Ανακατανομή των άμεσων ενισχύσεων υπέρ των μικρότερων αγροτών η πρώτη προτεραιότητα της κροατικής προεδρίας

Πολιτικές που στοχεύουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις αγροτικές περιοχές περιλαμβάνει η ατζέντα της κροατικής προεδρίας της ΕΕ, που ξεκίνησε την 1η Ιανουαρίου και θα διαρκέσει μέχρι και τον Ιούνιο. Ήδη, έχει ανακοινωθεί ότι προσανατολίζεται στη σύγκλιση άτυπου συμβουλίου υπουργών για την υποστήριξη των μικρών αγροτών, πράγμα το οποίο αναμένεται να υλοποιηθεί μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2020.

Ως επικεφαλής του Συμβουλίου της ΕΕ, η Κροατία προτίθεται να αναζητήσει τρόπους, ώστε να μετατρέψει ορισμένες αγροτικές περιοχές σε «έξυπνα χωριά», τα οποία θα αξιοποιούν καινοτόμες λύσεις, προκειμένου να βελτιώσουν τη θέση τους. Τα έξυπνα χωριά υποστηρίζονται από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Αγροτικής Ανάπτυξης (ENRD), τον κόμβο που συνδέει διαφορετικές αγροτικές κοινωνίες σε όλο το εύρος της ΕΕ και πληροφορεί για τις χρηματοδοτικές δράσεις του δεύτερου πυλώνα της ΚΑΠ.

Γίνεται φανερό ότι η Κροατία φαίνεται να υιοθετεί την προτεραιότητα του νέου Πολωνού επιτρόπου Γεωργίας, Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, που τοποθετεί τις μικρές εκμεταλλεύσεις στο επίκεντρο των πολιτικών της θητείας του.

Στην πρώτη του δημόσια εμφάνιση, ο νέος επίτροπος εξήγγειλε σχέδια για ανάπτυξη νομοθετικών λύσεων από κοινού με τις εθνικές κυβερνήσεις προκειμένου να αποτραπεί η περαιτέρω συγκέντρωση της γης. Ο ίδιος επιδιώκει να αντιστρέψει τη μείωση του αριθμού των μικρών αγροτών θέτοντας επί τάπητος την ανισοκατανομή των πληρωμών της ΚΑΠ, οι οποίες, σύμφωνα με τον Πολωνό επίτροπο και με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, κατευθύνονται περισσότερο σε μια επιλεγμένη ομάδα μεγάλων αγροτών και ιδιοκτητών γης.

Επιπλέον, η κροατική προεδρία, από την πλευρά της, αισιοδοξεί ότι μπορεί το συμβούλιο να οδηγήσει σε πολιτικές οι οποίες θα προσελκύουν με σαφή τρόπο περισσότερους νέους ανθρώπους να ασχοληθούν με τον αγροτικό τομέα, καθώς μόλις το 6% των Ευρωπαίων αγροτών είναι κάτω από 35 ετών, ενώ περισσότεροι από τους μισούς είναι μεγαλύτεροι από 55.

Διάσκεψη για τη βιοοικονομία

Η κροατική κυβέρνηση σχεδιάζει, επίσης, να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα των αγροτικών περιοχών, επιταχύνοντας την εξάπλωση της βιοοικονομίας, όρος που χρησιμοποιείται για να προσδιοριστούν κλάδοι οι οποίοι κάνουν χρήση ανανεώσιμων φυσικών πόρων. Η προεδρία θα διοργανώσει μια διάσκεψη για τη βιοοικονομία μέσα στον Απρίλιο, με στόχο να διερευνήσει πώς τα κράτη-μέλη και η ΕΕ μπορούν να προάγουν καλύτερα τρόπους για βιώσιμη παραγωγή, χρήση και εξοικονόμηση των φυσικών πόρων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο προηγούμενος επίτροπος Γεωργίας, Φιλ Χόγκαν, είχε επισημάνει ότι τα κράτη-μέλη πρέπει να συμπεριλάβουν στοιχεία βιοοικονομίας στους στρατηγικούς τους σχεδιασμούς, που θα πρέπει να καθιστούν σαφές πώς τα μέτρα αγροτικής πολιτικής της κάθε χώρας επιτυγχάνουν συγκεκριμένους στόχους βιωσιμότητας, οι οποίοι τίθενται σε επίπεδο ΕΕ.

Στη διάρκεια της διάσκεψης που πρόκειται να διοργανώσει η Κροατία, θα αναζητηθούν ευκαιρίες για να υποστηριχθεί η βιοοικονομία με τρόπο που να διαπερνά διαφορετικά προγράμματα της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του Horizon Europe, το επταετές πρόγραμμα της Επιτροπής. Το ταμείο θα είναι σε ισχύ από το 2021 μέχρι το 2027 και έχει συνολικό προτεινόμενο προϋπολογισμό 100 δισ. ευρώ, για την ανάπτυξη επιστημονικών σχεδίων, συμπεριλαμβανομένης ειδικής υποστήριξης για τη βιοοικονομία.

Οι διαπραγματεύσεις για τη νέα ΚΑΠ… είναι τα δύσκολα

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το βαρύ φορτίο που έχει να φέρει εις πέρας η κροατική προεδρία δεν είναι άλλο από το να ξεπεράσει τα εμπόδια στις διαπραγματεύσεις για τη νέα ΚΑΠ. Το σχέδιο είναι να το καταφέρει και εγκαίρως, αλλά αυτό θα απαιτήσει επιδέξιους πολιτικούς χειρισμούς ώστε να συμφωνήσουν όλα τα κράτη-μέλη. Από την πλευρά του Συμβουλίου έχει καταβληθεί έντονη προσπάθεια για να καταφέρει να φτάσει σε μια κοινά αποδεκτή θέση σε αρκετά θέματα της αναθεώρησης της ΚΑΠ, εξαιτίας αμφιβολιών γύρω από ζητήματα όπως ο επόμενος προϋπολογισμός της ΕΕ, το Brexit και το κόστος των περιβαλλοντικών δράσεων. Πέρσι, η χρονοτριβή στο Συμβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ανάγκασαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει μεταβατική περίοδο ενός έτους για την αγροτική πολιτική της ΕΕ, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι το επόμενο πλαίσιο προς το παρόν απλώς προγραμματίζεται να τεθεί σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2022, χωρίς να είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν ότι η παράταση αυτή θα είναι σαφώς μεγαλύτερη.