες βέργες, γι’ αυτό εκτιμούμε μια αύξηση της τάξης του 15%-20%», προσθέτει.

Ανάγκη για καλύτερη οργάνωση της παραγωγής

Μένοντας στο ενδιαφέρον της Ένωσης για πρώιμες ποικιλίες, ο κ. Λεπίδας εξηγεί πως «όταν φτάσει ο χρόνος συγκομιδής των Hayward, τα πρώιμα θα έχουν διοχετευτεί στην αγορά, όπως γίνεται σε άλλες χώρες. Στη συγκεκριμένη κυρίαρχη ποικιλία, η Ελλάδα είναι δεύτερη στην παραγωγή μετά τη Νέα Ζηλανδία. Για να εισπράξει, όμως, η χώρα μας την προστιθέμενη αξία, χρειάζεται καλύτερη οργάνωση της παραγωγής». Επαναλαμβάνει, μάλιστα, ότι οι Έλληνες καταναλωτές συνεχίζουν να αγοράζουν ακτινίδια της νεοζηλανδέζικης Zespri, που προέρχονται από την Ελλάδα και έχουν διπλάσια τιμή από τα ελληνικά.

Παραπέμπει, δε, στη σύσταση εξαγωγικής εταιρείας από την ΕΘΕΑΣ, όπου μετέχει η ΕΑΣ Καβάλας, στοχεύοντας στην ενιαία εκπροσώπηση στις εξαγωγές. Οι συμμετέχοντες συνεταιρισμοί συμφώνησαν φέτος να ξεκινήσουν με την εμπορία του 10% της παραγωγής, αλλά ο ίδιος προτείνει η νέα εταιρεία να εμπορεύεται το 100%. «Το σημαντικό δεν είναι ποιος θα πουλάει, αλλά το να πουλάει σωστά. Αν κάποιο “μαγαζί” μπορεί να διαχειρίζεται 150.000 τόνους ακτινίδιο, θα είναι το καλύτερο», τονίζει με νόημα.

Οι λιγότερες ώρες ψύχους τον χειμώνα προκαλούν πρόβλημα στα δέντρα της Δ. Ελλάδας

Με τη ζήτηση στο ακτινίδιο να παραμένει σταθερά σε υψηλά επίπεδα, τόσο στην εγχώρια, όσο και στη διεθνή αγορά και με την καλή περσινή τιμή, που έφτασε ακόμα και το 1 ευρώ το κιλό, οι παραγωγοί ελπίζουν φέτος σε μια καλή χρονιά, με τις καιρικές συνθήκες να παραμένουν ευνοϊκές για την καλλιέργεια.

Όπως επισημαίνει στην «ΥΧ» ο γεωπόνος Λεωνίδας Ζώης, πρόκειται για μία από τις δυναμικότερες καλλιέργειες, αφού πλέον η Ελλάδα θεωρείται πρώτη παραγωγός χώρα πράσινου ακτινιδίου στο Βόρειο Ημισφαίριο. Οι εξαγωγές του συνεχίζουν να αυξάνονται, με αποτέλεσμα να το επιλέγουν οι παραγωγοί, όπως και για την καλή τιμή του, παρά το μεγάλο κόστος εγκατάστασης της καλλιέργειας. Το μοναδικό μελανό σημείο αποτελούν οι στρεμματικές αποδόσεις, οι οποίες λόγω κλιματικής αλλαγής έχουν μειωθεί σημαντικά, αφού χρειάζεται κρύο, για να εξελιχθεί ομαλά η καλλιέργεια και να φέρει καρπούς.

Αυτή την περίοδο, μας εξηγεί ο κ. Ζώης, στη Δυτική Ελλάδα το ακτινίδιο βρίσκεται στη φάση πριν από την έκπτυξη των οφθαλμών και η περίοδος ψύχους θα παίξει σημαντικό ρόλο. Σύμφωνα με πρόχειρους υπολογισμούς, από τον Νοέμβρη μέχρι τώρα κατά μέσο όρο στην περιοχή έχουν συμπληρωθεί 700 ώρες ψύχους, ενώ το ιδανικό θα ήταν 950 ώρες ψύχους, για τη μεγαλύτερη δυνατή απόδοση καρπών.

Να σημειωθεί ότι στην περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας, η συνολική παραγωγή ακτινιδίων, συμπεριλαμβανομένων και των κίτρινων και των κόκκινων ποικιλιών, εκτιμάται μεταξύ 15.000 και 20.000 τόνων ετησίως.

