Η βιωματική εκπαίδευση που περνά από το χωράφι και μεταδίδεται από καθηγητές, παραγωγούς και γεωπόνους μπορεί να γίνει ένα εργαλείο εκμάθησης, που θα εμπνεύσει τους φοιτητές να ακολουθήσουν το αγροτικό επάγγελμα. Περισσότεροι από 60 φοιτητές του Τμήματος Γεωπονίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων βρέθηκαν στον Αμμότοπο Άρτας και τον ελαιώνα «Horraon», στον οποίο εφαρμόζεται το σύστημα ευφυούς γεωργίας gaiasense της εταιρείας NEUROPUBLIC.
Μετά από επικοινωνία του παραγωγού Νίκου Καψάλη με το πανεπιστήμιο, οι φοιτητές είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν έναν πρότυπο ελαιώνα στον οποίο η τεχνολογία παίζει σημαντικό ρόλο στην παραγωγή του ελαιολάδου.
Όπως εξηγεί στην «ΥΧ» ο επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Γεωπονίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Βασίλης Στουρνάρας, «θεωρούμε ότι οι εκπαιδευτικές εκδρομές είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τους φοιτητές. Όσοι συμμετείχαν στη συγκεκριμένη δράση, είχαν τη δυνατότητα να αποκτήσουν μια συνολική εμπειρία, καθώς, αρχικά, επισκέφθηκαν το αντλιοστάσιο του Τοπικού Οργανισμού Εγγείων Βελτιώσεων Γραμμενίτσας-Βλαχέρνας, όπου ενημερώθηκαν για την άρδευση των ελαιώνων της περιοχής.
«Οι φοιτητές κατάφεραν να δουν τον ελαιώνα και τις πρακτικές που ακολουθούνται για την καλλιέργεια της ελιάς, καθώς και την εφαρμογή της τεχνολογίας. Η επιστήμη προχωράει και υπάρχουν νέα εργαλεία που μπορούν να έχουν στη διάθεσή τους ο παραγωγός και ο γεωπόνος. Είναι σημαντικό οι φοιτητές και εν δυνάμει αγρότες να γνωρίσουν τα εργαλεία αυτά», εξηγεί ο κ. Στουρνάρας
Στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκε επίσκεψη στον συγκεκριμένο ελαιώνα στον Αμμότοπο Άρτας, που διαθέτει και το σύστημα ευφυούς γεωργίας, όπου οι φοιτητές ενημερώθηκαν από τον υπεύθυνο γεωπόνο για τις δυνατότητες του συστήματος και από τον παραγωγό για την καλλιέργεια της ελιάς. Κατόπιν, και σε κοντινή απόσταση, οι φοιτητές κατευθύνθηκαν προς την αρχαία ακρόπολη Όρραον, όπου διασώζονται τμήματα οικισμών του 4ου π.Χ. αιώνα. Η εκδρομή ολοκληρώθηκε με επίσκεψη σε ένα σύγχρονο ελαιοτριβείο στον Ωρωπό Πρέβεζας, όπου είχαν την ευκαιρία να δουν από κοντά όλα τα στάδια της διαδικασίας της εξαγωγής του ελαιολάδου από τον ελαιόκαρπο».
Ο κ. Στουρνάρας επισημαίνει ότι τέτοιου είδους εκδρομές βοηθούν τους φοιτητές να δουν στην πράξη ό,τι μαθαίνουν στη θεωρία. «Οι φοιτητές κατάφεραν να δουν τον ελαιώνα και τις πρακτικές που ακολουθούνται για την καλλιέργεια της ελιάς, καθώς και την εφαρμογή της τεχνολογίας. Η επιστήμη προχωράει και υπάρχουν νέα εργαλεία που μπορούν να έχουν στη διάθεσή τους ο παραγωγός και ο γεωπόνος. Είναι σημαντικό οι φοιτητές και εν δυνάμει αγρότες να γνωρίσουν τα εργαλεία αυτά», εξηγεί.
