Τη δυνατότητα να αξιοποιηθεί ένα ποσοστό των άμεσων ενισχύσεων προκειμένου να καλύπτεται μέρος της ασφαλιστικής εισφοράς των παραγωγών υπέρ των εργαλείων διαχείρισης κινδύνου προβλέπει η τριμερής συμφωνία για τη νέα ΚΑΠ.
Όπως προκύπτει από τον κανονισμό για τα Στρατηγικά Σχέδια –ο οποίος, υπενθυμίζεται, για να είναι σε ισχύ από 1/1/2023 πρέπει να ψηφιστεί από την Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου–, τα κράτη-μέλη θα πρέπει να συμπεριλάβουν στο Στρατηγικό τους Σχέδιο μία εργαλειοθήκη για τη διαχείριση κινδύνων και να ενθαρρύνουν τους παραγωγούς να την αξιοποιήσουν.
Προς τον σκοπό αυτόν, παρέχεται η ευελιξία στα κράτη-μέλη που το επιθυμούν να διαθέσουν έως και 3% από τις άμεσες ενισχύσεις που λαμβάνει ένας δικαιούχος παραγωγός για τη χρήση κάποιου εργαλείου.
Σύμφωνα με το άρθρο του εν δυνάμει Κανονισμού, η οικονομική αυτή στήριξη θα είναι ετήσια και δύναται να ισχύει για όλους τους δικαιούχους των άμεσων ενισχύσεων. Προς αυτή την κατεύθυνση προσανατολίζεται για παράδειγμα η Ιταλία, η οποία κατά τις τριμερείς διαπραγματεύσεις πίεσε να αυξηθεί το ποσοστό των άμεσων ενισχύσεων υπέρ των εργαλείων διαχείρισης κινδύνου.
Σε αντίθετη περίπτωση, η παροχή στήριξης προς τους παραγωγούς θα πραγματοποιείται στο πλαίσιο της ενεργοποίησης των εργαλείων διαχείρισης κινδύνου κάτω όμως από την ομπρέλα των παρεμβάσεων Αγροτικής Ανάπτυξης. Η εργαλειοθήκη αποτελεί μία από τις 8 παρεμβάσεις αγροτικής ανάπτυξης της νέας ΚΑΠ, όπως συμφωνήθηκαν, μαζί με περιβαλλοντικές δράσεις, επενδύσεις, εγκατάσταση νέων αγροτών, συνεργασία κ.ά.
Εργαλειοθήκη
Πιο συγκεκριμένα, η παρέμβαση για την εργαλειοθήκη περιλαμβάνει οικονομικές διευκολύνσεις, στο πλαίσιο οικονομικής στήριξης υπέρ των παραγωγών για τη χρήση διαφορετικών τύπων διαχείρισης κινδύνου, μεταξύ αυτών και εργαλείων σταθεροποίησης του αγροτικού εισοδήματος και, κυρίως:
α) Οικονομική συνεισφορά για την καταβολή ασφαλίστρων.
β) Χρηματοδοτική συνεισφορά για τη δημιουργία αμοιβαίων κεφαλαίων, συμπεριλαμβανομένου και του διοικητικού κόστους για τη σύστασή τους.
Για την παροχή οικονομικής στήριξης, τα κράτη-μέλη θα πρέπει να έχουν θεσπίσει όρους επιλεξιμότητας, σχετικά με:
✱ Τον τύπο και την κάλυψη των επιλέξιμων εργαλείων διαχείρισης κινδύνου.
✱ Τη μεθοδολογία για τον υπολογισμό των απωλειών και τους παράγοντες ενεργοποίησης της αποζημίωσης.
✱ Τους κανόνες για τη σύσταση και τη διαχείριση των αμοιβαίων κεφαλαίων και, κατά περίπτωση, άλλων επιλέξιμων εργαλείων διαχείρισης κινδύνου.
Όλοι οι τύποι εργαλείων θα πρέπει να καλύπτουν ένα συγκεκριμένο πεδίο κινδύνων, τόσο στην παραγωγή, όσο και στο εισόδημα, και το καθένα να έχει ξεκάθαρο στόχο, είτε αφορά τομέα, είτε μία εδαφική περιοχή, εάν χρειάζεται, με βάση το Στρατηγικό Σχέδιο.
Σε κάθε περίπτωση, η οικονομική στήριξη που παρέχεται δεν πρέπει να υπερβαίνει το 70% των επιλέξιμων δαπανών.
Τα κράτη-μέλη πρέπει να διασφαλίσουν ότι η στήριξη θα χορηγείται μόνο για την κάλυψη ζημιών που υπερβαίνουν ένα συγκεκριμένο κατώφλι, το οποίο προσδιορίζεται σε τουλάχιστον 20% της μέσης ετήσιας παραγωγής ή του αγροτικού εισοδήματος κατά την προηγούμενη τριετία ή του μέσου όρου της τριετίας με βάση την προηγούμενη πενταετία.
Όσον αφορά τα εργαλεία διαχείρισης κινδύνου στην παραγωγή για τις τομεακές παρεμβάσεις, οι ζημιές θα υπολογίζονται είτε σε επίπεδο συμμετοχής, είτε σε επίπεδο τομεακής δραστηριότητας της εκμετάλλευσης.
Τα κράτη-μέλη μπορούν επίσης να παρέχουν στήριξη με τη χρηματοδότηση του κεφαλαίου κίνησης, αξιοποιώντας χρηματοδοτικά εργαλεία για την αντιστάθμιση των ζημιών που υπέστησαν παραγωγοί, οι οποίοι δεν συμμετέχουν στην εργαλειοθήκη διαχείρισης κινδύνου.
Περιορισμένο ενδιαφέρον
Σύμφωνα με την τελευταία ειδική έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (2019), «η χρήση της στήριξης της ΕΕ για ασφάλιση παραμένει περιορισμένη και ελάχιστο μόνο ποσοστό των γεωργών έχει επωφεληθεί από αυτή».
Να υπενθυμίσουμε ότι μέσω της ΚΑΠ 2014-2020, η ΕΕ χρηματοδοτεί μέτρα στήριξης της αγοράς, διαχείρισης κινδύνων και πρόληψης κρίσεων σε ορισμένους τομείς (αμπελοοινικό και οπωροκηπευτικών), καθώς και έκτακτα μέτρα. Στο πλαίσιο του δεύτερου πυλώνα, παρέχει στα κράτη-μέλη τη δυνατότητα στήριξης τριών μέσων διαχείρισης κινδύνων (Μ17): Ασφάλιση (M17.1), Ταμεία Αλληλοβοήθειας (M17.2) και Εργαλεία Σταθεροποίησης Εισοδήματος (M17.3).
Από το σύνολο των κρατών-μελών, μόνο έντεκα χρησιμοποιούν τα τελευταία, με το μεγαλύτερο μέρος της στήριξης να διατίθεται για Ασφάλιση. Και από αυτά, μόνο η Γαλλία, η Ιταλία και η Πορτογαλία χορηγούν Ενωσιακή Στήριξη σε Ταμεία Αλληλοβοήθειας, ενώ Ιταλία και Ουγγαρία σε αντίστοιχα Ταμεία Σταθεροποίησης Εισοδήματος.
Η Ελλάδα δεν έχει κάνει χρήση των συγκεκριμένων μέτρων.
|
Από μελέτη… σε μελέτη
