Σημαντική άνοδος στις τιμές ενοικίασης γεωργικών γαιών της ΕΕ

Οι αγρότες χάνουν πάνω από το 1/4 των άμεσων ενισχύσεων της ΚΑΠ

Πάνω από τις μισές αγροτικές εκτάσεις της ΕΕ εξακολουθούν να μισθώνονται αντί να καλλιεργούνται από τον ιδιοκτήτη τους
Πάνω από τις μισές αγροτικές εκτάσεις της ΕΕ εξακολουθούν να μισθώνονται αντί να καλλιεργούνται από τον ιδιοκτήτη τους

Περισσότερες από τις μισές αγροτικές εκτάσεις της ΕΕ εξακολουθούν να μισθώνονται αντί να καλλιεργούνται από τον ιδιοκτήτη τους, με τις τιμές ενοικίασης να έχουν αυξηθεί σταθερά από το 2004 και έπειτα. Σύμφωνα με νέα αριθμητικά στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η μέση τιμή ενοικίασης για γεωργικές γαίες στην ΕΕ ανήλθε σε 18,9 ευρώ ανά στρέμμα το 2015, ποσό που είναι 26% υψηλότερο από τα 14,9 ευρώ ανά στρέμμα που καταγράφηκαν το 2004.

Οι τιμές ενοικίασης έχουν σημειώσει ελαφρά άνοδο στα 15 παλαιότερα κράτη-μέλη της ΕΕ -από 17,9 σε 22,1 ευρώ ανά στρέμμα-, ωστόσο η τάση είναι πιο έντονη στα δέκα νεότερα κράτη-μέλη που έχουν προσχωρήσει στην ευρωπαϊκή κοινότητα (εκτός της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας), όπου οι τιμές έχουν σχεδόν τριπλασιαστεί, από περίπου 3,2 ευρώ σε 8,9 ευρώ.

Ανά χώρα, τα υψηλότερα ενοίκια για το 2015 παρατηρήθηκαν στην Ολλανδία (86 ευρώ), τη Δανία (60,7 ευρώ) και το Βέλγιο (33,2 ευρώ), ενώ τα χαμηλότερα καταγράφηκαν στις χώρες της Βαλτικής, με τη Λετονία, την Εσθονία και τη Λιθουανία να έχουν καταγράψει μέσους όρους 3,35 ευρώ, 4,3 ευρώ και 5,6 ευρώ ανά στρέμμα αντίστοιχα. Στην Ελλάδα, το ενοίκιο στη γη διαμορφώθηκε σε 18,2 ευρώ ανά στρέμμα το 2015, όντας πολύ κοντά στον μέσο όρο της ΕΕ (18,8 ευρώ). Σε περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο, η υψηλότερη τιμή ενοικίασης γης ανά στρέμμα βρέθηκε στο Αμβούργο (270 ευρώ), με τις Κανάριες Νήσους να έπονται (125 ευρώ).

Το 2015, οι μισθωμένες εκτάσεις αντιπροσώπευαν το 54% της συνολικής γεωργικής έκτασης στην ΕΕ-28 στο σύνολό της, πράγμα που σήμαινε ότι περισσότερες από τις μισές ευρωπαϊκές γεωργικές εκτάσεις μισθώνονταν αντί να καλλιεργούνται από τον ιδιοκτήτη τους. Στην ΕΕ των 15 παλαιότερων μελών, το ποσοστό των μισθωμένων γαιών αυξήθηκε ελαφρά από περίπου 52% το 2004 σε 54%, ενώ το μερίδιο αυτό μειώθηκε από 52% σε 47% στις δέκα νεότερες χώρες της ΕΕ κατά την ίδια περίοδο. Μεγαλύτερη ήταν η διακύμανση στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία, όπου το ποσοστό των μισθωμένων γαιών αυξήθηκε κατά 15% μετά την ένταξη των δύο χωρών στην ΕΕ το 2007.

Η μίσθωση αγροτικών εκτάσεων αποτελεί την πιο προσφιλή τακτική στη Σλοβακία, αντιστοιχώντας στο 91% των συνολικών χρησιμοποιούμενων αγροτικών εκτάσεων, με τις Βουλγαρία (84%), Γαλλία και Μάλτα (82% αμφότερες) να ακολουθούν. Στον αντίποδα, Ιρλανδία (19%), Πορτογαλία (22%) και Πολωνία (26%) αποτελούν τις χώρες όπου η γη ανήκει κατά κύριο λόγο στους αγρότες που τη διαχειρίζονται. Στην Ελλάδα, η πλειονότητα των αγροτικών εκτάσεων μισθώνεται (57%), με το σχετικό ποσοστό να υπερβαίνει ελαφρώς τον μέσο όρο της ΕΕ (54%).

Όπως έχει δείξει η επιστημονική έρευνα, πάνω από το 1/4 (27%) των άμεσων ενισχύσεων της ΚΑΠ απορροφάται στις ολοένα αυξανόμενες τιμές ενοικίασης που καταβάλλονται σε ιδιοκτήτες αγροτικής γης που δεν δραστηριοποιούνται στη γεωργία. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι γεωργοί χάνουν περίπου 10 δισ. ευρώ από τις επιδοτήσεις τους ετησίως.