Η εφαρμογή του συστήματος
Ο παραγωγός Νίκος Καψάλης, ο οποίος ήταν και εκείνος που έστειλε την ανοιχτή πρόσκληση επίσκεψης στον Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, σημειώνει ότι «με ενδιαφέρει να έχω ανοιχτή επικοινωνία με τα πανεπιστήμια, γιατί είναι σημαντικό τα νέα παιδιά που προέρχονται από αγροτικές οικογένειες να μάθουν για όλη τη γραμμή παραγωγής ενός προϊόντος, από την πρώτη ύλη μέχρι τη διάθεσή του στην τελική του μορφή. Επίσης, είναι σημαντικό να γνωρίσουν ότι οι νέες τεχνολογίες μπορούν να γίνουν σύμμαχος του αγρότη και να προσδώσουν προστιθέμενη αξία στο προϊόν του».
Στον ελαιώνα του, ο οποίος βρίσκεται κάτω από την επιβλητική αρχαία ακρόπολη Όρραον, εφαρμόζονται οι αρχές της βιοδυναμικής καλλιέργειας με παράλληλη εφαρμογή του συστήματος ευφυούς γεωργίας gaiasense. «Το σύστημα μας βοήθησε να παραμένουμε ασφαλείς απέναντι σε κινδύνους εντόμων και ασθενειών και συνέβαλε στην παραγωγή ενός προϊόντος με εξαιρετικά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά», επισημαίνει ο κ. Καψάλης.
Ο υπεύθυνος εγκατάστασης του συστήματος και παροχής γεωργικών συμβουλών στον ελαιώνα του κ. Καψάλη, Χρήστος Σαλτογιάννης, μιλώντας στην «ΥΧ», τονίζει ότι «όταν μιλάμε για βιοδυναμική καλλιέργεια, αναφερόμαστε σε πρακτικές που κατατάσσουν την παραγωγή σε επίπεδο ανώτερο ακόμα και από τη βιολογική. Πρόκειται για τις πλέον ήπιες καλλιεργητικές πρακτικές, εναρμονισμένες με τις αρχές της βιωσιμότητας.
Είμαστε συμβατοί με τα αυστηρότερα περιβαλλοντικά πρότυπα, όπου, μεταξύ άλλων, λαμβάνεται υπόψη και το αποτύπωμα του άνθρακα. Στην ελιά, δεν έχουν γίνει σχεδόν καθόλου ψεκασμοί, πέρα από μία και μοναδική εφαρμογή με βάκιλο, ενώ χρησιμοποιήθηκαν οργανικά λιπάσματα με ενσωμάτωση στο έδαφος. Ο ελαιώνας είναι ξηρικός. Οι καλλιεργητικές ενέργειες έχουν γίνει χωρίς την επέμβαση μηχανημάτων, με μοναδική εξαίρεση τη χρήση καταστροφέα, ενώ ο ελαιόκαρπος έχει συλλεχθεί χειρωνακτικά. Σχετικά με την εφαρμογή του gaiasense, ήταν πολύ σημαντικό να είμαστε σίγουροι ότι η ελιά δεν θα έχει πρόβλημα με το κυκλοκόνιο και το γλοιοσπόριο. Προς αυτή την κατεύθυνση, το σύστημα αναλύει ανά πάσα στιγμή τις ατμοσφαιρικές συνθήκες και ειδοποιεί τον παραγωγό σε ποιες ενέργειες πρέπει να προβεί την κατάλληλη στιγμή. Επιπλέον, υπάρχει πάντοτε η έγκαιρη ενημέρωση για ακραία καιρικά φαινόμενα, που πραγματικά μπορεί να αποβεί σωτήρια».
Ο κ. Σαλτογιάννης ήταν και ο υπεύθυνος παρουσίασης του συστήματος ευφυούς γεωργίας στους φοιτητές που παρευρέθηκαν στον ελαιώνα. Ο ίδιος εξηγεί ότι «έγινε αναλυτική παρουσίαση του συστήματος στο πεδίο, των υπηρεσιών που προσφέρει, των τεσσάρων διαστάσεών του, του ρόλου του αγρότη, αλλά και του γεωπόνου σε όλη την τεχνολογική διαδικασία. Οι φοιτητές έδειξαν ζωηρό ενδιαφέρον για ό,τι είδαν και ακολούθησε συζήτηση τόσο για τον ρόλο της τεχνολογίας όσο και για το μέλλον της ελαιοκαλλιέργειας».