Σταθερές οι εκτάσεις στη Στερεά Ελλάδα

Με σημείο αναφοράς το πιστοποιημένο ως Προϊόν Ονομασίας Προέλευσης Ακτινίδιο Σπερχειού, η καλλιέργεια συνεχίζεται χωρίς σημαντικές μεταβολές στις καλλιεργούμενες εκτάσεις του Νομού Φθιώτιδας. Τα διαρθρωτικά προβλήματα της κοιλάδας του Σπερχειού, που σχετίζονται με τον μικρό και πολυτεμαχισμένο γεωργικό κλήρο, όπως και το ημιτελές έργο του φράγματος της Βιστρίζας, δεν προσφέρουν προοπτική σε νέους παραγωγούς να ασχοληθούν με την καλλιέργεια.

Όπως μας ενημερώνει ο Βασίλης Μουστερής, παραγωγός και γεωπόνος από τη Μακρακώμη, η έλλειψη εργατικών χεριών, καθώς και τα πάγια προβλήματα, που αντιμετωπίζουν οι αγρότες της περιοχής, δεν ενθαρρύνουν την εγκατάσταση νέων φυτειών. Αναφερόμενος στις κίτρινες ποικιλίες, όπως εξελίσσονται σε άλλες περιοχές, στη δική του δεν παρουσίασαν ιδιαίτερη ανάπτυξη, και οι ίδιοι προσπαθούν να αναδείξουν την τοπική ποικιλία. «Το ακτινίδιο του Σπερχειού είναι πιστοποιημένο ως ΠΟΠ και έτσι πρέπει να το κρατήσουμε, ώστε να έχουμε καλύτερη ανταπόκριση από την αγορά», τονίζει ο κ. Μουστερής.

Στροφή στις ποικιλίες που χρειάζονται λιγότερο ψύχος στην Άρτα

Όπως αναφέρει στην «ΥΧ» ο Γιάννης Χουλιάρας, παραγωγός από την Άρτα, στην οποία παράγονται ετησίως κατά μέσο όρο 50.000 τόνοι ακτινιδίων, οι καιρικές συνθήκες είναι αυτές που θα καθορίσουν την καλλιέργεια, δεδομένου ότι το κρύο και η παγωνιά ευνοούν το φυτό.

«Σε αντίθεση με τα δύο τελευταία χρόνια, που δεν είχαμε κρύο, φέτος είναι καλύτερα. Όμως, είναι νωρίς για να έχουμε ξεκάθαρη εικόνα. Περί τον Μάρτη θα δούμε αν οι οφθαλμοί που θα πετάξουν θα είναι σε καλή ποσότητα. Αν δεν καλυφθούν οι απαιτήσεις των οφθαλμών σε ψύχος, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της παραγωγής», τονίζει.

Στην κλιματική αλλαγή, όπως αυτή εξελίσσεται τα τελευταία χρόνια, αναφέρεται ο Αρτινός παραγωγός Άγγελος Ξυλογιάννης. Ο ίδιος δίνει μια άλλη διάσταση, υποστηρίζοντας ότι οι μέχρι τώρα ώρες ψύχους, οι οποίες είναι αναγκαίες για το φυτό της ακτινιδιάς, δεν ξεπερνούν τις 420 ώρες, ενώ οι απαιτήσεις είναι σχεδόν διπλάσιες.

Κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις, η καλλιέργεια αντιμετωπίζει προβλήματα και αυτά φαίνονται στην παραγωγή. «Στόχος μας είναι να αξιοποιήσουμε ποικιλίες που μπορούν να αντεπεξέλθουν στις θερμοκρασίες της περιοχής μας, ώστε να είναι πιο αποτελεσματικές. Το γεγονός ότι έχουμε και νερό υψηλής ποιότητας στην περιοχή μας καθιστά το ακτινίδιο ένα προϊόν πολλά υποσχόμενο για το μέλλον», καταλήγει.

Ανασύσταση στον Πυργετό μετά τον Daniel

Χωρίς μεγάλη αύξηση στα υφιστάμενα στρέμματα εξελίσσεται η νέα καλλιεργητική περίοδος στην περιοχή του Πυργετού Λάρισας, με εξαίρεση τις περιπτώσεις ανασύστασης των κτημάτων με ακτινίδια που επλήγησαν από την κακοκαιρία Daniel. «Βρισκόμαστε σε κανονικά επίπεδα φυτεύσεων και στρεμμάτων», λέει στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Πυργετού, Θανάσης Ευθυμίου.

Ο συνεταιρισμός διαθέτει δική του μονάδα συσκευασίας και τυποποίησης πράσινου ακτινιδίου, ποικιλίας Hayward. Σύμφωνα με τον κ. Ευθυμίου, «τo 2024 είχαμε μειωμένη παραγωγή. Συγκεκριμένα, τα 800 στρ. απέδωσαν 1.370 τόνους καρπού, ενώ το 2023 περίπου τα ίδια στρέμματα απέδωσαν 2.500 τόνους. Το καλό είναι ότι υπάρχει ζήτηση, ιδιαίτερα από αγορές εκτός Ευρώπης».

