Βραζιλία: Τι σημαίνει για την αποψίλωση του Αμαζονίου και τη γεωργική πολιτική η εκλογή Λούλα

Ο Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα εξελέγη νέος πρόεδρος της Βραζιλίας πριν από λίγες μέρες, κερδίζοντας οριακά τον Ζαΐρ Μπολσονάρο στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών της χώρας. Μπαίνει έτσι επίλογος σε μια ταραχώδη θητεία, κατά την οποία οι πολιτικές του ακροδεξιού απερχόμενου προέδρου -μεταξύ άλλων- επιτάχυναν ραγδαία την αποψίλωση και την καταστροφή του τροπικού δάσους του Αμαζονίου.

Δύσκολο και σύνθετο το έργο του νέου προέδρου

Θα μπορέσει όμως ο αριστερός Λούλα να μετουσιώσει την περιβαλλοντική του φιλοδοξία σε πράξεις που θα αναστρέψουν την εικόνα που δημιούργησε ο Μπολσονάρο; Με προεκλογικές εξαγγελίες που εκτείνονται από τη χορήγηση ενός νέου καθεστώτος προστασίας σε μισό εκατομμύριο τετραγωνικά χιλιόμετρα του τροπικού δάσους του Αμαζονίου, και την καταπολέμηση της αποψίλωσης των δασών, μέχρι την επιδότηση της βιώσιμης γεωργίας και την αναθεώρηση του φορολογικού κώδικα της Βραζιλίας για την έναρξη μιας πράσινης οικονομίας, ο Λούλα έχει δύσκολο και σύνθετο έργο ενόψει της τρίτης προεδρικής του θητείας.

Άλλωστε, η συγκεκριμένη ατζέντα συνιστά σημαντική απόκλιση από τις παρελθοντικές πολιτικές του τελευταίου στο τιμόνι της χώρας (2003-2010), όταν μεν κατάφερε να μειώσει την καταστροφή του τροπικού δάσους, ωστόσο δεν έκανε ελάχιστα για τις εκπομπές. Επιπλέον, στη δική του θητεία μια κρατική τράπεζα χρηματοδότησε την εισβολή της βιομηχανίας βόειου κρέατος στον Αμαζόνιο, ενώ μια κρατική εταιρεία πετρελαίου ανέπτυξε τεράστια νέα αποθέματα πετρελαίου, όπως σημειώνει το Reuters.

Πράσινη οικονομία και κλιματική αλλαγή

Τώρα, ο Λούλα και η παράταξή του έχουν στρατευθεί πλήρως στο πλευρό της μετάβασης σε μια πράσινη οικονομία, ως επίκεντρο των κρατικών αναπτυξιακών πολιτικών τους, προσχωρώντας έτσι σε ένα διεθνές κύμα αριστερών ηγετών που δίνουν προτεραιότητα στην κλιματική πολιτική στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένων της Χιλής και της Κολομβίας.

Ωστόσο, όπως έχουν καταδείξει οι δυσκολίες των νεοεκλεγέντων προέδρων εκεί, η εφαρμογή μιας τέτοιας ριζοσπαστικής ατζέντας είναι πιο εύκολη στα λόγια παρά στα έργα.

Ακόμη και στις Ηνωμένες Πολιτείες, η φιλόδοξη Πράσινη Νέα Συμφωνία, η οποία φέρνει στο μυαλό κάτι από… Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, που παρουσίασε ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, βρήκε εμπόδια στο Κογκρέσο, με τον Αμερικανό πρόεδρο να προσασμόζει ορισμένες από τις ιδέες στην ατζέντα του για το κλίμα.

Ο Μάρσιο Αστρίνι, επικεφαλής του περιβαλλοντικού λόμπι Climate Observatory, δήλωσε χαρακτηριστικά ότι οι προτάσεις του Λούλα είναι ένα πολλά υποσχόμενο σχέδιο, αλλά πρόσθεσε ότι «το αν θα συμβεί στην πράξη είναι άλλο θέμα».

Η πρώην υπουργός Περιβάλλοντος του Λούλα, Ιζαμπέλα Τεϊσέιρα, χαρακτήρισε τις σαρωτικές προτάσεις της προεκλογικής του καμπάνιας «ένα τεράστιο εγχείρημα», προσθέτοντας: «Όλοι με ρωτούν, “Πώς θα το κάνουν αυτό;”».

Παρότι ο Μπολσονάρο αποτελεί παρελθόν από την προεδρία, η ισχυρή παρουσία των συμμάχων του στο Κογκρέσο θα μπορούσε να προκαλέσει προβλήματα στην ατζέντα του Λούλα. Οι σύμμαχοι του Μπολσονάρο προσεγγίζουν την απόλυτη πλειοψηφία τόσο στη Γερουσία όσο και στην κάτω Βουλή του Βραζιλιάνικου Εθνικού Κογκρέσου.

Οι πιέσεις των νομοθετών για έναν σφιχτό ομοσπονδιακό προϋπολογισμό μπορεί να δυσκολέψει τον Λούλα, ακόμη και στην πιο βασική πρότασή του: την ενίσχυση της επιβολής του περιβαλλοντικού νόμου για την καταπολέμηση της αποψίλωσης των δασών στον Αμαζόνιο.