Ανάλυση: Αύξηση των ευρωπαϊκών ενισχύσεων στους αγρότες την επόμενη δεκαετία θέλει η ελληνική κοινή γνώμη

Πώς αξιολογούν ΚΑΠ και ζωή στην ύπαιθρο

Μικρή θεωρεί την οικονομική στήριξη που παρέχεται μέσω της ΚΑΠ μία μεγάλη μερίδα των Ευρωπαίων πολιτών, με την πλειονότητά τους να τάσσεται υπέρ της συνέχισης των αγροτικών ενισχύσεων για την εφαρμογή πρακτικών υπέρ του περιβάλλοντος. Ειδικά δε οι Έλληνες, σε ποσοστό 63%, θεωρούν ότι τα ευρωπαϊκά κονδύλια θα πρέπει να αυξηθούν στον αγροτικό τομέα τα επόμενα δέκα χρόνια. Πάντως, σε σχέση με τους κατοίκους άλλων ευρωπαϊκών κρατών, οι Έλληνες διαπιστώνουν πως η ελληνική ύπαιθρος υστερεί σημαντικά σε εκπαιδευτικές υποδομές και ευκαιρίες απασχόλησης, σε σχέση με το παρελθόν.

Τα παραπάνω αποτυπώνονται, μεταξύ άλλων, στο τελευταίο Ευρωβαρόμετρο σχετικά με την άποψη που έχουν οι Ευρωπαίοι πολίτες για τα τρόφιμα και τον πρωτογενή τομέα στην Ένωση. Η έρευνα διεξήχθη από τον Αύγουστο έως τον Σεπτέμβριο του 2020, με τη συμμετοχή 27.200 ατόμων και από τα 27 κράτη-μέλη. Στην Ελλάδα συμμετείχαν στην έρευνα 1.016 άτομα.

ΚΑΠ

Σχεδόν όλοι οι ερωτηθέντες (95%) πιστεύουν ότι η γεωργία και οι αγροτικές περιοχές είναι σημαντικές για το «μέλλον τους» στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Επιπλέον, η έρευνα δείχνει ότι περισσότεροι πολίτες της ΕΕ γνωρίζουν την ΚΑΠ (73%) και πιστεύουν ότι ωφελεί όλους τους πολίτες και όχι μόνο τους αγρότες (76%). Μάλιστα, στην Ελλάδα, το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 84%.

Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι πολίτες (62% των ερωτηθέντων) πιστεύουν ότι η παροχή ασφαλών, υγιεινών και υψηλής ποιότητας τροφίμων πρέπει να είναι ο κύριος στόχος της ΚΑΠ, με το ποσοστό στην Ελλάδα να ανέρχεται στο 75%. Σχεδόν οι μισοί από τους ερωτηθέντες στην Ελλάδα (53%) πιστεύουν ότι η ΚΑΠ διασφαλίζει ένα δίκαιο βιοτικό επίπεδο στους αγρότες, όταν ο μέσος ευρωπαϊκός όρος είναι 62%. Πιο απογοητευμένοι εμφανίζονται οι Γάλλοι, καθώς μόλις το 43% συντάσσεται με αυτή την άποψη.

Προς αυτή την κατεύθυνση αποτυπώνεται η κοινή γνώμη και για τον ρόλο της ΚΑΠ στη δημιουργία θέσεων εργασίας στην ύπαιθρο. Μόλις το 50% των Ελλήνων, το 47% των Ισπανών και το 42% των Γάλλων βλέπουν θετικό αντίκτυπο της ΚΑΠ στην αύξηση της απασχόλησης. Μάλιστα, το 35% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα διαφωνεί με την άποψη ότι η ΚΑΠ έχει συμβάλει στην αύξηση των θέσεων εργασίας στον αγροδιατροφικό τομέα και στη μείωση των ανισοτήτων στην ΕΕ.

Οι Ευρωπαίοι πολίτες ρωτήθηκαν εάν πιστεύουν πως η ΕΕ μέσω της ΚΑΠ εξασφαλίζει λογικές τιμές στα αγροτικά προϊόντα για τους καταναλωτές. Λιγότεροι από τους μισούς συμφωνούν σε Ελλάδα (49%) και Ισπανία (48%).

