Εγκλωβισμένοι στον κυκεώνα της γραφειοκρατίας βρίσκονται όσοι δραστηριοποιούνται στον κλάδο της παραγωγής και εμπορίας αβγών συσκευασμένων, ενώ το μόνο παρήγορο είναι ότι οι ανάγκες της αγοράς για ντόπια αβγά συνεχώς αυξάνονται. Σύμφωνα με τον Καρδιτσιώτη παραγωγό Άρη Μπουρούση (ιδιοκτήτη της πτηνοτροφικής επιχείρησης «Αβγά Μπουρούση») «η γραφειοκρατία αποτελεί μεγάλο ‘‘αγκάθι’’ για τέτοιες επιχειρήσεις, μα πάνω απ’ όλα κοστίζει».
Ειδικότερα, ο κ. Μπουρούσης εξηγεί στην «Ύπαιθρο Χώρα»: «Μπορεί τη συλλογή των απαραίτητων εγγράφων για ένα τυποποιητήριο να την αναλάβει κάποιος φορέας ή ένα μελετητικό γραφείο, το κόστος όμως βαραίνει τον παραγωγό. Η νομοθεσία προβλέπει ότι οι συσκευασίες (χάρτινες, πλαστικές) πρέπει να βρίσκονται σε διαφορετικά σημεία. Ακόμη, οι τουαλέτες για το προσωπικό θα πρέπει να χωρίζονται σε ανδρικές και γυναικείες, να υπάρχουν αποδυτήρια συγκεκριμένων διαστάσεων και πολλά ακόμη. Με απλά λόγια, μιλάμε για ένα κανονικό σπίτι».
Όσον αφορά το κόστος, σύμφωνα με τον επιχειρηματία, «μόνο ο εξοπλισμός για το πτηνοτροφείο και το ωοσκοπικό κέντρο για την τυποποίηση των αβγών ανέρχεται στα 30.000 ευρώ».
Πρότυπα
Σύμφωνα με την ισχύουσα ενωσιακή νομοθεσία, με τον Κανονισμό 1234/2007 θεσπίζονται κανόνες για την Κοινή Οργάνωση Αγορών, όσο αφορά συγκεκριμένα προϊόντα (μεταξύ των οποίων και τα αβγά). Επιπλέον, με τον Κανονισμό 589/2008 θεσπίζονται μέτρα για την εφαρμογή του Κανονισμού 1234/2007 και, πιο συγκεκριμένα, λεπτομερείς προδιαγραφές εμπορίας αβγών. Για τους σκοπούς του Κανονισμού 1234/2007, ως αβγά ορίζονται τα αβγά με κέλυφος –εξαιρουμένων των σπασμένων αβγών, εκείνων που έχουν υποστεί επώαση και των βρασμένων– που παράγονται από όρνιθες του είδους Gallus gallus και είναι κατάλληλα για άμεση ανθρώπινη κατανάλωση ή για την παρασκευή προϊόντων με βάση τα αβγά. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, τα αβγά, ανάλογα με την ποιότητά τους, ταξινομούνται στις κατηγορίες Α και Β.
Επισήμανση
Τα αβγά πρέπει να ταξινομούνται, να σημαίνονται και να συσκευάζονται εντός δέκα ημερών από την ημερομηνία ωοτοκίας. Ωστόσο, αυτά που διατίθενται στο εμπόριο ως «Εξαιρετικά» ή «Εξαιρετικά φρέσκα» πρέπει να ταξινομούνται, να σημαίνονται και να συσκευάζονται εντός τεσσάρων ημερών από την ημερομηνία ωοτοκίας. Οι συσκευασίες που περιέχουν αβγά της κατηγορίας Α φέρουν στην εξωτερική επιφάνεια κατά τρόπο ευκρινή και ευανάγνωστο: α) τον κωδικό του κέντρου συσκευασίας, β) την κατηγορία ποιότητας – οι συσκευασίες ταυτοποιούνται είτε με τις λέξεις «κατηγορία Α» είτε με το γράμμα «Α», σε συνδυασμό ή όχι με τη λέξη «φρέσκα», γ) την κατηγορία βάρους, δ) την ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας κ.ά.