Πιερία: Σύσκεψη για το ακτινίδιο συγκαλεί ο Αγροτικός Καπνικός Συνεταιρισμός ΠΕΣΚΟ Κονταριώτισσας

Ανοιχτό κάλεσμα-σύσκεψη σε εκπροσώπους του Εθνικού Κοινοβουλίου, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και άλλους πολιτικούς και θεσμικούς φορείς της Πιερίας πρόκειται να απευθύνει την ερχόμενη εβδομάδα ο Αγροτικός Καπνικός Συνεταιρισμός ΠΕΣΚΟ Κονταριώτισσας, προκειμένου να συζητηθούν τα καίρια προβλήματα που ταλανίζουν την αγροτική παραγωγή της περιοχής.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του συνεταιρισμού, Ηλία Γκρίνια, στη σύσκεψη αυτή θα κατατεθεί μια δέσμη προτάσεων σε ό,τι αφορά την αγροτική πολιτική στην περιοχή της Πιερίας. «Θα αφορά, κυρίως, το ακτινίδιο και πώς μπορεί να προστατευτεί αυτή η καλλιέργεια. Καθώς στην Πιερία παράγεται περίπου το 45% της εγχώριας παραγωγής ακτινιδίου, έχουμε μείνει πίσω σε αποθηκευτικούς χώρους. Αυτό πρέπει να το δούμε όχι μόνο σε επίπεδο συνεταιρισμών αλλά και ιδιωτών, να αυξηθεί το ποσοστό επιδότησης γιατί αυτήν τη στιγμή οι νέες φυτεύσεις είναι σε αύξηση. Στις προτάσεις που θα καταθέσουμε θα ζητούμε, επίσης, τη δημιουργία ενός κτηματολογίου για την ακτινιδιά, προκειμένου να γνωρίζουμε πόσα ακτινίδια έχουν φυτευτεί, πόσα φυτεύονται, άδειες φύτευσης, ζώνες καλλιέργειας κ.λπ.», τονίζει ο κ. Γκρίνιας.

Στο μεταξύ, αντιπροσωπεία του συνεταιρισμού, με επικεφαλής τον κ. Γκρίνια, επισκέφθηκε τον πρόεδρο του Εμπορικού Επιμελητηρίου Κατερίνης, προκειμένου να συζητήσουν και να ενημερώσουν για το παραπάνω αίτημά τους που είναι η ανάγκη λήψης πρωτοβουλιών για την αύξηση του ποσοστού επιδότησης των χρηματοδοτικών εργαλείων που δίνονται κατά καιρούς στην Πιερία σε προϊόντα, όπως τα ακτινίδια. Συζήτησαν, τέλος, και κανονιστικά θέματα για την ομαλή μετάβαση των παραγωγών στο Επιμελητήριο.

Αποζημιώσεις καπνοπαραγωγών

Σε ό,τι αφορά, τέλος, τις αποζημιώσεις των καπνοπαραγωγών από τις καταστροφές που υπέστησαν οι καλλιέργειες από την έντονη βροχόπτωση και τη χαλαζόπτωση του Μαρτίου 2024, ο κ. Γκρίνιας σημειώνει ότι επισκέπτονται χωριά και παίρνουν τις εκτιμήσεις.

«Προηγήθηκαν δύο συναντήσεις με τον πρόεδρο του ΕΛΓΑ, Ανδρέα Λυκουρέντζο, και τρεις συναντήσεις με την προϊσταμένη του Οργανισμού στο Γραφείο της Θεσσαλονίκης, συνάντηση με τον υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, κ. Σταμενίτη, αλλά και τον υπουργό ο οποίος μας υποσχέθηκε ότι ακτινίδια, βερίκοκα, κυδώνια, σταφύλια, κεράσια, ελιές και κάποιες άλλες δενδρώδεις καλλιέργειες θα ενταχθούν στη λίστα που θα αποσταλεί στην ΕΕ για έγκριση, ώστε να ενεργοποιηθεί η διαδικασία αποζημίωσης από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ)», δηλώνει ο κ. Γκρίνιας.

Σύμφωνα με τον ίδιο, όπως ενημερώθηκαν, η έγκριση από την ΕΕ αναμένεται να δοθεί στα μέσα του Μάρτη και τα χρήματα αναμένεται να πιστωθούν στα τέλη Μαΐου με αρχές Ιουνίου.