Για τους Έλληνες πολίτες, πρώτη υποχρέωση των αγροτών στην κοινωνία είναι η παροχή ασφαλών και υψηλής ποιότητας τροφίμων και δεύτερη στη σειρά τα προϊόντα αυτά (ποιοτικά) να ποικίλλουν. Για τους Ισπανούς, όμως, δεύτερη προτεραιότητα είναι να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας στις αγροτικές περιοχές. Πάντως, στον μέσο ευρωπαϊκό όρο, στη δεύτερη θέση των υποχρεώσεων ανέρχεται η καλή μεταχείριση των εκτρεφόμενων ζώων (30% των ερωτηθέντων).

Αξίζει να σημειωθεί ότι για τους Έλληνες πολίτες, η ανάπτυξη ερευνητικών και ψηφιακών λύσεων, η ενίσχυση του ρόλου των αγροτών στην αλυσίδα τροφίμων, η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και η παροχή κινήτρων στους νέους να εισέλθουν στον αγροτικό τομέα αποτελούν από τις σημαντικότερες προτεραιότητες της ΚΑΠ (άνω του 90% των ερωτηθέντων).

Ενισχύσεις

Την ώρα που οι Ολλανδοί (27%), οι Σουηδοί (23%) και οι Δανοί (22%) θεωρούν πολύ υψηλή την οικονομική στήριξη των αγροτών από τα ευρωπαϊκά κονδύλια, στην Ελλάδα μόλις το 6% συμμερίζεται την άποψη αυτή, αφού το 33% θεωρεί χαμηλή την οικονομική στήριξη και το 53% ότι κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση.

Δεν προκαλεί, λοιπόν, εντύπωση όταν οι πολίτες ερωτώνται εάν θα επιθυμούσαν να δουν αυξημένη την οικονομική αυτή στήριξη προς τους παραγωγούς την επόμενη δεκαετία. Σε καμία περίπτωση, απαντούν Ολλανδοί και Δανοί, οι οποίοι σε ποσοστό 32% και 27% αντίστοιχα θέλουν να μειωθούν οι ενισχύσεις. Αντίθετα, στην Ελλάδα το 63% απαντά πως θα ήθελαν να δουν αύξηση.

Περιβάλλον

Παρόλο που ένα σημαντικό ποσοστό των πολιτών πιστεύει πως η γεωργία είναι μία από τις κύριες αιτίες της κλιματικής αλλαγής (από 29% το 2010 σε 42% το 2020), το 55% θεωρεί ότι έχει ήδη συμβάλει σημαντικά στην καταπολέμησή της. Μάλιστα, στο ερώτημα εάν η ΕΕ μέσω της ΚΑΠ συμβάλλει στην προστασία του περιβάλλοντος, το 65% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα απαντά θετικά, όταν στη Γαλλία και στο Βέλγιο τα ποσοστά είναι ακόμα πιο χαμηλά (45% και 49% αντίστοιχα).

Ύπαιθρος

Αν και στην πλειονότητά τους οι Ευρωπαίοι πολίτες βλέπουν πως τα τελευταία χρόνια η πρόσβαση στο διαδίκτυο (υψηλές ταχύτητες) είναι βελτιωμένες σε σχέση με το παρελθόν, εντούτοις από το Ευρωβαρόμετρο καταγράφεται η απογοήτευση των Ελλήνων για την απασχόληση στις αγροτικές περιοχές. Το 75% των ερωτηθέντων απαντά πως οι ευκαιρίες απασχόλησης είναι πολύ κακές, εικόνα που έχουν και για τη δική τους χώρα Ισπανοί και Βούλγαροι.

Μάλιστα, το 52% θεωρεί πως η κατάσταση έχει γίνει χειρότερη από ό,τι πριν από δέκα χρόνια. Πολύ κακή είναι η αξιολόγηση και για τις εκπαιδευτικές μονάδες στην ύπαιθρο για το 54% των Ελλήνων, όταν οι Βέλγοι πολίτες σε ποσοστό 81% κρίνουν θετική την κατάσταση στη δική τους χώρα.

Όσο για τις υπηρεσίες παροχής υγείας, κακή απαντά πως είναι το 69% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα, όταν ο μέσος ευρωπαϊκός όρος ανέρχεται στο 45%.