Συσκευαστήρια
Η αρμόδια αρχή αποδίδει στο κέντρο συσκευασίας έναν κωδικό κέντρου συσκευασίας, ο οποίος αρχίζει με τον κωδικό ταυτοποίησης του σχετικού κράτους-μέλους, όπως ορίζεται στο σημείο 2.2 του παραρτήματος της οδηγίας 2002/4. Τα κέντρα συσκευασίας διαθέτουν τον τεχνικό εξοπλισμό που απαιτείται για τον ορθό χειρισμό των αβγών. Αυτός περιλαμβάνει, ανάλογα με την περίπτωση:
- κατάλληλο εξοπλισμό ωοσκόπησης, αυτόματο ή χειριζόμενο από προσωπικό σε συνεχή βάση, ο οποίος να επιτρέπει την εξέταση της ποιότητας κάθε αβγού χωριστά, ή άλλο κατάλληλο εξοπλισμό
- διατάξεις μέτρησης του ύψους του αεροθαλάμου
- εξοπλισμό ταξινόμησης των αβγών ανά κατηγορία βάρους
- έναν ή περισσότερους εγκεκριμένους ζυγούς για τη ζύγιση των αβγών
- εξοπλισμό σήμανσης των αβγών
Ευκαιρίες χρηματοδότησης μέσα από το ΠΑΑ 2014 – 2020
Ευκαιρίες μέσα από τα νέα Προγράμματα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ 2014 – 2020) μπορούν να έχουν οι πτηνοτρόφοι, αφού τόσο το πρόγραμμα Νέων Αγροτών (που έχει προκηρυχτεί) όσο και αυτό της μεταποίησης (που βρίσκεται σε διαβούλευση) χρηματοδοτούν τον συγκεκριμένο κλάδο.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «ΥΧ», προτού δραστηριοποιηθεί κάποιος στον τομέα της αβγοπαραγωγού πτηνοτροφίας και συσκευασίας – τυποποίησης των προϊόντων αυτής (αβγών), θα πρέπει να έχει φροντίσει να ενημερωθεί για τις ιδιαιτερότητες των εκτροφών αυτού του τύπου, τα τυχόν προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίσει και το κόστος του όλου εγχειρήματος, είτε αυτό αφορά την έναρξη της δραστηριότητας (κόστος εγκαταστάσεων, εξοπλισμού) είτε το λειτουργικό κόστος (κόστος ζωοτροφών, ζωικού κεφαλαίου, εμβολίων κ.λπ.).
Επίσης, ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στη διάθεση του παραγομένου προϊόντος. Μετά την ολοκλήρωση αυτής της έρευνας και εφόσον αποφασίσει κάποιος ότι είναι σε θέση να αναλάβει το επιχειρηματικό ρίσκο, θα πρέπει να φροντίσει για την έκδοση άδειας εγκατάστασης για την πτηνοτροφική του μονάδα. Πριν από την έναρξη της διαδικασίας της αδειοδότησης, επίσης, θα πρέπει να έχει αποφασίσει τόσο το μέγεθος της εκτροφής, τον τύπο (συμβατικό ή εναλλακτικό σύστημα εκτροφής), όσο και την πιθανότητα μελλοντικής επέκτασής της. Οι πτηνοτροφικές μονάδες, όπως και κάθε άλλη κτηνοτροφική εκμετάλλευση, θα πρέπει να βρίσκεται εκτός σχεδίου πόλεως και να έχει άδεια εγκατάστασης. Η άδεια αυτή εκδίδεται από τις κατά τόπους ΔΑΟΚ.
Ένα από τα δικαιολογητικά, που μπορεί να απαιτηθούν κατά την έκδοση της άδειας εγκατάστασης, είναι η απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Για τη λειτουργία ενός συσκευαστηρίου αβγών, η «ΥΧ» επικοινώνησε επίσης με τον παραγωγό Χρήστο Γκίνη, από τα Εξαμίλια Κορινθίας (σ.σ. παράγει αβγά εγκλωβισμού και αχυρώνα). Σύμφωνα με όσα μας επισήμανε, σε μια μονάδα, «αφού γίνει η συλλογή των αβγών, στη συνέχεια, το προϊόν περνάει μέσα από ειδικούς ταινιοδρόμους και η τυποποίηση στη χάρτινη συσκευασία πραγματοποιείται με τα χέρια». Μάλιστα, ο ίδιος πρόσθεσε: «Οι περισσότεροι πτηνοτρόφοι μπορούν να κάνουν και τυποποίηση. Για να υπαχθείς σε κάποιο πρόγραμμα, πρέπει βέβαια να είσαι ενταγμένος στο ΟΣΔΕ». Όσον αφορά τους χώρους που θα πρέπει να δημιουργηθούν, σε συνδυασμό με την πτηνοτροφική μονάδα, ο κ. Γκίνης μάς εξηγεί ότι «η μονάδα θα πρέπει να έχει ακόμα έναν χώρο όπου θα γίνεται η επεξεργασία της κοπριάς της κότας, ενώ και η τυποποίηση γίνεται σε ξεχωριστό χώρο. Όλα αυτά έχουν επιπλέον κόστος».
Η αβγοπαραγωγός πτηνοτροφία αποτελεί σήμερα έναν από τους σημαντικότερους κλάδους της ελληνικής κτηνοτροφίας. Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, τα παραγόμενα στην Ελλάδα αβγά για ανθρώπινη κατανάλωση καλύπτουν περίπου κατά 92,9% τη ζήτηση σε εθνικό επίπεδο.
✓ Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του ΥΠΑΑΤ, η ετήσια παραγωγή αβγών για κατανάλωση ανέρχεται περίπου στα 1.500 εκατ. αβγά.
✓ Το 45% περίπου των επιχειρήσεων ακολουθεί το συμβατικό σύστημα εκτροφής (σε κλωβοστοιχίες), ενώ το υπόλοιπο 55% τα εναλλακτικά συστήματα (30% ως αχυρώνες, 20% ως ελευθέρας βοσκής και 5% ως βιολογικά).
